Rządowy System Informacji - co my właściwie konsultujemy?

Moim zdaniem o ile zrozumiałe byłoby zamówienie systemu do prowadzenia prac nad prawem, to już zawartość powinna pochodzić z własnych zasobów władz państwowych.

Wiadomo, błąd się zawsze może zdarzyć, ale strach pomyśleć jeśli akurat ktoś w wydawnictwie zamieni "lub" na "albo", wstawi "lub czasopisma" tudzież jakkolwiek inaczej zniekształci w treści np. po to, żeby potem móc wyłapywać nieautoryzowane kopie swojej bazy...

Witam.

Przynaję pełną rację wypowiedzi.
Fakt opisany w punkcie "b", jest w pełni powiązany z treścią punktu "a". Proszę wziąć pod uwagę, że w urzędach decyzję podejmują ludzie, których znajomość sieci informatycznych opiera się na skojarzeniach z internetowymi stronami www ! Tam wszystko jest proste i klikalne! Do tego dochodzi ewidentny brak bieżącej znajomości obowiązującego prawa, gdyż najczęściej czytane są orzeczenia sądów, a nie zasady wg których mają działać urzędy. Ponadto, proszę uwzględnić fakt iż czynniki decyzyjne nigdy w swojej czynności zawodowej nie wyszły poza MS Word, MS Excell czy MS Power Point! A przecież jest tyle innych narzędzi realizujących takie zadania, tylko "trzeba wiedzieć, ze są". To jak mają realizować punkt "a"?
Proszę dodatkowo zwrócić uwagę, że systemy informatyczne opracowane pod urząd czyli szczelne w swej funkcjonalności, znacząco utrudniają swobodę dostępu do internetu i przyjemności z tego płynących :-). Wynika to z tego, że urzędnicy mieszają pojęcia pracy z czasem wolnym :-).

I można jeszcze długo w tym temacie. Tylko to i tak nic nie zmieni!
Już Pan Vagla w swoim artukule napisał, że skoro jest Rządowe Centrum Legislacji, to dlaczego zlecają opracowanie prawa zewnętrznym firmom prawniczym. Ale powiem tylko, że jest to powszechna praktyka w urzędach. Tyle tylko, że w urzędach, interpretacją zmian prawa zajmują się pracownicy urzędów. Stąd tyle rozbieżności decyzyjnych w skali urzędów na terenie Polski. Wygodniej jest mieć miejsce pracy i zlecać innym pracę niż samemu zakasać rękawy i co gorsze, ponosić odpowiedzialność za ewentualne błędy merytoryczne w interpretacji obowiązującego prawa.

Jedynym sposobem na rozwiązanie tego problemu, jest zlikwidowanie takich pionów prawnych. Skoro nic nie robią, to po co ich opłacać?
Tyle tylko, że to niczego nie poprawi. Błędów interpetacyjnych obowiązującego prawa nie zlikwiduje i jakości działania urzędów nie poprawi! Wszystko pozostanie po "staremu" czyli urzędnik zajmujący się bezpośrednio sprawą będzie musiał we własnym zakresie podobnie jak dziś rozwiązywać zagadki wykładni prawa w odniesieniu do sprawy.
Trochę to dziwne, jeśli chodzi o działanie administracji publicznej, bo jest przecież ministerstwo właściwe, a jakoś kontroli merytorycznych brak. Może całe to ministerstwo jest zbędne? Bo kto jak nie ministerstwo ma regulować i kontrolować ogólne zarysy funkcjonowania funkcjonowania administracji? Jako, że nie jestem prawnikiem, zastanawiam się czy administracja samorządowa podlega ministerstwu. Bo jeśli nie, to po co jest takie wielkie? Zwłaszcza gdy Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji projektuje likwidację elementów administracji publicznej szczebla wojewódzkiego (link: http://www.rp.pl/artykul/215017,440722_Inspekcje_do_likwidacji__urzednicy_na_bruk.html. ) Jeśli samorządy im nie podlegają, to samo MSWiA będzie miało mniej zadań, a skutkiem tego może mieć dużo mniejszy wymiar kadrowy niż ma obecnie. Ciekawe czy ktoś to zauważył?

Pozdrawiam.

Te Lexy i podobne narzędzia są kupowane w tysiącach licencji jak sądzę właśnie dla konsumentów prawa w osobie urzędników próbujących połapać się w rzece przepisów spływających z oświeconych organów prawodawczych.

--
Paweł Krawczyk
IPSec.pl - Podpis elektroniczny i bezpieczeństwo IT

Witam.

