Czekając na opublikowanie wyroku SN w sprawie obowiązku rejestracji "prasy internetowej"

Pod koniec 2005 roku informowałem, że Sąd Rejonowy w Przemyślu uniewinnił dziennikarza ukazującej się na Podkarpaciu gazety codziennej "Nowiny" Norberta Z. oraz współdziałającego z nim Tomasza K., oskarżonych o wydawanie bez rejestracji czasopisma internetowego "Szycie po przemysku" (por. W Przemyślu wyrok w sprawie szycia...). Dziś w Sieci pojawiła się informacja o wyroku Sądu Najwyższego, który oddalił kasację prokuratury. Wyrok jeszcze nie jest dostępny (agencje nie podają nawet sygnatury). Sprawdzając doniesienia mam tu pewne wątpliwości (nawet co do stanu faktycznego) i będę mógł komentować po przeczytaniu orzeczenia, a chodzi m.in. o to, że Sąd Najwyższy miał powiedzieć, że "prasę internetową trzeba rejestrować". Nie wydaje mi się, by Sąd Najwyższy posłużył się w takim stwierdzeniu określeniem "prasa", skoro obowiązek rejestracji dotyczy "dziennika" lub "czasopisma", a przecież Sąd Najwyższy jest precyzyjny.

Rzeczpospolita publikuje tekst Prasę internetową też trzeba rejestrować, w którym relacjonuje (jak rozumiem - za PAP) wczorajszy wyrok Sądu Najwyższego. Nie znajdziemy tam sygnatury, zresztą inni dziennikarze proszący mnie o komentarz do orzeczenia już podjęli działania, by pozyskać jego treść, ale SN jeszcze go nie udostępnił). W przywołanym tekście czytamy, że kilka lat temu mężczyźni zwrócili się do przemyskiego sądu z wnioskiem o rejestrację tytułu prasowego, jednak sąd odmówił. Dalej zaś czytamy, że prokuratura oskarżyła mężczyzn o złamanie art. 45 ustawy Prawo prasowe (tu analogicznie do sprawy związanej z Gazetą Bytowską - por. ostatni z serii: W sprawie GBY.pl apelacje przekazane do Sądu Okręgowego) i "sądu rejonowego, a ten uznał wydawców za winnych złamania prawa".

Pierwsza wątpliwość: czy wyrok Sądu Rejonowego, o którym pisałem w listopadzie 2005 roku to ten sam wyrok, o którym pisze Rzeczpospolita? Dostępne wówczas źródła podawały, że Sąd Rejonowy uniewinnił mężczyzn. Źródłami wówczas była również PAP, tyle, że informacja podana za serwisem Gazeta.pl.

Jednak - jak teraz szybko sprawdzam co się działo w tej sprawie dalej - w lipcu 2006 roku na stronach Urzędu Miejskiego w Przemyślu opublikowano następującą informacje:

Zakończył się proces przeciwko wydawcom publikacji „Szycie po przemysku”. Sąd Rejonowy w Przemyślu nałożył na skazanych oprócz kary grzywny i zasądzonych kosztów procesu obowiązek podania do publicznej wiadomości treści wyroku. Tekst ten ukazał się Tygodniku „Życie Podkarpackie” w numerze 27 z dnia 5 lipca br. Poniżej oryginalny tekst.

No i poniżej tekst oryginalnego nie ma. Dziś też mowa o tym, że Sąd Rejonowy uznał ich winnymi, ale w związku z tym mężczyźni złożyli apelację. Sąd Okręgowy ich uniewinnił.

Widać, że trzeba by ułożyć chronologicznie wydarzenia i instancje, by połapać się w tym procesie. Na razie mam wątpliwości nawet co do przebiegu i stanowisk sądów w instancjach.

Biorąc za dobrą monetę przebieg opisany w Rzepie - potem prokuratura złożyła kasację do SN. Kasacja została oddalona (a zatem Sąd Najwyższy nie wydał w tej sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia, chociaż dobrze by było wiedzieć, co sąd uznał i w oparciu o jaki stan faktyczny).

Na razie Sieć obiegła informacja (dwanaście osób mi w tej sprawie przesłało linki, pytania, informacje, pingi, etc.), ale informacja jest "mało informacyjna". Bo cóż czytamy w relacji?

- Rejestracji podlega zarówno tytuł prasowy wydawany drukiem, jak i tytuł wydawany i drukiem, i w Internecie, a także ten wydawany tylko w Internecie - przesądził SN. - Gdyby przyjąć, że jest inaczej, to dziennikarz piszący w gazecie internetowej nie byłby dziennikarzem - tłumaczy "Rzeczpospolitej" Jacek Sobczak, sędzia SN.

Dodaje jednak, że gazeta papierowa to nie to samo co internetowa, bo w tej czytelnicy mogą dopisywać swoje opinie.

