własność intelektualna

Jeśli w społeczeństwie informacyjnym ważnym źródłem powszchnego bogactwa jest informacja, to są siły, które chciałyby blokować bezpłatny dostęp do przeróżnych treści. Są też próby uzyskania kontroli nad uwagą odbiorców, w szczególności chodzi o to, by musiał wysłuchać tego, co ktoś inny ma mu do przekazania. W tradycyjnym społeczeństwie (tym, którego nie nazywano informacyjnym) wolność słowa oznacza również prawo do niesłuchania, gdy się nie jest zainteresowanym. Być może ktoś zechce kiedyś tę zasadę zmienić.

Dostępna jest Opinia Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich oraz Konferencji Dyrektorów Bibliotek Szkół Wyższych w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz o zmianie innych ustaw, wdrażającej postanowienia dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej. Nie tak dawno pisałem o tym projekcie na łamach serwisu.

Jak jest w internecie, to można pobrać i wykorzystać? Dziś, gdy prawo autorskie chroni utwory niezależnie od spełnienia jakichś formalnych wymogów - utwory (w tym grafiki i zdjęcia) są przez prawo autorskie tak samo chronione, jak te funkcjonujące w "realu", na tradycyjnych nośnikach.

Krzysztof Siewicz opublikował w swoim serwisie felieton zatytułowany "Droga konieczna", a chodzi w nim o interoperacyjność, zamówienia na systemy informatyczne oraz konkurencje. Autor stawia pytanie: czy możliwe jest uzyskanie informacji o wdrożonym wcześniej gdzieś systemie informatycznym bezpośrednio od samego producenta, bez konieczności ich mozolnego odtwarzania?

Rozwój współczesnej gospodarki coraz częściej powiązany jest z wytwarzaniem i rozpowszechnianiem dóbr niematerialnych. Kwota wydawana przez przeciętnego konsumenta na dobra kulturalne, komunikację czy rozrywkę wzrosła stukrotnie od czasu pojawienia się nowych technologii. Technologia to także główny czynnik sprawczy w kreowaniu dóbr i różnorodności kulturalnej w naszym społeczeństwie. Jednocześnie, technologia i możliwości, jakie oferuje, są źródłem nieustannego niepokoju twórców oraz przemysłu zaangażowanego w produkcję i rozpowszechnianie szeroko pojętej wiedzy i rozrywki.

Wyznacznikiem uprawnień jednostek jest obowiązujące w danym czasie i miejscu prawo. Oczywiście w tym kontekście trzeba zwrócić uwagę na różne nurty doktryny, na fakt, iż dane trendy mogą wynikać z przyjęcia przez komentatorów którejś koncepcji: prawa natury czy prawa pozytywnego (czy innych możliwości). Skoro dyskusja o prawach tzw. „własności intelektualnej” trwa, to nie zapominajmy o infrastrukturze i obserwowanych działaniach zmierzających do kontroli kanałów dystrybucji informacji.

Każdy ciągnię w swoją stronę, ale tego nie da się uniknąć. Dlatego potrzeba publicznej dyskusji o granicach prawa autorskiego (i innych czasowych monopoli) w społeczeństwie informacyjnym. Gazeta Wyborcza podjęła rękawicę i publikuje dziś spory artykuł o pobieraniu plików z internetu. I ja tam dodałem swoje „trzy grosze” mówiąc o śpiewaniu kołysanki dziecku, jednak to nie jest najważniejsze. Chodzi o dyskusję, a wcześniej o jasne określenie o czym mamy dyskutować.

Jest kolejne doniesienie dotyczące szwedzkich postępowań w sprawie udostępniających pliki komputerowe w Sieci. Tym razem Sąd Apelacyjny postanowił nie zajmować się apelacją prokuratury w sprawi dwudziestosiedmioletniego mężczyzny skazanego wcześniej na grzywnę za udostępnienie szwedzkiego filmu akcji... To część procesu fermentacji, w którym powstanie nowy porządek prawny społeczeństw informacyjnych (na razie wielu społeczeństw, a potem może jakiegoś jednego…)

Właśnie czytam, że Prokuratura Rejonowa Kielce-Zachód oskarżyła fana zespołu Depeche Mode o nielegalne skopiowanie i rozpowszechnienie utworu brytyjskiej grupy przed premierą. Niedawno czytałem o ekspertyzie, gdzie biegły napisał ponoć: "fan Depeche Mode z Kielc nie wykradł ze strony internetowej najnowszego utworu grupy "Precious", bo klip nie miał żadnych zabezpieczeń". Chłopak jest zaszczuty przez media. Właśnie poddał się dobrowolnie karze.
Aktualizacja: Proszę pamiętać, że nie znamy wszystkich informacji w tej sprawie, a po analizie zawartości komputerów dobrowolne poddanie się karze może okazać się działaniem racjonalnym...

Spieszę donieść, że Komenda Główna Policji opublikowała niezwykle interesujący raport, w którym prezentuje rezultaty, jakie osiągnęła Policja w 2005 roku w zakresie zwalczania piractwa w obrocie dobrami twórczości intelektualnej oraz w sferze produkcji przemysłowej.