Ruszył news.google.pl - czekamy teraz na reakcję polskich wydawców prasy

Jak wiadomo (gdyż wielu już o tym napisało) - dziś ruszyła polskojęzyczna wersja googlowego serwisu agregującego najświeższe doniesienia z całej Sieci, tj. news.google.pl. Niektórzy pamiętają pewnie, że w Belgii serwis ten stał się przyczyną interesującego sporu sądowego, który doprowadził m.in. do tego, że na stronie głównej tamtejszej wersji serwisu Google opublikowano nawet wyrok sądu. Mam na myśli spór belgijskich wydawców prasy zrzeszonych w organizację Copiepresse (por.Google przegrało w sporze z belgijskimi wydawcami prasy). Ciekawe byłoby poznanie jakiegoś komentarza przedstawicieli naszego, rodzimego rynku prasowego. W Polsce odpowiednikiem Copiepresse jest chyba Izba Wydawców Prasy. W notatce prasowej, którą mi przesłano, widzę, że Google powołuje się na prawo cytatu i duży nacisk (to subiektywne wrażenie) położono na to, że ten serwis jest legalny.

News.google.pl agreguje doniesienia TVN24, Rzeczpospolitej, Gazety Wyborczej, serwisu TVP, Dziennika, Polityki, Newsweek Polska, Trybuny, Pulsu Biznesu, Głosu Nauczycielskiego... A więc to nie tylko prasa w sensie tradycyjnym, papierowym. To również serwisy internetowe telewizji, ale również radiowe serwisy internetowe (Polskie Radio - Radio VOX FM). Na razie serwis sygnalizuje, że indeksuje stale aktualizowane informacje z 300 źródeł (wersja USA ma 4,500 źródeł). Z punktu widzenia pracy polegającej na ciągłym analizowaniu doniesień medialnych na temat "prawnych aspektów społeczeństwa informacyjnego" - narzędzie indeksujące bieżące źródła jest bardzo przydatne. Można linkować do nowych wątków (chociaż główny nurt nie linkuje, bo czytelnicy przechodziliby do reklamowej konkurencji), można śledzić te nowe doniesienia. Oczywiście podnosi też poprzeczkę dziennikarzom, bo wyraźnie widać w takim zestawieniu kto od kogo przepisuje w pogoni za "unikalnymi użytkownikami", którzy mogą obejrzeć prezentowane przy okazji artykułów kreacje reklamowe. Pojawienie się takiego serwisu musi jednak zepsuć nastrój Prezesowi PAP, p. Piotrowi Skwiecińskiemu (por. Rola agencji informacyjnych w społeczeństwie... informacyjnym).

Google powołuje się na prawo cytatu, ale przypomnijmy, że 5 września 2006 roku, sąd w Belgii nakazał Google usunięcia z Google News treści (cytatów) pochodzących z francuskojęzycznych gazet. Model biznesowy reprezentowany przez Google trafił do Polski i jestem przekonany, że nie pozostanie bez echa (por. Czy jest o co kruszyć kopie?, Kopia lokalna a monopol na informacje, RSS, prawa autorskie a zasady współżycia społecznego, ale również Ciąg dalszy belgijskiego sporu wydawców z Google, czy Negocjacje MSN po wyroku w sprawie Google i Chcemy oglądalności bez pośredników - belgijskie orzeczenie przeciwko Google - być może najwięksi gracze na rynku informacyjnym będą mieli jakiś udział w przychodach?). Można spodziewać się też pierwszych sytuacji związanych z manipulacją informacją związaną z emitentami notowanymi na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (por. Rzetelność automatów i prasy (na przykładzie linii lotniczych i dziennikarskiej relacji o łańcuszku)).

Na stronie Izby Wydawców Prasy nie widzę jeszcze żadnego komunikatu, który komentowałby uruchomienie nowego serwisu Google. Jestem jednak przekonany, że dla Izby uruchomienie tego serwisu nie było zaskoczeniem. Przypuszczam nawet, że Google - pamiętając poniżej przywołaną, w formie zrzutu ekranowego, sytuację w Belgii, jakoś próbował dogadać się z dużymi wydawcami. Wiadomo przecież, że ważna jest nie tylko wolność słowa i możliwość publikowania tego, co się chce, ale również to, by czytelnicy czytali to o czym piszą wszyscy właśnie u nas (por. Ograniczanie i kontrola dostępu oraz kanałów dystrybucji). Tymczasem przypominam, że Podziwiam Google i jestem przerażony.