Być może dziennikarz zanotował za szybko, albo jest to fragmentaryczna notatka. Z tego materiału nie wynika, że prof. Sobczak zajmował się sprawą "Szycia", bo by było napisane "tłumaczył Jacek Sobczak w uzasadnieniu", a wiadomo, że depesza jest PAP'oska, więc może było tak, że prof. Sobczak został przepytany po otrzymaniu wyroku? Nie wiem. Opieram się na tym, co widać.

A widać jeszcze tekst w Onecie SN: trzeba rejestrować prasę internetową i tam stoi czarno na białym (za tą samą depeszą PAP), że sędzia Sobczak przedstawiał uzasadnienie:

- Oskarżeni byli w uzasadnionym błędzie co do prawa - wyjaśniał sędzia Sobczak przypominając, że w pierwszej kolejności zwrócili się oni do sądu o rejestrację ich tytułu prasy internetowej, ten zaś im rejestracji "błędnie odmówił".

- Rejestracji podlega zarówno tytuł prasowy wydawany drukiem, jak i tytuł wydawany drukiem i w internecie, a także ten wydawany tylko w internecie - wyliczał SN. Sędzia Sobczak podkreślił przy tym, że gazeta na papierze i w internecie to nie to samo, bo - jak dodał - czytelnicy mogą przecież dopisywać swe opinie do wydania internetowego.

Odnośnie stanowiska prof. Sobczaka zachęcam do lektury relacji z konferencji Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich z 2005 roku: Prasa w internecie. Prawo jako zbyt mały garnitur?...

Natomiast w odniesieniu do tez, które miał wygłosić sąd, to z materiału, który czytam, wynika kwestia odpowiedzialności za materiał prasowy.

Fragment w Rzeczpospolitaj:

Redaktor naczelny odpowiada za teksty czytelników co najmniej od momentu, gdy jest w stanie podjąć jakieś działania. Za taki uznaje chwilę, gdy zostanie on zawiadomiony o wpisie, który może naruszać czyjeś dobra lub w inny sposób łamać prawo.

Fragment w Onecie:

- I redaktor naczelny także odpowiada za teksty od czytelników - co najmniej od momentu gdy jest w stanie zadziałać, czyli od chwili gdy zostanie zawiadomiony o treści wyrażonej przez czytelnika opinii, która może naruszać czyjeś dobra lub w inny sposób łamać prawo - zaznaczył sąd, sprzeciwiając się wypowiadanym publicznie opiniom, że za wpisy na internetowych forach wydawca nie odpowiada.

Drobne niuanse w stanowisku i interpretacji mogą tworzyć wielką różnicę, bo przecież to co powyżej napisane może spokojnie podbudować argumentację, którą znaleźć można w apelacji w sprawie Gazety Bytowskiej: Sporu o Gazetę Bytowską ciąg dalszy - oskarżony i prokuratura złożyli apelacje.

Poczekam na udostępnienie orzeczenia (przy okazji może dowiem się jak to było w tych instancjach). Gdyby ktoś szukał "Szycia po przemysku", to kilka lat temu zniknęli z Sieci. Podobne doniesienia i komentarze gromadzę w dziale prasa niniejszego serwisu.

Przeczytaj również:

• Odpowiedź od Rzecznik Komendanta Głównego Policji w sprawie serwisów Policji
• Czy "własne" serwisy internetowe administracji publicznej działają legalnie?
• Odpowiedzialność państwa za wypowiedzi urzędnika
• Czy musimy być "czasopismem" aby być "prasą"?
• Podcast i videocast wykorzystują dźwięk, czyli dalsze dywagacje nt. pojęć "prasa", "dziennik" i "czasopismo"
• Umorzenie to nie uniewinnienie - wyrok w sprawie redaktora serwisu gby.pl
• Druga rozprawa w sprawie rejestracji portalu i komentarzy użytkowników
• Kara za brak rejestracji dziennika lub czasopisma przed Trybunałem Konstytucyjnym
• Słupska rozprawa w sprawie komentarzy internautów i braku rejestracji portalu
• Orzeczenie w sprawie zatrzymanego blogera Charlesa LeBlanca
• Dziennikarstwo obywatelskie a ochrona tajemnic - sprawa blogera Josha Wolfa
• 25 lat kontroli publikacji i widowisk
• Tajemnica dziennikarska blogerów, przegrana Apple
• Tajemnica dziennikarska nie dla blogerów?
• Czy brak rejestracji internetowego serwisu to pretekst?
• 22 lata prawa prasowego
• Sankcja karna za brak rejestracji prasy
• Klub informatyka: obywatelskie dziennikarstwo, internet i prawo prasowe
• Prasa internetowa - blogi i kto może być dzinnikarzem?