Uniewinniono malarza nazwanego przez Policję "lubieżnikiem" - co teraz?

Pod koniec 2010 roku Policja, na stronie internetowej policja.pl, opublikowała notatkę pt. "Wpadł malarz – „lubieżnik”". Odnotowałem to w stosownym wpisie. Policja napisała m.in, że "malował i wystawiał w Internecie obrazy o tematyce pornograficznej z udziałem dzieci". A kilka dni temu dowiedzieliśmy się, że łódzki sąd "uniewinnił malarza Krzysztofa Kuszeja, oskarżonego o publiczne propagowanie i pochwalanie treści o charakterze pedofilskim i publiczne prezentowanie treści pornograficznych". I teraz - kolejny już raz - pojawia się pytanie o odpowiedzialność funkcjonariuszy Policji, którzy sobie redagują przeróżne notatki na stronach, które - jak się uważa - są "oficjalnymi" stronami Policji, ale nie są Biuletynami Informacji Publicznej. Wydaje mi się, że wypadałoby teraz domagać się od Komendanta Głównego Policji, aby się nad tym bardziej systemowo pochylił. Policja też ma obowiązek przestrzegać prawa, a - jak uważam - nie przestrzega go publikując sobie notatki i konkurując z mediami na oglądalność.

O uniewinnieniu Krzysztofa Kuszeja (dzięki aktywności Policji i tak już wszyscy znają jego nazwisko), można przeczytać w tekście portalu Gazeta.pl pt. Sąd uniewinnił artystę oskarżonego o pedofilię. Nota bene - w 2010 roku, w tekście Dziecięce porno czy sztuka w obronie dzieci, Gazeta Wyborcza zadawała takie oto pytanie: "Czy walka ze społecznym złem usprawiedliwia drastyczne środki artystyczne?" To było w pierwszym zdaniu relacji o zatrzymania. Już wówczas podawano nazwisko malarza publicznie, zresztą to nie dziwne, ponieważ notatka Policji tak opisała zajście, że w 2 minuty można było dotrzeć do informacji o malarzu.

Mamy sygnaturę wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia: sygn akt. IV K 620/11. W tej sprawie wstawiła się za malarzem Helsińska Fundacja Praw Człowieka i zorganizowała dla niego obronę pro bono. Można też przeczytać relację na stronach Programu Spraw Precedensowych Fundacji: Łódzki artysta nie przekroczył dozwolonych granic wolności twórczości artystycznej (przeczytaj również: Sprawa Krzysztofa Kuszeja czyli granice swobody artystycznej - złożono kolejne wnioski dowodowe).

Notatka Policji nadal jest dostępna w internecie: Wpadł malarz – „lubieżnik. Tam napisano:

Policjanci z Wydziału Kryminalnego Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi zatrzymali 47-latka, który malował i wystawiał w Internecie obrazy o tematyce pornograficznej z udziałem dzieci. Artysta – malarz usłyszał prokuratorskie zarzuty i został objęty dozorem policyjnym.

Działając operacyjnie kryminalni uzyskali informację o mieszkańcu Łodzi, który w swojej pracowni przy ul. Piotrkowskiej malował obrazy przedstawiające pornografię z udziałem dzieci. Mężczyzna swoje prace prezentował na stronie internetowej oraz oferował do sprzedaży na jednym z portali aukcyjnych. Zebrany materiał został przedstawiony Prokuraturze Rejonowej Łódź – Śródmieście, która wydała postanowienie o zatrzymaniu 47-latka.
(...)

I tak dalej...

Czyż to nie jest przesądzenie o popełnieniu przestępstwa i również o winie, a to jeszcze zanim sąd się sprawą zajął i wydał wyrok? I cóż teraz?

Pytałem o podstawy prawne działania serwisów policji w 2007 roku. Wówczas otrzymałem Odpowiedź od Rzecznik Komendanta Głównego Policji w sprawie serwisów Policji, a potem analizowałem Zarządzenie nr 13 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 września 2000 r. w sprawie metod i form działalności prasowo - informacyjnej w Policji. Z tej analizy wynikało, że nie ma podstaw do prowadzenia serwisów. Kiedy następnie w 2008 roku pytałem Komendanta Głównego Policji o to, na jakiej podstawie prawnej działają takie serwisy, jak Policja.pl, to podano mi nową podstawę: Zarządzenie nr 1204 KGP, serwisy internetowe policji i monitoring wizyjny. Co ciekawe - nowe Zarządzenie wydano niedługo po tych moich publikacjach, wykazujących brak podstawy prawnej serwisów policyjnych. Zarządzenie to zostało wydane na podstawie art. 7 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. To jest taka "wygodna" podstawa prawna, ale moim zdaniem niezwykle wadliwa. Przywołajmy ją:

Art. 7.
1. Komendant Główny Policji określa:
(...)
2) metody i formy wykonywania zadań przez poszczególne służby policyjne, w zakresie nieobjętym innymi przepisami wydanymi na podstawie ustawy;