Prawo cytatu tekstu przy publikacjach tego typu nie jest jedynym problemem. Innym jest np. kopiowanie zdjęć, które ilustrują wybrane przez Google źródła. Jeśli to "aktualne zdjęcia reporterskie", to istotnie znajdziemy w ustawie stosowną licencję (chociaż przecież mowa tam również o wynagrodzeniu). Trzeba również uwzględnić problem korzystania z baz danych, które są w Europie (a więc również w Polsce) chronione sui generis...

Jeden z efektów orzeczenia z 2006 roku, w którym sąd nakazał Google umieszczenie na okres 5 dni informacji na temat wydanego wyroku na głównej stronie belgijskiego portalu Google.be. Powyżej screenshot fragmentu informacji o orzeczeniu na głównej stronie Google.be (tekst był znacznie dłuższy, ponad 1200px "w dół")

Jak wspomniałem - otrzymałem notatkę prasową od firmy public relations, która obsługuje medialnie pojawienie się nowego serwisu Google. Można tam przeczytać:

Google News to dzieło Krishny Bharata. Tragiczne wydarzenia z 11 września 2001 r. uświadomiły mu, jak trudno jest znaleźć pochodzące z różnych źródeł artykuły na ten sam temat – na przykład w celu porównania, czym różni się podejście dziennikarzy w Indiach od podejścia dziennikarzy w USA. Wizja Krishny jest zgodna z podstawowymi zasadami dziennikarstwa – informować ludzi o ważnych dla nich wydarzeniach, otwierać umysły na nowe głosy, zachęcać do interpretacji wydarzeń z różnych punktów widzenia..

Google News przypomina wyszukiwarkę Google - gromadzi znalezione w internecie informacje, tworzy ich indeks i wyświetla użytkownikom wyniki wyszukiwania. Tak jak w przypadku wyszukiwarki, celem jest podawanie najtrafniejszych wyników, dlatego też wyniki generowane są całkowicie automatycznie - za pomocą robotów indeksujących. Nagłówki wyświetlane na stronie głównej Google News są wybierane przez algorytm komputerowy, oparty na wielu czynnikach, takich jak popularność poszczególnych wiadomości i liczba witryn internetowych, w których są one publikowane. Przede wszystkim uwzględniana jest liczba oryginalnych artykułów napisanych i opublikowanych przez redakcje w celu określenia wagi tematu, na którą ma również wpływ jego aktualność.

W Google News pochodzące z ponad 300 polskojęzycznych źródeł materiały na ten sam temat są umieszczane w jednej „grupie wiadomości". Serwis Google News w pełni przestrzega międzynarodowych praw autorskich i praw miejscowych w każdym regionie, w którym jest dostępny. Jeśli użytkownik chce przeczytać cały artykuł lub zobaczyć zdjęcie w pełnych rozmiarach, musi kliknąć link i przejść do witryny wydawcy. Krótkie fragmenty są wyświetlane użytkownikom Google News w celu udostępnienia im linków do tych witryn. Jest to w pełni zgodne z prawami autorskimi, które zezwalają na wykorzystywanie treści w ograniczonym zakresie bez zezwolenia właściciela praw. Dzięki temu zapisowi gazetom wolno np. podawać w recenzjach krótkie cytaty z książek chronionych prawami autorskimi.

VaGla.pl Prawo i Internet jest jednym ze źródeł indeksowanych w ramach news.google.com (por. Źródło dla news.google.com i innych, regionalnych). Notatki da się znaleźć w wynikach wyszukiwania, chociaż nie wiem, czy ten serwis załapie się również na "wybór" doniesień na stronie głównej. Tam jest tylko "Świat", "Polska", "Gospodarka", "Nauka/technika", "Sport" i "Rozrywka" i gdybym miał się gdzieś przypisać, do którejś z tych kategorii, to chyba nie wiedziałbym zbytnio gdzie.

Aktualizacja: dodałem zrzut ekranu:

Zrzut ekranu serwisu news.google.pl z doniesieniami na temat uruchomienia news.google.pl