Nowela autorskiego będzie stosowana z datą wsteczną... Wynagrodzenie mimo przeniesienia praw

Art. 70 ust. 2, w brzmieniu, które straciło moc z dniem 6 czerwca 2007 r. w związku z wyrokiem TK (Dz.U. z 2006 r. Nr 94, poz. 658), który to Trybunał uznał ten przepis za niezgodny z Konstytucją RP:

2. Główny reżyser, operator obrazu, twórcy scenariusza, twórcy innych utworów literackich lub muzycznych, które stworzone zostały do utworu audiowizualnego lub w nim wykorzystane, oraz artyści wykonawcy są uprawnieni do:

1) wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach;

2) stosownego wynagrodzenia z tytułu najmu egzemplarzy utworów audiowizualnych i ich publicznego odtwarzania;

3) stosownego wynagrodzenia z tytułu nadawania utworu w telewizji lub poprzez inne środki publicznego udostępniania utworów;

4) stosownego wynagrodzenia z tytułu reprodukowania utworu audiowizualnego na egzemplarzu przeznaczonym do własnego użytku osobistego.

--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

Dla ciekawych wyjaśniam, że cokolwiek zrobi Sejm w czasie głosowania (jutro poranne głosowania) to i tak może albo przyjąć poprawki Senatu (i będzie tak, jak zaproponował Senat), albo nie przyjąć tych poprawek (i będzie tak, jak Sejm uchwalił 6 lipca). Jedyna szansa jest taka, że Prezydent uzna, że ustawę należy zavetować, albo skierować do Trybunału Konstytucyjnego. To jest jedyna szansa teraz, by ta ustawa nie zaczęła obowiązywać.

Dla ciekawych również garść linków:

• Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 82/ (28-06-2007)
• 5 kadencja, 45 posiedzenie, 1 dzień (04.07.2007); 13 punkt porządku dziennego:
  Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (druki nr 1812 i 1902). (pos. nr 45 dn. 04-07-2007 - dzień pierwszy)
• 5 kadencja, 45 posiedzenie, 3 dzień (06.07.2007); 13 punkt porządku dziennego:
  Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. (pos. nr 45 dn. 04-07-2007 - dzień trzeci - po dodatkowym sprawozdaniu komisji)
• Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 84/ (05-07-2007)

Z pierwszego linku - fragment stenogramu:

(...)
Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Przystępujemy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Janusza Palikota. Kto jest za dodaniem do zaproponowanego w nowelizacji brzmienia pkt 3 zapisu: „w tym reemitowania i rozpowszechniania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w czasie i miejscu przez siebie wybranym”?

Stwierdzam, że Komisja odrzuca poprawkę, przy 6 głosach za, 7 przeciwnych i braku wstrzymujących się.

Czy są uwagi do pkt 4: „stosowanego wynagrodzenia z tytułu reprodukowania utworu audiowizualnego na egzemplarzu przeznaczonym do własnego użytku osobistego”? Nie ma uwag, a więc art. 1 został przyjęty bez poprawek – poza poprawką porządkującą, zgłoszoną przez Biuro Legislacyjne.

Przechodzimy do rozpatrzenia art. 2. Czy są uwagi do brzmienia art. 2: „Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia”?

Legislator Ida Reykowska:
W tej chwili nie zgłaszam uwagi do art. 2. Jednak w trakcie debaty była mowa o konieczności wprowadzenia przepisu przejściowego. Mam propozycję takiego przepisu, który zająłby miejsce art. 2, a to, co znajduje się w art. 2, obejmowałby dodany art. 3.

Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Proszę o przedstawienie tej propozycji.

Legislator Ida Reykowska:
Art. 2 otrzymałby brzmienie: „Przepisy art. 70 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, stosuje się do roszczeń o wynagrodzenie, powstałych na podstawie art. 1 w okresie od 6 czerwca 2007 roku do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy”. Sedno tego przepisu zawiera się w tym, że podstawę miałyby wszystkie powstałe w okresie „bezkrólewia” roszczenia o wypłatę wynagrodzenia.

Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Przepraszam, ale wydaje mi się, że nie chodziło o ust. 3, lecz o ust. 2¹.

Legislator Ida Reykowska:
To nie jest pomyłka. Ust. 3 mówi o wypłacie wynagrodzenia, a w art. 1 mamy nowe brzmienie ust. 2¹ do art. 70.

Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Proszę o przedstawienie opinii MKiDN w tej sprawie.

Dyrektor departamentu w MKiDN Jarosław Czuba:
Rząd popiera tę poprawkę.

Ekspert Komisji prof. Elżbieta Traple:
Mam formalną wątpliwość, ponieważ mówimy o roszczeniach powstałych w tym okresie. Gdy w tym okresie nie było przepisu, to te roszczenia nie powstały. Być może należałoby trochę inaczej sformułować ten przepis przejściowy. Przepraszam za tę uwagę, ale myślę, że może być tutaj problem.

Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Chodzi o roszczenia, które powstały na podstawie innego przepisu – na podstawie art. 1.

Ekspert Komisji prof. Elżbieta Traple:
W propozycji jest mowa o roszczeniach powstałych w tym okresie. Te roszczenia nie powstały, bo w tym okresie nie było przepisu podstawowego. Chodzi o bardziej ostrożne, lepsze sformułowanie takiego zapisu.

Legislator Ida Reykowska:
Zamiast wyrazu „powstałych” proponuję zapisać: „określonych”.

Ekspert Komisji prof. Elżbieta Traple:
Tak, taki zapis będzie poprawny. Nie mam zastrzeżeń do tej propozycji.

Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Czy ktoś z państwa posłów ma jakieś uwagi? Nie ma uwag. Proponuję, by Komisja przyjęła zapis art. 2 w brzmieniu zaproponowanym przez Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę o powtórne odczytanie tego zapisu.

Legislator Ida Reykowska:
„Art. 2. Przepisy art. 70 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, stosuje się do roszczeń o wynagrodzenie, określonych na podstawie art. 1, powstałych w okresie od 6 czerwca 2007 roku do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.”

Ekspert Komisji prof. Elżbieta Traple:
Zamiast „powstałych w okresie” proponuję zapisać: „za okres”.

Legislator Ida Reykowska:
Jeszcze raz odczytam zapis art. 2 z uwzględnieniem propozycji pani prof. Elżbiety Traple: „Przepisy art. 70 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, stosuje się do roszczeń o wynagrodzenie, określonych na podstawie art. 1 za okres od 6 czerwca 2007 roku do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.”

Przewodniczący poseł Jan Ołdakowski (PiS):
Jeśli tę propozycję przyjmuje MKiDN, to nie ma potrzeby głosowania.
(...)

Tu jeszcze kwiatek:

Poseł Sprawozdawca Jerzy Feliks Fedorowicz:

Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Była jakaś bardzo dziwna sytuacja: w trybie przyspieszonym zwołano komisję, żeby obradowała nad poprawkami, minister jechał na sygnale, pełno ludzi się zjawiło, a nie zjawił się wnioskodawca, który przedstawił nam poprawki do ustawy o prawie autorskim. Te poprawki zostały odrzucone przez komisję w całości.

Komitet Integracji Europejskiej uznał, że zawarte w dodatkowym sprawozdaniu poprawki 1. i 2. nie są objęte zakresem prawa Unii Europejskiej, a poprawka 3. jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Komisja jednogłośnie odrzuciła te poprawki. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Jeszcze prawce w Senacie (37. posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji, 25 i 26 lipca 2007 r.) - Marszałek Senatu w dniu 10 lipca 2007 r. skierował ustawę do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu w tej sprawie odbyło się 11 lipca 2007 r. Komisja wniosła o wprowadzenie poprawek do ustawy (2) (druk nr 491 A).:

18. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W trakcie debaty w dniu 26 lipca 2007 r. nie zostały zgłoszone żadne nowe wnioski o charakterze legislacyjnym.
Senat w dniu 26 lipca 2007 wprowadził poprawki (2) do ustawy.
druki sejmowe nr 1812, do druku 1812, 1902, 1902-A
druki senackie nr 491, 491A
Uchwała
Opinia
Materiał porównawczy
Więcej informacji o punkcie
Opis w Diariuszu

