Kto finansuje "reklamę społeczną" na temat legalności ściągania filmów?

W YouTube pojawiła się - najpewniej bez zgody twórców - produkcja będąca "reklamą społeczną". Myślę, że trzeba powiadomić autorów (ale też wykonawców), że należą im się pieniądze za korzystanie z tego utworu audiowizualnego. Problem w tym, że ta reklama społeczna nie jest podpisana (może tylko w tej wersji, która jest w YouTube?). Jest tam przekaz: "ściąganie pirackich filmów to kradzież", co - w moim odczuciu jest informacją wprowadzającą w błąd. A jeśli konsumentów - być może należy uznać, że ktoś dopuszcza się deliktu nieuczciwej konkurencji. Reklama emitowana jest w kinach, przed filmami. Obok pisałem o tym, co o pobieraniu plików z internetu mówi lubska policjantka.

Film w YouTube obejrzało na razie nieco ponad tysiąc internautów. Jest też taka angielskojęzyczna reklama społeczna, która doczekała się reakcji parodystycznej: Anti-Piracy Ad from The IT Crowd.

Ja tylko zadałem pytanie o to, kto jest odpowiedzialny za emitowanie tej reklamy, kto ją opracował (wygląda na dość profesjonalnie przygotowaną), kto finansuje jej emisję, skoro nie ujawnia się "zza przekazu". Autor jednej z notatek w serwisie W SIECI PRAWA-PRAWO W SIECI zadaje inne pytania: "Gdzie jest Rada Etyki Mediów? Gdzie jest Komisja Etyki Reklamy? Czy wszyscy boją się kasy, która stoi za producentami i dystrybutorami filmów?"

Nie wiem. Na stronie Stowarzyszenia Filmowców Polskich oraz na stronie Związku Producentów Audio-Video nie znalazłem informacji na temat tego, czy przez przypadek to oni sfinansowali i pokazują wprowadzający w błąd materiał. Jeśli się nie przyznają publicznie, to pewnie nie oni (a może po prostu nie znalazłem?). Ale jeśli nie oni, to kto?

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych stwierdza:

Art. 23.

1. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektonicznourbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym.

2. Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.

(...)

Art. 35.
Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy.

W tym kontekście zachęcam do przeczytania: Trzystopniowy test - notatki i spostrzeżenia dnia drugiego.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

Art. 16.
1. Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:

1) reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka;

(...)

3) reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;

(...)

Art. 17.
Czynu nieuczciwej konkurencji, w rozumieniu art. 16, dopuszcza się również agencja reklamowa albo inny przedsiębiorca, który reklamę opracował.

A jest jeszcze przecież ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (por. Ciekawe, jak będą działały "nieuczciwe praktyki rynkowe"?):

Wprowadzającym w błąd działaniem może być w szczególności:

1) rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji;

2) rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący wprowadzać w błąd;

3) działanie związane z wprowadzeniem produktu na rynek, które może wprowadzać w błąd w zakresie produktów lub ich opakowań, znaków towarowych, nazw handlowych lub innych oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorcę lub jego produkty, w szczególności reklama porównawcza w rozumieniu art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.3));

4) nieprzestrzeganie kodeksu dobrych praktyk, do którego przedsiębiorca dobrowolnie przystąpił, jeżeli przedsiębiorca ten informuje w ramach praktyki rynkowej, że jest związany kodeksem dobrych praktyk.

A dlaczego piszę o reklamie, nieuczciwej konkurencji i praktykach rynkowych w kontekście tej reklamy "społecznej"? Ano dlatego, że już UOKiK dwa razy zajmował się podobną sferą (dozwolonego użytku): Decyzja w sprawie okładek płyt Warnera, Okładki płyt i wymuszona zmiana praktyki Warnera i Dwa postępowania w sprawie informacji na opakowaniach płyt DVD. W przypadku klauzul na okładkach płyt Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczynając postępowanie podejrzewał:

• rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji na temat zakresu prawnoautorskiej ochrony egzemplarzy wprowadzanych przez Spółkę do obrotu utworów w postaci płyt DVD oraz zakresu przysługujących konsumentom uprawnień wynikających z dozwolonego osobistego użytku utworów, co może stanowić działanie bezprawne w świetle przepisu artykułu 23 ust. 1 zd. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. (tekst jednolity Dz.U. z 2006 r. Nr 90 poz. 631) o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które jako godzące w zbiorowe interesy konsumentów może wypełniać przesłanki praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 23a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów
• oznaczaniu wprowadzanych przez Spółkę do obrotu utworów w postaci płyt DVD poprzez zamieszczanie na nich nieprawdziwych i mogących wprowadzać konsumentów w błąd informacji na temat zakresu prawnoautorskiej ochrony egzemplarzy tych utworów oraz zakresu dozwolonego korzystania z nich przez konsumentów, co może stanowić delikt nieuczciwej konkurencji zdefiniowany w art. 10 ust. 1 o ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. (tekst jednolity Dz.U. z 2003 r., Nr. 153 poz. 1503 z późn zm.) o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, który jako godzący w zbiorowe interesy konsumentów może wypełniać przesłanki praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 23a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

I w wyniku postępowania Prezes UOKiK uznał, że informacje umieszczane do tej pory na okładkach płyt mogły sugerować konsumentom, że uzyskanie zgody (na korzystanie z chronionych przez prawo autorskie utworów) konieczne jest w każdym przypadku, a tak wcale nie jest.

Szanuję to, że ktoś może chcieć walczyć o swój interes ekonomiczny. Rozumiem, że może domagać się zmiany w przepisach, że może zależeć mu na przykład na tym, by jakaś instytucja prawna przybrała jakiś inny kształt. W takich razach - jak uważam - potrafiłby znaleźć sposób argumentacji, który jest zgodny z porządkiem prawnym.

Czy w reklamie społecznej można powiedzieć wszystko to, co się chce? Bo przecież gdyby tylko chodziło o mało precyzyjne słowa ("ściąganie", "pirackich", "kradzież"), to chyba nikt by się nie pogniewał, a wręcz wszyscy by się chętnie podpisali pod taką oto tezą, że przynależność do albo praca dla bandyckich organizacji jest fe. Naprawdę uważam, że przynależność do bandyckich organizacji jest fe. Nic innego nie napisałem. Bo przecież: nie należysz ani nie pracujesz dla mafii, nie należysz do Al Kaidy, nie należysz do...

Inne chwytliwe hasła do wykorzystania:

• Produkcja filmów o piratach to kazirodztwo!
• Oglądanie to podglądanie!
• Nie wiem co on brał, ale dla mnie dwa razy to samo!
• Wolność dla kredek ciemiężonych w piórniku!

Ciekawe czy ten artysta wykonawca, ten chłopak, co to pokazany jest na reklamie jak kradnie samochód, to czy on otrzymuje jakieś "dodatkowe wynagrodzenie", o którym mowa w nowym brzmieniu art. 70 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (por. Nowela autorskiego będzie stosowana z datą wsteczną... Wynagrodzenie mimo przeniesienia praw). Chyba otrzymuje, skoro tego wynagrodzenia nie można się zrzec zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy. Powinien dostawać procent od przychodu z biletów do kina (to jest powód wprowadzenia kiedyś tego przepisu). Otrzymuje?

Przeczytaj również:

• Piractwo to kradzież!
• Walki z piractwem ciąg dalszy - glosa krytyczna :)

Dla poszerzenia kontekstu:

• Ograniczanie i kontrola dostępu oraz kanałów dystrybucji
• Projekty "własności intelektualnej" i prawo do kopiowania...
• Skuteczne techniczne zabezpieczenia i nowelizacja prawa autorskiego
• Trwają prace nad nowelami prawa autorskiego: dozwolony użytek, IPRED i zbiorowy zarząd
• Nie studiujcie prawa, studiujcie PR
• Przegrupowania w wojnie o nowy kształt praw autorskich
• Sporu o pobieranie mp3 ciąg dalszy
• Dyskusje prawnoautorskie w Sejmie i dozwolony użytek
• Pobieranie plików z internetu
• Policja kanadyjska nie chce ścigać dozwolonego użytku?
• Jeszcze o dozwolonym użytku
• Mały czy duży, ale program i utwór - reakcja ZPAV i odpowiedź Lipszyca
• Zatrzymano 24-latka za pobranie pliku
• Historia oceni rok po wycieku "Precious"
• P2M - czy to lobbing monopoli autorskich czy bezpieczeństwa, a może po prostu dziennikarstwo?
• O tym, że policja dostrzega subtelności prawa autorskiego

Odwiedź również dział reklama i marketing niniejszego serwisu.