prawo autorskie

W weekend przeszły przez Polskę trąby powietrzne. W wyniku tego pogodowego zjawiska ucierpiało wielu mieszkańców. Ponoć głównie na Pomorzu. W mediach można przeczytać, że "nad Polską przeszło tornado grozy". Tymczasem ja chciałbym czytelnikom przedstawić treść listu, który do mojej wiadomości (ze zgodą na publikację) wysłał w sobotę Jan Rey - niegdysiejszy wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (w latach 1992-1993). Swój list skierował do dzisiejszego szefa funduszu, który finansując pewne działania z pieniędzy publicznych "może i powinien stawiać warunki" udostępniania informacji. A o co chodzi? Otóż w chwili, gdy nad Polską przechodziła trąba powietrzna wyłączono udostępnianie w internecie informacji z radarów meteorologicznych. Czy należy spodziewać się burzy nad IMGW PIB, czyli Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowym Instytutem Badawczym?
Aktualizacja: Odpowiedź z IMiGW na list p. Reya w komentarzu do niniejszej notatki.

W MAiC odbyło się dziś spotkanie "Okrągłego stołu w sprawie projektu nowelizacji ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną". Celem spotkania było omówienie kwestii spornych występujących w szczególności pomiędzy dostawcami treści / właścicielami praw a podmiotami administrującymi portalami i platformami internetowymi w zakresie przesłanek wyłączania odpowiedzialności oraz procedury notice and takedown. Nowelizacja ustawy, o którą chodzi, nie wynika ze zobowiązań unijnych, a ma na celu poprawę, usprawnienie przepisów ustawy. Prace nad tą ustawą trwają bardzo długo. Jej początki można obejrzeć w materiałach wideo, które publikowałem w Sieci.

W czasie wczorajszej konferencji na temat ewentualnej reformy prawa autorskiego, która odbyła się na Politechnice Warszawskiej, skorzystałem z okazji by zwrócić się do posła Ryszarda Kalisza oraz posła Pawła Zalewskiego. Powtórzyłem te postulaty, które formułuję stale: by posłowie Sejmu RP doprowadzili do usunięcia "not copyright-owych" z plików PDF, publikowanych w Internetowym Systemie Aktów Prawnych Sejmu. Bo tam nie ma prawa autorskiego, akty normatywne i ich urzędowe projekty nie są objęte prawem autorskim. Nie są nim objęte materiały urzędowe, co wynika z art. 4 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dlatego też, po usunięciu ww. not, warto zadać pytanie Biuru Analiz Sejmowych, dlaczego uważa ono, iż ekspertyzy przygotowywane dla posłów - jako wsparcie procesu legislacyjnego - są niby objęte prawem autorskim. Moim zdaniem nie są.

Jeden z moich korespondentów zauważył, że Centralne Archiwum Wojskowe wydało książkę o Bolesławie Wieniawa-Długoszowskim. Postanowił zwrócić się do CAW z pytanie o możliwość nabycia tego albumu. Zapytał o cenę, o koszt przesyłki. Gdyby nie można było kupić książki w formie papierowej - zapytał o możliwość kupienia jej w postaci elektronicznej. W odpowiedzi otrzymał informację, że "Centralne Archiwum Wojskowe nie prowadzi sprzedaży swoich książek – są one wydawane ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej i przeznaczone do dystrybucji głównie w resorcie ON. Nie ma też niestety możliwości uzyskania ich w postaci PDF-ów". I jeszcze była informacja, że publikacje CAW wysyłane są jedynie do bibliotek głównych ośrodków naukowych w Polsce i do niektórych instytucji zagranicznych". W efekcie pytający postanowił złożyć wniosek o dostęp do informacji publicznej (każdy może złożyć taki wniosek).

Dziś na sesji plenarnej w Strasburgu Parlament Europejski zdecydował o ACTA. Grupa polityczna EPL, czyli Europejska Partia Ludowa (do niej należą eurodeputowani z Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego), próbowała jeszcze sprawić, by ACTA wróciła do parlamentarnej komisji ds handlu międzynarodowego, ale wniosek w tej sprawie został odrzucony. Następnie Parlament głosował nad samą umową ACTA. ACTA została odrzucona (478 za odrzuceniem, 39 przeciwko odrzuceniu, 165 osób wstrzymało się od głosu - zaraz pewnie pojawią się analizy uwzględniające nazwiska deputowanych). Historię prac nad ACTA można prześledzić w niniejszym serwisie od maja 2008 roku, gdy opublikowałem notatkę O tym się mówi: Anti-Counterfeiting Trade Agreement (ACTA). Dziś mamy "ACTA Tango down". Ale to dopiero początek wielkiej dyskusji o kształcie przyszłego społeczeństwa informacyjnego.

