Kilka słów o dyskusji na temat zasobów publicznych w dniu zakończenia konsultacji

Dziękuję. Cieszę się, iż ten problem został dostrzeżony po "przeciwnej" stronie. Oczywiście urzędnicy, którzy komentują w tym serwisie nie są w żaden sposób grupą reprezentatywną wobec całego zbioru urzędników, gdyż sposób ich doboru (co najmniej chęć rzeczowej dyskusji) nie jest ani trochę przypadkowy.

Naprawdę doceniam wysiłek włożony w analizę tego jak obecny stan rzeczy może być odbierany przez petentów. Nie jest łatwe wyjście poza utarty schemat myślenia, ugruntowany w dodatku wieloletnią tradycją i przepisami prawnymi. Jeden z bardziej wyrazistych przykładów:

§ 1. Kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 2. Przepis art. 222, naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego, § 2 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Kto publicznie znieważa lub poniża konstytucyjny organ Rzeczypospolitej Polskiej,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Każdy wydaje się uważać taką dodatkową ochronę funkcjonariusza publicznego za coś oczywistego. Tylko czym tak naprawdę jest to uzasadnione, jakby się tak głębiej nad tym zastanowić? Dlaczego nie istnieje dla równowagi przepis:

§ 1. Funkcjonariusz publiczny, który podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych znieważa obywatela,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

?

Dlaczego w ogóle istnieje dodatkowa ochrona organów konstytucyjnych RP? Tak jakby nie miały dość własnych prawników pozwalających w razie czego dochodzić swoich praw "zwykłą" drogą, dostępną innym instytucjom oraz osobom.

Istnieje ogromna ilość przepisów skrajnie niesymetrycznych wobec obywatela względem urzędu - np. obywatel ma termin 7 dni, urząd ma miesiąc z możliwością przedłużenia. A kto tutaj jest profesjonalistą w danej dziedzinie? Obywatel czy urzędnik? I dlaczego, mimo iż przepisy mówią "do X dni" w większości wypadków jest to pod koniec terminu, a nie na początku. Tego już nie można zrzucać na uchwalone przepisy, zależy to tylko od konkretnych urzędników.

I niestety takie niesymetryczne podejście jest praktycznie uważane za normę. Np. ZUS i "wyłudzanie" wysokiego zasiłku macierzyńskiego. Kiedy to ZUS, wyłudza pobiera od przedsiębiorcy składkę na zasiłek chorobowy po to aby gdy już przedsiębiorca zachoruje nic mu nie wypłacić, bo np. przelew spóźnił się raz o jeden dzień - wtedy odpowiedzią jest "musimy postępować zgodnie z prawem, nie my je stanowimy".
Kiedy jednak to obywatel znajduje korzystne dla siebie przepisy, zaraz jest obwołany oszustem, wyłudzaczem i musi się liczyć z drogą sądową aby uzyskać należne mu świadczenia. W takich sytuacjach nagle urzędnicy nie mówią "musimy postępować zgodnie z prawem", tylko są gotowi przeciągnąć postępowanie przez wszystkie możliwe instancje sądowe. Co nie jest dla nich problemem, bo robią to wszystko w godzinach swojej pracy i nie za swoje pieniądze.

Zdarzają się ogólnokrajowe kwestie typu zwrot opłaty za kartę pojazdu. W teorii zwrot się należy, w praktyce zależy gdzie się taki wniosek złoży. Czasem można dostać bez problemu, kiedy indziej bez sądu się nie obejdzie i nawet sąd potrafi nie przyznać. Można to określić jako "dbanie o budżet", niezawisłość sądów itd, można też to określić jako doskonały przykład tego jak kompletnie oderwani od tego kto jest dla kogo bywają urzędnicy i jak bardzo brakuje minimum podejścia pro-obywatelskiego skutkującego prostym mechanizmem rozwiązania ogólnopolskiego zagadnienia. (albo wszystkim dawać, albo nie dawać, a tymczasem zdarza się, że zależy na którego sędziego w jednym sądzie sprawa trafi). I to oczywiście obywatel ma być świadom tego, że sędziowie są niezawiśli i mają pełne prawo w kalce tej samej sprawy wydać różne wyroki. Wszystko zgodnie z prawem, w imieniu Rzeczypospolitej.

Przykłady można mnożyć. I to, że coś może być zgodne z prawem, albo i niezgodne, ale niczym urzędnikowi nie grożące ( jaką karę dostał prezes SN za nieudostępnienie informacji publicznej ?). Jeśli obywatel nie dość szybko przedstawi się np. policjantowi bądź pomyli się myśląc, że nie zabrał dowodu osobistego, to ma murowaną grzywnę z art. 65 KW.

Ale takie to już jest ugruntowane podejście - obywatel ma wiedzieć komu co musi powiedzieć, jak nie to od razu kara. Wychodząc z założenia, że nawet jeśli nie wie, to powinien był się domyślić, że skoro policjant czy inny urząd pyta, to się mu odpowiada. W końcu kto tu rządzi? W drugą stronę to w żaden sposób nie działa. I to nie jest już nawet wina przepisów, które są jasne, tylko urzędników starających się je poprzekręcać jak tylko się da, licząc chyba, że ktoś odpuści.

