własność intelektualna

"Nadawcy telewizyjni mogą zakazać retransmisji swoich przekazów przez inną spółkę za pośrednictwem Internetu. Taka retransmisja stanowi bowiem, pod pewnymi warunkami, „publiczne udostępnianie” utworów wymagające zezwolenia ich autora." - to nagłówek z opublikowanego dziś komunikatu prasowego Trybunału Sprawiedliwości. A komunikat wydano w związku z wyrokiem Trybunału, który dokonywał interpretacji dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym.

Warto odnotować konsultacje, które rozpoczęły się w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a które dotyczą "cywilnych środków egzekwowania praw własności intelektualnej". Konsultacje te mają potrwać do 15 marca. To istotny temat. Chociaż Komisja już parokrotnie konsultowała kwestie egzekwowania, teraz stara się zebrać dodatkowe głosy w dziedzinie normowanej w Europie dyrektywą IPRED. Ciekawe, czy po historii z ACTA coś nowego z tego wyniknie?

Jak już wiadomo - sąd uniewinnił twórców serwisu OdSiebie.com. Mec. Rafał Cisek wymienia: "Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieścia, II Wydział Karny, z dnia 6 marca 2012 r., sygn. akt II K 1331/10 - po oddalonej w zakresie właściciela i administratora OdSiebie apelacji prokuratury, utrzymany w zakresie uniewinnienia administratorów OdSiebie.com w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu Odwoławczego, IV Wydział Odwoławczy z dnia 6 lutego 2013 r.; SO w pełni poparł stanowisko SR w zakresie uniewinnienia osób prowadzących serwis". Mamy zatem wyroki w dwóch instancjach. Wielu się teraz cieszy, a ja - przekorknie - pozwolę sobie na delikatną krytykę jednej z tez, która w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego się pojawiła.

Dziś od rana dziennikarze pytają mnie o nowelizację ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Generalnie chodzi o to, że nowela miała trafić pod obrady Rady Ministrów w zeszłym tygodniu, ale trafiła na następne posiedzenie rządu. Minister Boni spotkał się niedawno z "środowiskami twórczymi" i po tym spotkaniu postanowił bronić na Radzie Ministrów nowelizacji bez przepisu, który zwalniałby "wyszukiwarki" z odpowiedzialności. Pojawiło się kilkanaście komentarzy. Nie wiem, czy jest sens odnosić się do wszystkich, a prace nad tą nowelizacją relacjonowałem na tych łamach regularnie. I to od 2008 roku (MAiC dziś sygnalizuje jedynie prace w tej kadencji Sejmu, a przecież prace nad tymi propozycjami zaczęły się jeszcze w ubiegłej kadencji - te propozycje, które dziś ponownie poruszają wyobraźnie komentujących, pojawiły się nawet przed rozpoczęciem w Sejmie prac nad poprzednia nowelą uśude). A tytuł niniejszej notatki jest oczywiście przewrotny.

Dziś chciałbym Państwu zaproponować lekturę nadesłanej do publikacji pracy magisterskiej p. Szymona Paszko, którą obronił 2 kwietnia 2012 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, a której tytuł brzmi: Produkcja filmowa w Polsce - aspekty prawno-gospodarcze. Praca została przygotowana pod kierunkiem dr. Dariusza Szafrańskiego w Instytucie Nauk Prawno-Administracyjnych. Myślę sobie, że lektura niniejszej pracy może przydać się w dyskusjach, które obecnie prowadzone sa dookoła konsultacji założeń związanych z "otwartymi zasobami publicznymi".

Józef Halbersztadt na łamach Gazety Wyborczej oraz na stronach Internet Society Poland publikuje tekst, w którym argumentuje, że Polska nie powinna przystępować do porozumienia patentowego, a nawet powinna podjąć kroki przed Trybunałem Sprawiedliwości przciwko temu porozumieniu. W przyszły wtorek ma nastąpić podpisanie umowy dot. patentowego sądu jednolitego. Wcześniej w serwisie odnotowywałem to zagadnienie w tekście O tym, że przyjęcie jednolitego patentu przez Polskę wydaje się przedwczesne. Tutaj cytowałem wypowiedź min. Michała Boniego. Teraz zastanawiam się, jakie jest oficjalne stanowisko Polski w tej sprawie, ponieważ właściwie nikt nic nie wie.

Zacznę od tego, że uważam, że lobbing jest dobry. Lobbing rozumiany w taki sposób, że ktoś zabiega o swoje interesy w systemach prawnym, politycznym, społecznym, gospodarczym. Ktoś, kto nie zabiega o swoje interesy jest skazany na to, że ktoś inny mu coś w swojej łaskawości podaruje. Jest zatem jak liść, który rzucany jest po spienionym nurcie potoku historii, rzucany to w jedną, to w drugą stronę porywami fal. Raz zatonie, raz zostanie wypchnięty na brzeg. Dla żeglarza niesterowna łódź, którą płynie, tworzy sytuację wielkiego zagrożenia. Dlatego żeglarz zabiega o to, by mieć chociaż minimalną prędkość, by móc wykonywać jakiekolwiek manewry. Lobbysta jest takim sternikiem wynajętym przez właściciela ładunku. Są i tacy sternicy, którzy kierują własnymi łodziami, troszcząc się o własny ładunek. Nie mamy pretensji do sterników, że kierują swoimi okrętami w celu dowiezienia ładunku do portu docelowego. O co możemy mieć pretensję? O to, że odpowiedzialny za akwen nie zatroszczył się o jego oznaczenie, że nie ustalił zasad kotwiczenia. Lobbing jest OK. Z rywalizacji lobbystów społeczeństwo może wynosić wiele korzyści. O ile zasady gry będą jasne, efekt pracy lobbystów będzie przejrzysty, a sami lobbyści nie będą stygmatyzowani w dyskursie publicznym.

W dyskusji o "zasobach publicznych" należy - jak uważam - zadać wcześniej pytanie o to, jaki powinien być system społeczno-gospodarczy Rzeczypospolitej Polskiej w erze społeczeństwa "informacyjnego". Założenia przedstawione przez MAiC (por. Konsultacje założeń do otwartych zasobów publicznych) dotykają cząstki problemu, ale nie odpowiadają na fundamentalne pytanie o ten system społeczno-gospodarczy, który projektodawcy chcieliby (politycznie) wspierać. Oczywiście rozumiem, że MAiC ma świadomość oczekiwań ze strony różnych interesariuszy. Wśród tych interesariuszy są pewnie i tacy, którzy czują się zagrożeni, że oto "otwieranie" zasobów publicznych spowoduje, że stracą dostęp do kranika z publicznymi pieniędzmi. MAiC musi jakoś "zarządzać" takimi oczekiwaniami i szuka "kompromisu". Ja uważam, że nie jest możliwy kompromis w kwestii tego, jak odsunąć wygodnie usadzonych blisko kranika z publicznymi pieniądzmi.

Jarosław Lipszyc, Prezes Fundacji Nowoczesna Polska, dał się sfotografować obok reprodukcji pewnego obrazu. Przy okazji opublikował komentarz: "pozwijcie mnie". O co chodzi? Chodzi o milion złotych, o którym pisałem swego czasu w tekście Finanse damy z gronostajem, a dostęp do informacji publicznej. Otóż Fundacja Nowoczesna Polska wystąpiła do MKiDN w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, by sprawdzić u źródeł z jakiego powodu i w jakim trybie milion złotych przeznaczono dla Fundacji xx. Czartoryskich. Milion złotych pochodzi z pieniędzy publicznych. A w tej sprawie chodzi o obraz pt. "Dama z gronostajem", a ściślej o prawa z nim związane.

MAiC rozpoczął bardzo ważne konsultacje publiczne. Chodzi o konsultacje założeń do ustawy o otwartych zasobach publicznych. Uwagi i opinie do projektu założeń można zgłaszać do 21 stycznia 2013 r. Zgodnie z konceptem ministerstwa: projektowana ustawa będzie regulowała zasady nabywania, udostępniania oraz ponownego wykorzystywania zasobów publicznych. W toku dyskusji środowiskowych organizowanych przez ministerstwo sygnalizowaliśmy, że istnieje tu pewien problem związany z rozróżnieniem reżimów projektowanej ustawy i ustawy o dostępie do informacji publicznej (a w szczególności tych przepisów, które dotyczą ponownego wykorzystania informacji publicznej). Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji opublikowało założenia i ogłosiło konsultacje, dlatego teraz bardzo istotne jest, by obywatele przesłali swoje uwagi w tych konsultacjach. W gruncie rzeczy będzie tu chodziło o takie informacje, które powstają w sferze nauki, edukacji i kultury. Zachęcam do włączenia się w te prace.