Wczoraj (3. lipca) Trybunał sprawiedliwości wydał wyrok w sprawie C-128/11 (orzeczenie wydane w trybie prejudycjalnym dotyczy prowadzonej w Niemczech sprawy UsedSoft GmbH vs. Oracle International Corp.) Trybunał dokonał wykładni m.in. art. 4 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych. Uznał, że należy jej dokonywać w taki sposób, że "prawo do rozpowszechniania kopii programu komputerowego zostaje wyczerpane, jeśli podmiot praw autorskich, który zezwolił, choćby i nieodpłatnie, na pobranie tej kopii z Internetu na nośnik danych, również przyznał, w zamian za zapłatę ceny mającej umożliwić mu uzyskanie wynagrodzenia odpowiadającego wartości gospodarczej kopii dzieła, którego jest on właścicielem, prawo do nieograniczonego w czasie korzystania z tej kopii".

Gdyby kogoś to interesowało, to dostępne jest orzeczenie sądu z Nowej Zelandii w sprawie Dotcom & Ors v Attorney-General, w którym to orzeczeniu padają stanowcze stwierdzenia co do bezprawności działań organów ścigania przeciwko twórcy serwisu Megaupload. O serwisie Megaupload pisałem "przy okazji", w notatce Schowaj pieniądze, schowaj zegarek, kryj się, kryj!. Ta sprawa w tym serwisie nie pojawia się tak często, jakby wymagała tego rzetelność kronikarska - dużo sie w tej sprawie dzieje, a w ostatnim czasie sporo czasu poświęcam na inne tematy. Warto jednak pamiętać, że taka sprawa się toczy, że dyskusja o legalności działań władz zarówno w USA, jak i w innych krajach, a które to działania dotyczą serwisu Megaupload, się odbywa.

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji odpowiedziało na część pytań przesłanych we wniosku o dostęp do informacji publicznej, a dotyczących klauzuli licencji Creative Commons, która znalazła się pod jednym z tekstów na stronie MAiC. Aczkolwiek nie odpowiedziało na wszystkie z zadanych pytań. Treść wniosku przywołałem w tekście Czy materiał urzędowy można (sobie) objąć klauzulą prawno-autorską?, zaś odpowiedź na ten wniosek przywołuję poniżej.

Zgodnie z zapowiedzią dziś Komisji Handlu Międzynarodowego Parlamentu Europejskiego (INTA) zajmowała się projektem Rezolucji ustawodawczej parlamentu Europejskiego w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi... I tak dalej. Dość powiedzieć - zajmowała się ACTA. To piąta już komisja parlamentarna, która wypowiedziała się na temat rezolucji. Wszystkie, w tym dziś INTA, opowiedziały się za rekomendacją dla Parlamentu, by ACTA odrzucić. To kończy prace w komisjach, ale nie kończy pracy nad ACTA w Parlamencie Europejskim. Teraz przed nami decydujące głosowanie w Parlamencie Europejskim już nad samą rezolucją. Parlament zdecyduje plenarnie nad tym, czy - przyjmując rezolucję - odmawia wyrażenia zgody na zawarcie umowy, czy też może odrzuci rezolucję i ACTA będzie nadal żywa.

Wiele organizacji pozarządowych, które biorą udział w dyskusji dot. ACTA na poziomie europejskim, wspiera koncept, zgodnie z którym Parlament Europejski głosowałby nad odrzuceniem tej umowy międzynarodowej bez czekania na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE. Ja nawet chętnie widziałbym głosowanie w polskim Sejmie, gdzie posłowie nie wyraziliby zgody na ratyfikację ACTA, a jeśli by zagłosowali za ratyfikacją, to byłoby przynajmniej wiadomo, kto i jak głosował. Jednak politycy wydają się spychać odpowiedzialność za decyzje na innych. W Unii Europejskiej zaś trwa "rozgrywka", której istotny element będzie miał miejsce już 21 czerwca (to za 3 dni). Wówczas to odbędzie się posiedzenie Komisji Handlu Międzynarodowego (International Trade Committee - INTA). Tam też odbędzie się głosowanie, które może mieć istotny wpływ na dalsze losy ACTA.