prawa człowieka

W dzisiejszej Rzeczpospolitej opublikowano rozmowę z dr Januszem Kochanowskim, rzecznikiem praw obywatelskich, w której Rzecznik pytany o aktualne propozycje pochodzące z Ministerstwa Edukacji Narodowej (mundurki w szkołach, amnestie maturalne) ustosunkował się również - co ważne z punktu widzenia niniejszego serwisu – do blokowania dostępu do niektórych treści publikowanych w internecie.

W USA przyjęto ustawę, która reguluje stosowanie "meta danych" na witrynach internetowych, konkretnie zaś chodzi o takie nieuczciwe zachowania, które powodują, iż umieszczenie w treści strony określenia doprowadzą użytkownika do treści "obscenicznych". W ten sposób - pośrednio - nowa ustawa reguluje w USA pozycjonowanie witryn internetowych. To jednak jedynie część zakresu regulacyjnego, gdyż ustawa wprowadza również cały system przeciwdziałania przestępstwom przeciwko dzieciom, w tym system rejestracji osób uznanych winnymi przestępstw na tle seksualnym wobec dzieci.

Hong Kong to przejęty od Wielkiej Brytanii specjalny region administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej. W 1997 roku nastąpiło zaprzysiężenie zaakceptowanej przez Pekin Rady Legislacyjnej, która zastąpiła Radę wybraną demokratycznie. Mimo takiego układu - w Radzie pojawiają się politycy (członkowie rady) opozycyjni. Ta właśnie Rada, przy bojkocie opozycji przyjęła niedawno kontrowersyjną ustawę dotyczącą prowadzenia podsłuchu komunikacji elektronicznej obywateli. W Hong Kongu trwa spór o konstytucyjność przyjmowanych regulacji mających na celu wyposażenie organów ścigania w narzędzia do ochrony porządku publicznego, bezpieczeństwa państwa i walki z terroryzmem.

W USA Kongres pracował nad ustawą the Deleting Online Predators Act (DOPA). Założenia są proste: jeśli ustawa zostanie przyjęta - wszystkie szkoły oraz biblioteki publiczne będą musiały zablokować dostęp do (bliżej nie określonych na razie) serwisów społecznościowych, oraz czatów (pogawędek online). 26 lipca ustawę przyjęła amerykańska Izba Reprezentantów, tamtejszy Senat ma się nią zajmować jeszcze w sierpniu. Na całym świecie trwa dyskusja nt. grodzenia sieci, kontroli nad sieciami społecznościowymi (a coraz częściej internet staje się właśnie aglomeratem różnych tego typu sieci). Wciąż podnosi się, że takie regulacje stanowią inwazję w podstawowe prawa i wolności człowieka, w szczególności pogwałcenie wolności słowa.

Brytyjski odpowiednik naszego generalnego inspektora ochrony danych osobowych - ICO (chociaż mający szersze kompetencje) stwierdził, że brytyjski wydawca witryny internetowej, która została stworzona by ułatwić poszukiwanie informacji na temat osób fizycznych, narusza zasady ochrony danych osobowych. Podobno to pierwszy taki przypadek, gdy ten urząd wydał decyzję w stosunku do wydawcy witryny internetowej. Przed Polską stoi wyzwanie dotyczące wtórnego wykorzystania informacji pochodzących z sektora publicznego...

Tyle się dzieje, że trudno odnotować wszystko, ale przyszedł czas na sprawę, którą rozpoczęła The Electronic Frontier Foundation (EFF), a która jest istotna ze względu na próbę odpowiedzi na pytania: jak daleko może sięgać inwigilacja obywateli przez państwo, jaką rolę odgrywają w tym procesie przedsiębiorcy telekomunikacyjni oraz kto i w jaki sposób powinien kontrolować kontrolujących... Sprawa dotyczy informacji niejawnych, bezpieczeństwa narodowego i postawiono przy okazji pytania dotyczące sądownictwa powszechnego. Czy należy w takich sprawach oddać wymiar sprawiedliwości w ręce sądów specjalnych? Aktualizacja: Jest też orzeczenie niemieckiego federalnego Trybunału Konstytucyjnego w podobnej sprawie.

Władze w Indiach doprowadziły do zablokowania dostępu do wielu popularnych serwisów blogerskich, tłumacząc to względami bezpieczeństwa narodowego. Niedawno w Bombaju doszło do zamachów terrorystycznych. Resort telekomunikacji zdecydował o odcięciu materiałów publikowanych przez ekstremistów. Odcięto przy okazji w całości takie serwisy jak Geocities, Typepad oraz Blogspot. Blogerzy bardzo się zdenerwowali, operatorzy telekomunikacyjni są nieco skonfundowani, przedstawiciele rządu nie odbierają telefonów...

W USA toczy się dyskusja dotycząca różnych projektów ustawy zatytułowanej the Global On-line Freedom Act. Czy USA może jedną ustawą "narzucić" wolność słowa w "globalnej wiosce", chroniąc jednocześnie swój rodzimy biznes przed "moralnymi dylematami"? Debata jest tym głośniejsza, im częściej stawia się różnym przedsiębiorstwom zarzuty współpracy z reżimami łamiącymi prawa człowieka. Czy te reżimy będą się przejmować amerykańskimi regulacjami? Czy amerykański biznes przestraszy się krajowych sankcji?

Kilka dni temu, 6 lipca, w czasie plenarnej sesji Parlamentu Europejskiego w Strasburgu - Parlament debatował m.in nad przypadkami łamania praw człowieka, zasadami demokracji i państwa prawa. W czasie tej debaty przyjęto pewną rezolucję, o której jednak niezbyt głośno się mówi w mediach: wolność słowa to kluczowa wartość, wspólna dla wszystkich krajów tworzących UE. Trzeba podjąć działania, by jej bronić. Chodzi o internet.

Przy okazji informacji o tym, że Ministerstwo Edukacji miało zamiar złożyć doniesienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Inicjatywę Uczniowską skomentowałem, że zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa może złożyć każdy... Dziś pojawiła się informacja, że powiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez Ministra Edukacji Narodowej Romana Giertycha zostało złożone w Prokuraturze Rejonowej Warszawa Śródmieście, a chodzi o program Beniamin i zarzucaną ministrowi cenzurę prewencyjną...