No i na przykładzie posiedzenia senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu (z 11 lipca) można zobaczyć jak wygląda przekazywanie społeczeństwu informacji o procesie legislacyjnym:

(...)
W drugim punkcie porządku posiedzenia komisja rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Celem ustawy jest wyeliminowanie luki w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która powstała na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 24 maja 2006 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art. 70 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z art. 2 oraz art. 32 w związku z art. 64 ust. 2 Konstytucji. Z wnioskiem o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wystąpił rzecznik praw obywatelskich.

Zakwestionowany przepis formułował zamknięty katalog podmiotów (współtwórców utworu audiowizualnego), którym przysługiwało dodatkowe wynagrodzenie z tytułu eksploatacji utworu audiowizualnego. Katalog ten obejmował: głównego reżysera, operatora obrazu, twórcę scenariusza, twórcę innych utworów literackich lub muzycznych, które stworzone zostały do utworu audiowizualnego lub w nim wykorzystane, oraz artystów wykonawców. W przepisie tym pominięto inne podmioty, które mogą być współtwórcami utworu audiowizualnego (w szczególności scenografów i choreografów). W świetle art. 69 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych współtwórcami utworu audiowizualnego są osoby, które wniosły wkład twórczy w jego powstanie, a w szczególności: reżyser, operator obrazu, twórca adaptacji utworu literackiego, twórca stworzonych dla utworu audiowizualnego utworów muzycznych lub słowno-muzycznych oraz twórca scenariusza.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że pominięcie w przepisie gwarantującym współtwórcom utworu audiowizualnego dodatkowe wynagrodzenie (tantiemy) pewnych grup podmiotów mogących być współtwórcami utworu prowadziło do uprzywilejowania podmiotów wymienionych w zakwestionowanym przepisie. Zdaniem trybunału, faktu tego nie można było uzasadnić innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi.

Senatorowie pod dyskusji postanowili zaproponować wprowadzenie do ustawy 2 poprawek. Sprawozdanie komisji w tej sprawie przedstawi Izbie senator Piotr Boroń.

--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

W serwisie lechkaczynski.pl, w dziale "Materiały wideo" znajdują się (dla tych, którzy korzystają z Internet Explorera) różne utwory audiowizualne, o których mowa w uchwalonej właśnie przez Sejm ustawie. Jest tam np. "Zaprzysiężenie prezydenta Lecha Kaczyńskiego":

Wynagrodzenia nie można się zrzec, nie można go zbyć. Jeśli ktoś korzysta z utworu audiowizualnego - powinien odprowadzić wynagrodzenie "za pośrednictwem" organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Jeśli jest tak, jak w przypadku KOPIPOLU (por. Otrzymałem odpowiedź z KOPIPOL'u) - uprawnieni nie dostaną tego wynagrodzenia (ale czy powinni dostawać, jeśli wcześniej przenieśli na kogoś innego prawa majątkowe?). Czy to jest w porządku? Gdzie tu jest pewność obrotu prawnego? Gdzie tu jest demokratyczne państwo prawne? Prawo ma działać z mocą wsteczną?

23 grudnia 2005 r.: "Obejmując z woli Narodu urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uroczycie przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem".

Lech Kaczyński zakończył przysięgę dodając: "Tak mi dopomóż Bóg".

Art. 122 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:

Przed podpisaniem ustawy Prezydent Rzeczypospolitej może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności ustawy z Konstytucją. Prezydent Rzeczypospolitej nie może odmówić podpisania ustawy, którą Trybunał Konstytucyjny uznał za zgodną z Konstytucją.

Art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:

Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

po co uchwalać coś, co i tak trafi do TK. No, ale to tylko Sejm. Te stenogramy to masakra.

Niestety, nie jest to wyjątek, a zasada - kompetencja posłów w innych sprawach nie jest lepsza. I tryb uchwalania też zawrotny.