Podsumowując - trudno obywatelowi zgadnąć, ilu urzędników myśli o sobie i petentach w jeden lub inny sposobów. Stara się działać pro-obywatelsko, przy pro-urzędowo. Ilu np. policjantów by chętnie pouczyło w wielu wypadkach, gdyby nie to że statystyka i łatwo o posądzenie(przez przełożonych) o wzięcie łapówki .

Jednak rezultat zetknięcia się z polskimi urzędami w działaniu pozostawia w człowieku chęć wyjazdu do innego kraju. W końcu nigdy nie wiadomo kiedy komornik przez pomyłkę zabierze człowiekowi wszystkie oszczędności, nie odda, a na koniec okaże się że to wszystko jest przecież zgodnie z prawem - pretensje proszę kierować do Sejmu. A kto wybierał posłów którzy to uchwalili? Obywatele - więc to oczywiście wina obywatela.

Dlatego raz jeszcze dziękuję za zrozumienie, w końcu nawet najlepszym - tym starającym się być przyjaznym wobec obywatela - zdarza się nie zauważyć jak odebrane może być ich postępowanie, które miało być przykładem na to jak przyjaźni są i ile rzeczy robią "dla ludzi".

Pojedynek na szosie - opowieści z polskich dróg

Marcin Sugocki, komisarz z wydziału ruchu drogowego w Warszawie: – Poniedziałek. Pierwsza interwencja tego dnia. Miałem nadzieję jakoś miło zacząć tydzień. Jedzie auto w wielką czapą śniegu na dachu, szyby pozamarzane, kierowca ledwo co widzi. Zatrzymujemy, żeby pouczyć, że tak nie wolno, bo niebezpiecznie. Facet pyta o przyczynę. Mówię: „Mamy akcję »Odśnież samochód«”. Takiej akcji w ogóle nie było, ale chciałem, żeby sam się domyślił, co jest nie tak.

On tymczasem jak nie naskoczy na mnie: „Idiotyzm! »Odśnież samochód«! Nie macie co robić? Przestępców łapcie! »Odśnież«, kobieta lekkich obyczajów! I na takie głupoty moje podatki idą?”. Chciałem tylko pouczyć. Ale też mam swoje nerwy. Przetrzepaliśmy, co się dało. Brak trójkąta i przeterminowana gaśnica. Stówa mandatu. A naprawdę mogło być całkiem miło.

[..]

Nie pozostało nam nic innego, jak poprosić go – poprosić, bo nie mieliśmy prawa mu zabronić – żeby zadzwonił po kogoś, kto go odwiezie do domu.

I komentarz policjanta wobec artykułu:

Cała prawda o policjantach - policjant ma kogoś prosić? ktos śmie zwrócić mu uwagę? dyskutować?

Obywatel powinien być jak małe dziecko, zachwycone wizytą pana policjanta i kablujace na własnych rodziców. A jak nie to policjantka focha strzeli, a policjant przetrzepie samochód i zawsze coś znajdzie.

P.S. Gaśnica w samochodzie osobowym ma być sprawna, a nie nie-przeterminowana. Wymaganie aktualnej legalizacji tyczy innych rodzajów pojazdów.

Witam.

Na "ocenę" jaką opisał Adammada, urzędnicy zapracowali swoją wytężona pracą codzienną! Ja dopiszę, do tego aforyzmu o prawie, jeszcze jeden: "Jednostka to nic! Dopiero zera zmieniają ją w miliony". Dlatego jeden urzędnik niewiele zdziała! O ile nie ma odpowiedniej siły przebicia wynikającej z uregulowań prawnych i woli wykorzystania tych praw celem utemperowania niekompetencji urzędniczej! Albo przynajmniej powstrzymania procesu swobodnej interpretacji ustaw i rozporządzeń, najczęściej nie mającej nic wspólnego z zamierzeniami twórcy aktu prawnego.

A choćby prosta rzecz. Większość urzędów ekscytuje się posiadaniem certyfikatu ISO 9001. Tylko dlaczego w ramach audytu nie wykonuje się obowiązkowej weryfikacji kompetencji urzędniczych, czyli wiedzy urzędników? A co z ISO dla ich (urzędników) kompetencji? Szkolenia BHP czy P.Poż., są realizowane bez względu na to czy przepisy się zmieniły czy nie. No to dlaczego nie ma egzaminów z kompetencji zawodowych dla urzędników? Wszak przepisy zmieniają się nawet kilka razy do roku! A gdyby je wprowadzić, to o ile prościej żyłoby się obywatelom czyli płatnikom za stanowiska urzędnicze!

Ale znów rozpisałem się o utopii w Polsce. Czyli rzeczy nieosiągalnej w tym kraju, bo mocno niewygodnej.

Pozdrawiam.