Ta "podstawa prawna" jest blankietowa i - jak uważam - nie ma wiele wspólnego z zasadą legalizmu. No, bo jak Komendant Główny może określać coś, co ma zakres "nieobjęty innymi przepisami wydanymi na podstawie ustawy". Przecież funkcjonariusze, również Komendant Główny Policji, powinien się ustawy trzymać i nie wykraczać poza nią. Jest ustawa o dostępie do informacji publicznej, zatem Policja, tak jak inne zobowiązane do tego podmioty, powinna prowadzić BIP. Nie ma przepisów, które pozwalają Policji tworzyć sobie własne elektroniczne media, za pomocą których rozsiewają własne wersje wydarzeń. To samo dotyczy przecież i Trybunału Konstytucyjnego, w kontekście opisywanych w tym serwisie działań Obserwatora konstytucyjnego. Co do tej podstawy ustawowej do wydania przez Komendanta Głównego Policji Zarządzenia (określenia), to kilka razy w tym serwisie, np. w tekście Podyskutujmy o przekroczeniu uprawnień administracji publicznej w aktywności internetowej, przywoływałem postanowienie 7 sędziów Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2005 r. (sygn. WK 22/04), w którym stwierdzono:

Art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. stanowiący, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, zawiera normę zakazującą domniemywania kompetencji takiego organu i tym samym nakazuje, by wszelkie działania organu władzy publicznej były oparte na wyraźnie określonej normie kompetencyjnej.

Jak to pogodzić z zakresem "nieobjętym innymi przepisami wydanymi na podstawie ustawy"? Moim zdaniem się nie da.

Regularnie pytam o podstawę prawną działania tych policyjnych stron, ponieważ regularnie pojawiają się tam notatki, które uznałbym za naruszająca dobra osobiste różnych ludzi. Pytałem o to w kontekście sprawy Gazety Bytowskiej i oskarżeń o wydawanie dzienników i czasopism bez rejestracji (por. Czy "własne" serwisy internetowe administracji publicznej działają legalnie?), pytałem w kontekście skazanego później, ale - jak uważam - ze względu na publikacje Policji, która w swojej notatce, jeszcze przed wyrokiem, nazwała fana zespołu Depeche Mode przestępcą (por. Zatrzymano 24-latka za pobranie pliku, No i nie wykradł "Precious", co teraz? oraz Historia oceni rok po wycieku "Precious"). Pytałem w tekście Na Boga! Internetowi rozbójnicy???

Pytałem też - w kontekście publikowania (przekazywania mediom) przez Policję filmów z monitoringu wizyjnego - czy już jakiegoś policjanta (albo Policję) o naruszenie dóbr osobistych pozwano i czy są już wyroki. Odpowiedź, którą uzyskałem, pomijała ten wątek.

W kontekście pytań o naruszenie dóbr osobistych przez Policję przypominam tekst: Również Skarb Państwa czasem bezprawnie narusza dobra osobiste - wyrok za bezprawną retencję. Mogę też przypomnieć tekst Odpowiedzialność dyscyplinarna za prywatny "blog" funkcjonariusza Policji, w którym mowa m.in. o wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 czerwca 2011 r. (sygn. I OSK 1056/11). Owszem. Tam chodziło o odpowiedzialność dyscyplinarną i o to, że sobie policjant po służbie publikował na własnym "blogu" rożne informacje, którymi dysponował w związku ze służbą, ale odpowiedzialność tego typu (a także odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych) będzie tu miała zastosowanie również wówczas, gdy sobie ktoś na "oficjalnych" (chociaż - jak uważam - bez podstawy prawnej wydawanych) stronach policyjnych coś napisze.

Jakiś czas temu chciałem się dowiedzieć, jak skończyła się sprawa aktu oskarżenia, o którym pisałem w tekście Akt oskarżenia za wykorzystanie stron policyjnych do pozycjonowania. Jestem przekonany, że Policja dokładnie wie, jak ta sprawa się skończyła, ale na moje pytanie odesłano mnie do prokuratury, bym tam pytał. Warto byłoby się dowiedzieć, czy tego funkcjonariusza, który sobie - jak wynika z tamtych doniesień - zrobił ze stron policyjnych słup ogłoszeniowy, rzeczywiście skazano za "przekroczenie z chęci zysku uprawnień".

Panie Komendancie Główny Policji? To, jak będzie z tymi przeprosinami dla "malarza lubieżnika"? Przeprosiny, to mały pikuś, wszak mamy w przypadku tej notatki chyba do czynienia z przekroczeniem uprawnień przez funkcjonariusza, a przecież to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat trzech. Czy ja sobie mogę pozwolić na nazwanie - tak powołuje się Policję w art. 1 ustawy o Policji - "umundurowanej i uzbrojonej formacji służącej społeczeństwu i przeznaczonej do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego" formacją przestępczą?

Ja wiem, że Wy tam generalnie działacie dla mojego dobra i dobrze, że ktoś czuwa nad tym, bym mógł w miarę bezpiecznie chodzić po ulicach po zmroku i w ogóle. Sygnalizuję problem do rozwiązania. Fajnie by było, jakby ramy prawne Waszego działania były też i dla Was przyjazne. Ja wówczas czułbym się bezpieczniej, nie byłoby wątpliwości... Uważam, że Policja nie może sobie dowolnie prowadzić serwisu prasowego, który - na wzór tabloidyzujących się mediów - goni za tanią sensacją. Policja generalnie - jak uważam - nie powinna zajmować się działalnością prasową. Ona przecież nie od tego jest. Natomiast jeśli Policja bardzo chce coś publikować w internecie, to ma od tego BIP. I za to, co tam napisze, zwłaszcza, jeśli kogoś oczerni, naruszy dobra osobiste, albo w inny sposób naruszy prawo, też ktoś powinien ponosić odpowiedzialność. Nie czekając na to, aż się o to będą upominać obywatele. Chciałbym być dumny z faktu, że żyję w państwie, w którym również Policja przestrzega prawa. Siedzimy w tym systemie, niejako, razem.