Ale nie psujmy sobie soboty, dziś są ważniejsze sprawy. :)

Wojciech

Ja się zastanawiam nad kwestiami ekonomicznymi. Jeżeli ktoś sprzeda prawa majątkowe, a potem przysługiwać mu będą opłaty od nabywcy, to po co kupować prawa majątkowe? Publicznie odtwarzać mogę przecież po zapłaceniu "podatku" odpowiedniej OZZ (pod warunkiem, że twórca nie złożył pisemnie rezygnacji z reprezentowania go przez daną OZZ). ZAiKS i StoArt przekażą część zysku największym graczom i "wszyscy artyści" będą zadowoleni.

Co prawda nie wszyscy twórcy dostaną wynagrodzenie, ale to niestety wynika bezpośrednio z podziału pieniędzy "z uwzględnieniem ocenianej metodami statystycznymi struktury kopiowania" (Przewodniczący Stowarzyszenia KOPIPOL Prof. dr hab. inż. Mieczysław Poniewski), moża dodać "wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach" itd. według ustępu 2 lub 2(1), a jak wiadomo na statystykę nie ma mocnych.

Proszę mnie poprawić jeżeli się mylę, nie mam żadnego doświadczenia w zakresie prawa autorskiego poza byciem użytkownikiem utworów.

Fragment zapisu stenograficznego (846) z 43. posiedzenia senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 11 lipca 2007 r., w którego porządku obrad było rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (druk nr 491). Fragment nieco szerszy, niż to w sąsiednim wątku zasygnalizował Krzysztof.

Dla porządku napiszę, że Pani Poseł sprawozdawca Małgorzata Kidawa-Błońska (PO), która wypowiada się w poniższym fragmencie, jest producentem filmowym (tak wynika z informacji na stronach Sejmu).

(...)
Senator Michał Wojtczak:

Dziękuję, Pani Przewodnicząca.

Mam pytanie, ponieważ nie rozumiem zapisu art. 1 ust. 2 pktu 4 i nie wiem, jak miałby on być realizowany. Ten punkt mówi o tym, że współtwórcom utworu i artystom należy się stosowne wynagrodzenie z tytułu reprodukowania utworu audiowizualnego na egzemplarzu przeznaczonym do własnego użytku osobistego. Pomijam już kwestię językową - nie bardzo wiem, co to znaczy "własny użytek osobisty". Ale czy to oznacza, że jeżeli nagram sobie film przy pomocy magnetowidu czy stworzę egzemplarz płyty, którą nagram z radia, to jestem zobowiązany do wnoszenia z tego tytułu opłat. Przyznam, że nie bardzo to rozumiem.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przewodnicząca Krystyna Bochenek:

Pani poseł...

Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska:

Do własnego użytku osobistego... Jeżeli pan kupuje płyty czy nagranie w sklepie, to kupuje pan do własnego użytku, i za to należą się twórcy pieniądze. Kupuje pan płytę czy nagranie w sklepie i to jest na użytek osobisty.

Senator Michał Wojtczak:

To jest oczywiste. W cenie płyty jest wynagrodzenie dla twórców, wykonawców itd. Ale tu jest...

(Głos z sali: Teoretycznie.)

Teoretycznie, ale tak powinno być. Natomiast tu jest mowa o stosownym wynagrodzeniu z tytułu reprodukowania utworu audiowizualnego. Na przykład kolega kupił płytę, a ja ją reprodukuję na swój własny użytek osobisty i co wówczas?

(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: To jest piractwo.)

Moje pytanie dotyczy tego, jak można wyegzekwować ten przepis?

(...)

Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska:

To znaczy, jeżeli pan nagra sobie z telewizora na płytę czy na kasetę film dla siebie, żeby go oglądać, nie łamie pan prawa. jeżeli natomiast z tej kasety zostaje to powielone dla kogoś innego, jest to już zwyczajne łamanie prawa, czyli po prostu złodziejstwo, bo to już nie jest na własny użytek, tylko pan przekazuje to dalej.
(...)

--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination