"Nieodpłatne licencje" i fiskus - podpowiedź interpretacji w celu ochrony własnych interesów?

... więc kilka słów komentarza. Po pierwsze dosyć banalne nasze przepisy podatkowe, zwłaszcza w literalnym brzmieniu, są bardzo restrykcyjne. Fiskus w każdej dziedzinie życia podatników chciałby zagwarantować sobie udział.
Praktyka za tym nie idzie ale wiele osób nie ma pewności, które działanie wywołuje przychód. czy np. jest nieodpłatnym świadczeniem nieodpłatna pomoc sąsiadowi w remoncie mieszkania, czy odprowadzanie lub odwożenie (regularne) dziecka sąsiada wraz ze swoim do szkoły podlega opodatkowaniu czy nie. Zobacz też: Jak to jest naprawdę z opodatkowaniem sąsiedzkiej pomocy?

Zgadzam się z Autorem, że tekst GP jest typową wrzutką, ale uważam, że nie do końca jest to ukłon wyłącznie w stronę fiskusa. Jeżeli prawo literalne można interpretować na różne sposoby potrzeba nam spójna interpretacja, która wykluczy niejasności, i liczę, że dyskusja może przynieść taki efekt.
Ciekawy jestem jaki efekt przyniosła amerykańska wrzutka z ubiegłego roku, która sugerowała, że dostarczyciele darmowego contentu powinni deklarować do opodatkowania kwoty darowizn, media jak to mają w zwyczaju zaliczyły newsa i zostawiły go bez echa. Prawdopodobnie nie wywołała ona żadnego ruchu ze strony amerykańskiego fiskusa, bo takie ruch nie pozostałby bez echa.
Poza stosowaniem przepisów ustawodawca musi być zainteresowany interesem społecznym, a wymiana darmowych świadczeń z wykorzystaniem najnowszych technologii zdecydowanie leży w interesie społecznym

------------------
Moja główna uwaga do tematu. Nieodpłatne świadczenie w swojej definicji to jednostronne przysporzenie. Trudno byłoby obalić tezę, że publikacja mojego tekstu na czyjejś platformie prowadzi do powstania korzyści majątkowej dla innego podmiotu. Jednak ja także uzyskuję przysporzenie, może być ono różne. Najbardziej wymierne to reklama mojego nazwiska, napisałem wartościowy tekst, przysporzyłem sobie czytelników, być może ktoś odszuka mnie i kupi usługę.

Zatem bardziej należy mówić o wzajemnych świadczeniach. Udostępniam serwisowi internetowemu content nieodpłatnie, a on mi udostępnia platformę także nieodpłatnie. Niestety nie podejmuję się do oceny, czy taka interpretacja jest korzystniejsza, bo przychód może się pojawić po obu stronach.
Ale podobna dyskusja przetoczyła się niedawno w temacie Banków Czasu, poniżej kilka linków.

- 18.07.2008 Interpretacja nr IBPB2/415-578/08/MK - wydana przez Izbę Skarbową w Katowicach
- 14.09.2009 Rzeczpospolita. Haracz od życzliwości
- 15.09.2009 Rzeczpospolita. Szkodliwa Interpretacja
- Stanowisko Izby Skarbowej w Katowicach po publikacjach Rzeczpospolitej

W temacie "bezpłatnych usług" i podatków warto przywołać niedawny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 marca 2010 roku, sygn. I FSK 326/09. Tam NSA stwierdził w uzasadnieniu (wytłuszczenie moje):

(...)
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju . Zatem zasadą jest opodatkowanie odpłatnego świadczenia usług. Poprzez unormowanie art. 8 ust. 2 omawianej ustawy nastąpiło zrównanie w zakresie opodatkowania usług nieodpłatnych z odpłatnymi. Ma to miejsce w odniesieniu do nieodpłatnych usług na cele osobiste podatnika, jego pracowników i innych osób w tym przepisie wymienionych, jak też do wszelkich innych nieodpłatnych świadczeń usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami.

W rozpatrywanej sprawie kwestią sporną pomiędzy organem, a Spółką, jest czy w stanie faktycznym określonym przez Spółkę świadczone nieodpłatnie usługi będą związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Jak wynika z wniosku Spółki jest ona kancelarią prawną świadczącą usługi prawnicze. Zamierza zawrzeć umowę z Fundacją U. P. S. prowadzącą Program Centrum Pro Bono, w ramach którego Fundacja zleca na rzecz różnych kancelarii nieodpłatne świadczenie pomocy prawnej na rzecz organizacji pozarządowych. Zdaniem Spółki jej zaangażowanie w działalność o charakterze "pro bono" będzie miało znaczenie dla wizerunku kancelarii, wpłynie na pozytywny sposób jej postrzegania, co pozwoli w efekcie pozyskać nowych klientów.

Odpowiadając na podstawowe pytanie, jak należy rozumieć usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, należy stwierdzić, że chodzi o takie usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez podmiot. Przechodząc na grunt stanu faktycznego przedstawionego we wniosku należy zauważyć, że w przedsięwzięciu opisanym przez Spółkę na plan pierwszy wybija się włączenie podmiotu w nurt działalności podejmowanej nieodpłatnie, o charakterze pro publico bono, a nie typowa, jak chce organ, relacja usługodawca usługobiorca. Wręcz można powiedzieć, dla potrzeb określenia związku usługi z potrzebami przedsiębiorstwa dokonującego tych czynności, nie umniejszając wagi i roli świadczonych usług, że włączenie się w system programu działania Fundacji odsuwa na plan dalszy podmiot odnoszący z niej korzyści. W sytuacji takiej jak podana we wniosku, czyli uczestniczenia w przedsięwzięciach prestiżowych, o charakterze budzącym pozytywne emocje i oceny, jak chodzi o odbiór społeczny, z uwagi na bezpłatność czynności, uzasadnione jest twierdzenie co do zasady, że działania te, oprócz oczywiście tego, że przynoszą korzyści usługobiorcy, mają wpływ na pozytywne postrzeganie podmiotu na rynku gospodarczym jako podmiotu np. o statusie materialnym pozwalającym na takie darmowe działania, o określonym, znaczącym poziomie wiedzy, jak też o zacięciu społecznikowskim. Taki sposób prezentowania się podmiotu winien zapewnić mu, jak to zresztą podano we wniosku, obok prestiżu także pozyskanie nowych klientów. Także inne elementy stanu faktycznego jak obowiązki Fundacji podawania informacji o działaniach Spółki na stronach internetowych, w kontaktach z mediami, w materiałach pomocniczych, czy zamieszczania w tych miejscach jej logo, świadczą o rozpowszechnianiu informacji o podmiocie. A więc wyżej wskazane cele podjętych przez Spółkę działań w sensie gospodarczym przemawiają za tym, że działania te, jako przynoszące korzyści prowadzonej działalności gospodarczej, tym samym są związane z jej prowadzeniem, a więc, jak to określa art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa Spółki. To że są to usługi tego samego rodzaju, co świadczone odpłatnie w ramach przedmiotu działania Spółki, nie ma żadnego znaczenia dla oceny istnienia, bądź nie, ich związku z funkcjonowaniem podmiotu.

Wobec tego stanowisko zawarte we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, że nieodpłatne usługi świadczone w realiach podanych przez Spółkę nie będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług należy uznać za prawidłowe. Zatem wydaną przez organ interpretację należało uchylić, co też uczynił Sąd pierwszej instancji.
(...)

--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

Wyobraźmy sobie sytuację, w której przedsiębiorca prowadzący również działalność wydawniczą, informuje - za pośrednictwem swoich mediów - o możliwości dokonania darowizny na jego rzecz.

Niektórzy już od dłuższego czasu wyobrażają sobie, że poinformuje o tym przedsiębiorca Piotr Waglowski.

Ja np., jako, że z googlesyndication (i podobnymi) nie rozmawiam, chętnie skorzystałbym z bezpośredniej formy wsparcia dalszego istnienia witryny prawo.vagla.pl.

Tylko zmiana prawa na bardziej logiczne rozwiązałoby ten dylemat. W sumie obecnie darowizny od osób obcych do kwoty 4902 zł są zwolnione z podatku, przy czym chyba nawet nie ma obowiązku informowania US o tej sprawie. Nie wiem, czy dotyczy to sumy darowizn, czy darowizny od jednej osoby. W zasadzie chyba właśnie pod ten przepis podpadałyby banki czasu.

Można byłoby postulować tutaj, a by państwo opodatkowywało jedynie przychód w pieniądzu, a świadczenia niepieniężne jedynie w przypadku ich znacznej wartości, np powyżej 50 tysięcy. Inaczej z szeregu osób państwo robi przestępców. Robienie z uczciwych osób przestępców podważa zaufanie do państwa jako instytucji, oraz skłania ucieczki do szarej strefy, no bo skoro i tak jest się przestępcą podatkowym, to można być nim "nieco bardziej".

Te pomysły przypominaja mi lata 90, kiedy darmowe systemy operacyjne podlegaly opodatkowaniu wg. ceny oprogramowania "równoważnego" czyli Windowsa...

"wraca nowe"?

Swojego czasu urzędy skarbowe chciały liczyć korzystanie z Linuksa jako korzyść, za którą należy się podatek. W tym kontekście muszę powiedzieć, że chęć zarobienia na "bezpłatnych licencjach" by mnie nie zdziwiła.

Niezależnie od tego, muszę powiedzieć, że DGP zachowuje się wysoce nieetycznie. To jest moim zdaniem bardziej "straszenie" niż sensowna podpowiedź dla fiskusa, ale jednak jest w tym coś bardzo brudnego. Jest to dla mnie przykre tym bardziej, że redakcja DGP jest w jednej stajni z serwisem, w którym pracuję.

Myśle, że kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada. Czy wypowiedź rzecznika prasowego lub eksperta powinna być opłacona przez redakcję? Co z "materiałami niezamówionymi", które przecież wiele redakcji publikuje? Jeśli założymy, że przygotowanie materiału dziennikarskiego musi coś kosztować, to tworzymy sytuację prawdziwie obłędną.

Nie będę podejmował się wnikania w zawiłości interpretacji podatkowych. Pozwolę sobie dość naiwnie odnieść się do targających mną uczuć. Z mojego punktu widzenia w tym kontekście istnieją dwa bardzo oczywiste podziały:

Rodzaj licencji: a) darmowe b) wolne
Rodzaj "publikatora": 1)komercyjny 2)non profit

Nie będę tego rozbudowywał, choć można, pozwolę sobie na jedną, nie trzymającą poziomu uwagę:

W przypadku 1) utwory a) i b) są sposobem zarabiania pieniędzy. Content na wolnej licencji głównie jako nośnik doklejonych reklam. Natomiast a) pozwala przejąć od autora prawa majątkowe i zarabiać w bardziej wyrafinowany sposób.

Tak czy owak opodatkowanie komercyjnych portali, gazet i telewizji, które samą możliwość publikacji skłonne są traktować jako wynagrodzenie za zdjęcie czy tekst, wewnętrznie nie budzi we mnie dylematów. Nawet uznałbym je za zasadne.
Na wskroś przeszywa mnie dreszczem niechęci opodatkowanie wikipedii, blogów z komentarzami itp., gdzie przychód pokrywa tylko koszty, a "zysk" polega na budowaniu autorytetu, samej tylko rozrywce lub upowszechnianiu wiedzy wśród profesorów czerpiących wiedzę z netu.

Z tego punktu widzenia Gazeta zrobiła sobie postrzał w stopę.

____________
3,14159otR3G

No dobra ludzie publikujący dane o sobie np. na NK też tworzą content (jakiś tam :))
Czy oznacza to, że NK ma zapłacić za te 13 mln "contentów" podatek?

Zabawne, jak "Jeżeli tak uzna fiskus" w DGP zmienia się w "zdaniem Fiskusa" u mec. Ciska, oraz "Fiskus chce" w osnews.pl... Przypomniał mi się felieton Haska nt. relacji praskich gazet o postępach rewolucji październikowej ("Lenin zabity", "Lenin w Piotrogrodzie" - w takiej kolejności chronologicznej).

W wypowiedzi mec. Zdyba razi mnie trochę brak odwołania do znanych już od dawna interpretacji urzędów (a zwłaszcza pisma MF, które cytuje powyżej VaGla, ale też do innych, o których pisałem kiedyś pod: (http://ksiewicz.net/?p=35). Bez tego tła wypowiedź może istotnie przestraszyć, sugerując, że żyjemy w jakiejś głębokiej niepewności prawnej i nie znamy dnia ani godziny, gdy "fiskus" opodatkuje nam oglądanie Internetu...

Nie znając tego tła moglibyśmy na przykład obawiać się, że jeżeli mec. Zdyb nie otrzymał od DGP wynagrodzenia za swoją wypowiedź w komentowanym artykule, to "doszło po stronie serwisu do powstania przysporzenia majątkowego..." do opodatkowania?

"Nie mam wątpliwości, że Ministerstwo Finansów byłoby trochę skonfundowane wobec faktu, że wiele osób może chcieć obdarować jedną osobę, i że nie jest to opłata za usługę lub możliwość korzystania z prawa (np. nie jest to opłata licencyjna)."

A jak to dopiero będzie konfuzja, kiedy upowszechni się (o ile się upowszechni, czego mu - a własciwie całemu Internetowi - gorąco życzę) Flattr: http://www.flattr.com/, który jest właśnie platformą mająca maksymalnie usprawniać i upraszczać przekazywanie takich darowizn ?

Nie jestem przekonany czy artykuł o opodatkowaniu treści w GP należy traktować jako wrzutkę - artykuł wpisuje się w dyskusję toczącą się w okół prasy internetowej, ale wpisuje się również w typowe publikacje GP.

W okolicach wakacji (sezon ogórkowy?) w GP pojawiają się artykuły przedstawiające z jakim zapałem fiskus tropi różne grupy:

• Osoby bez zarejestrowanej działalności gospodarczej.
• Handlujących na allegro.
• Otrzymujących świadczenia od pracodawcy.

Czasem były to odgrzewane tematy, a często nowe, wynikające z aktywności prasowej fiskusa.

Styl publikacji również nie odbiega od standardów GP (szczególnie artykułów publikowanych na stronie dziennika): brak podstawy prawnej, brak odniesienia do praktycznej możliwości stosowania przepisów, brak analizy praktyki. Artykuł o opodatkowaniu treści wpisuje się w powyższy krajobraz.

Chętnie dowiedziałbym się jakie są opinie w sprawie osób, które miałyby egzekwować opodatkowanie bezpłatnych treści, gdyż wydaje mi się, że urzędnicy fiskusa wcale nie pałaliby nadmierna chęcią ścigania publikujących. Z perspektywy urzędników skarbowych publikowanie treści ma kilka cech skutecznie utrudniających kontrole:

• Sama publikacja/wykorzystanie treści nie rodzi przepływów finansowych/faktur w odpowiedniej kategorii, nie ma więc najprostszego sposobu typowania podmiotów do kontroli
• Brak jest innych dokumentów potwierdzających fakt publikacji źródło materiału - a może też nim być twórczość własna przedsiębiorcy i jego pracowników.
• Klasyfikacja działalności również nie będzie pomocna, bo większość podmiotów wypisuje z niej wszystko co może się przydać.
• Ponieważ nie ma dokumentów opisujących publikacje, jedynym sposobem byłaby samodzielna analiza urzędnika (czasochłonne i pracochłonne - proście wystawić mandat za brak np. paragonu) lub analiza eksperta (kosztowne).

Biorąc pod uwagę powyższe, oraz fakt, że przynajmniej część urzędników skarbowych zdaje sobie sprawę, ze taka nagonka mogłaby skłonić część publikujących do przeniesienia się (przynajmniej przestrzeni dyskowej) poza granice Polski (a to utrudniłoby korzystanie z innych przepisów), nie sądzę by urzędy skarbowe masowo zaczęły interesować się publikacją treści.

Cały problem oscyluje wokół definicji świadczenia w sytuacji, gdy dana korzyść nie jest dostępna w równej mierze dla wszystkich. Sądy administracyjne i fiskus zdają się rozumieć to pojęcie w swój własny sposób zasłaniając się autonomią prawa podatkowego. Jeśliby bowiem wybrać inną drogę i sięgnąć po sformułowaną w orzecznictwie sądów powszechnych definicję świadczenia na gruncie prawa cywilnego, to sprawa okazuje się prosta, choć niezbyt ciekawa dla fiskusa. Świadczenie ma miejsce jedynie wtedy, gdy z ustawy lub woli uczestników dochodzi do nawiązania zobowiązaniowego stosunku prawnego. Możliwe są inne sytuacje. Prawo cywilne zna przecież przypadki,gdy jeden podmiot odnosi korzyść dzięki działaniu drugiego, a pomiędzy nimi brak jest woli nawiązania jakiegokolwiek stosunku prawnego vide przewóz z grzeczności albo władztwo prekaryjne nad rzeczą.

Moja główna uwaga do tematu. Nieodpłatne świadczenie w swojej definicji to jednostronne przysporzenie. Trudno byłoby obalić tezę, że publikacja mojego tekstu na czyjejś platformie prowadzi do powstania korzyści majątkowej dla innego podmiotu. Jednak ja także uzyskuję przysporzenie, może być ono różne. Najbardziej wymierne to reklama mojego nazwiska, napisałem wartościowy tekst, przysporzyłem sobie czytelników, być może ktoś odszuka mnie i kupi usługę.

Problem chyba nie jest tak trywialny bo "prawie" każda "przysługa" ma swoją wartość rynkową w postaci usługi o tym samym zakresie świadczonej na rynku odpłatnie. Pisanie tekstów? Są płatne usługi. Zdjęcia? Są takie usługi. Bez spisanej umowy barterowej "biorca" ma korzyści finansowe nie ponosząc kosztów wartości pozyskanej (remont, teskt, zdjęcie, cokolwiek..., patrz darczyńca od chleba dla domu dziecka kilka lat temu). Nie pochwalam tego ani nie potępiam, moim zdaniem brakuje "jednolitości" podejscia organu.

--
Jarek Żeliński
http://jarek.zelinski.biz.pl

"Czego nie zabrania prawo, zabrania wstyd" (Seneka Młodszy)

a ja nadgorliwy obywatel wprowadziłem sobie na stan
uzyskane bezpłatnie oprogramowanie

oszacowaną wartość oprogramowania dodałem grzecznie do przychodów
nie była to wartość banalna, mieściło się znacznie powyżej
progowych 3.500 zł

i zacząłem amortyzować

i co ?

ano przyszła kontrola
powiedzieli, że "wypisują mi z przychodu"
wartość nieodpłatnego nabycia

a z kosztów naliczaną amortyzację

podstawy prawnej nie podali....

jak widać co urzędnik to obyczaj

(nie jest to żaden wymysł tylko decyzja
utrzymana w mocy przez Izbę Skarbową)