Sankcja karna za brak rejestracji prasy

Stanowisko w sprawie sankcji za brak rejestracji prasy

22 listopada bieżącego roku Sąd Rejonowy we Włocławku II Wydział Karny postanowił o zwróceniu się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym: Czy przepis art. 45 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku Prawo prasowe jest zgodny z przepisami art. 31 ust. 3 i art. 54 Konstytucji RP oraz art. 10 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności?

Rada Konsultacyjna CMWP uważa, że art. 45. Ustawy Prawo prasowe, grożący także karą ograniczenia wolności za wydawanie dziennika lub czasopisma bez rejestracji lub zawieszonego, jest sprzeczny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

Zagrożenie karne zawarte w przepisie jest nieproporcjonalnym ograniczeniem wolności słowa i prasy w stosunku do dóbr, których ochronie ma służyć rejestracja. Łamie zatem artykuł 14. i artykuł 54. ustęp 1. Konstytucji gwarantujące wolność prasy, wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, a także artykuł 31. ustęp 3. ustawy zasadniczej, który zezwala na wprowadzanie ograniczeń konstytucyjnych wolności i praw tylko wtedy, gdy są one konieczne w demokratycznym państwie w szczególności dla ochrony wolności i praw innych osób. Z podobnych przyczyn przepis jest niezgodny z artykułem 10. Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

Należy pamiętać, że system rejestracji ma zabezpieczać jawność wydawców i tytułów oraz ułatwiać unikanie konfliktów o prawa do tytułów prasowych, ustalanie osób odpowiedzialnych za treść publikacji. Właściwej ochronie dóbr naruszanych przez prasę służą inne przepisy prawa prasowego oraz innych ustaw.

Co więcej, podobne zastrzeżenie budzi równie ostra sankcja za uchybienie obowiązkowi zamieszczania szczegółowej stopki redakcyjnej, zawarta w artykule 49. Prawa prasowego.

Mając powyższe na uwadze, Rada uważa, że niezależnie od stanowiska Trybunału Konstytucyjnego konieczna jest zmiana zbyt restrykcyjnych przepisów.

Rada Konsultacyjna Centrum Monitoringu Wolności Prasy w składzie:

Jan Stefanowicz
(Przewodniczący)
Maciej Bednarkiewicz
Stefan Bratkowski
Ireneusz Krzemiński
Michał Kulesza
Nina Nowakowska
Andrzej Paczkowski
Krzysztof Piesiewicz
Julia Pitera
Andrzej Rzepliński
Henryk Wujec