Nie wszędzie outsourcing jest dobry, a przynajmniej ten rozumiany w sensie komercyjnych usług świadczonych przez prywatne firmy.
Jedyną różnicą pomiędzy prywatną firmą, a publiczną jednostką w obszarach związanych z IT jest to, że urząd płaci gorzej i ma przez to mniejsze możliwości kreowania rozwiązań IT. Prywatna firma płaci lepiej, ale nie na bazach danych kończy się informatyka czy zasobach zgromadzonych w sieciach ogólnodostępnych. To również infrastruktura techniczna, a tu oustsourcing raczej skończy się porażką. Przykład? Proszę połączyć sobie prawo przetargowe i jego skutki z rzeczą prozaiczną jak awarie sprzętu na biurkach. A ponoć urzędy mają działać sprawnie :-) Tu kłania się logistyka w szerokim zakresie!
A co do tworzenia baz danych przez np. rząd. A co w tym złego? Wystarczy zatrudnić dobrych Informatyków, dobrze im zapłacić i przestać nadzorować ich pracę jako "obecność w godzinach", a rozliczać z wykonanych zadań.
Centralne bazy danych, to w sumie dobry pomysł. Coś na wzór stacji TV, której program odbiera każdy ustandaryzowany odbiornik bez względu na to jakiego jest producenta. Prywatne firmy już wielokrotnie pokazały na czym polega współpraca z nimi. Powstały rozwiązania, które promują jedynie określony format danych. Przykładem niech będą ePodpisy i różnice w aplikacjach do ich składania czy weryfikacji. System dostępny dla wszystkich musi być zbudowany tak, aby nie było ograniczeń w dostępie, tylko dlatego iż nie pobrało się jakiegoś programiku ze strony producenta!
Innym zagadnieniem jest zakres kreowania takiej bazy. Sam mechanizm struktury to tylko wierzchołek. A co z danymi? Same się tam umieszczą? Bez tzw. cenzury delikatniej zwanej walidacją wpisywanych informacji, baza danych szybko stanie się zbiorowiskiem bezużytecznego śmiecia. I to widowiskowym, bo dostępnym dla wszystkich :-)

I można tak jeszcze długo wyliczać :-) ale to chyba nie na miejscu.

Pozdrawiam

Witam.

Można i tak, ale potem będzie jak zawsze. Wszelkiego rodzaju uwagi i modernizacje, "nie wchodzą w grę, bo nie były ujęte w SIWZ". Już widywałem takie przepychanki, nawet z projektami współfinansowanymi przez unię europejską.
Zachodzi tu podobieństwo usług mieszkaniowych. Albo się mieszka we własnym mieszkaniu, ale wtedy trzeba się trochę określić co, gdzie i jak. Albo będzie się mieszkało w "hotelu", który jest urządzony wg czyjegoś "widzi mu się", ale zgodnie z różnymi przepisami. W konsekwencji pozostaje się ze stanem zastanym i bez możliwości doraźnych zmian podnoszącymi standard i komfort pobytu.

Dlatego ja będę uważał, że firmy komercyjne, to mogą w jednostkach publicznych, co najwyżej montować okablowanie strukturalne czy dostarczać komputery i materiały eksploatacyjne.
Natomiast co do kreowania struktury bazy danych, retencji danych, obszarów dostępu dla użytkowników, to niestety ale prywatne firmy w większości przypadków się nie nadają. Powodem tego stanu rzeczy jest niestety brak "analityków" w tych firmach. Skutkiem tego powstają serwisy będące kosmetycznymi przeróbkami serwisów społecznościowych, ale wizualnie mają cechy uwidaczniające realizację treści "SIWZ". Trudno się przyczepić do takiego produktu, bo obrazki mówią same za siebie. Problemy wyłażą dopiero po czasie tzw. serwisowym. :-) A wtedy są dwie możliwości. Jedna z nich, to zapłacić dodatkową kasę za modernizację, albo druga - zaniechać użytkowania zakupionego produktu. I tu ujawnia się słabość tezy o "Outsourcingu usług" czy "zakupie produktu" jeśli chodzi o informatyzację.
Można też zaobserwować, ze firmy komercyjne usilnie bronią się przed produkcją serwisów opartych o konsole tekstowe. Zapewne dlatego, że wtedy szybko by się ujawniło, iż produkt to jakiś czyjś projekt, a nawet czasem przeróbka "demo" szkoleniowego z podstaw pisania API w określonym języku programowania. :-) Takie ciekawostki ujawniałyby się szybko, gdyby zamawiający otrzymywał otwarty kod zamówionego produktu.

Na poparcie moich tez, podam informację że od jakiegoś czasu funkcjonuje coś co określa się jako "rekomendacje UZP", a dotyczące zakupu m.in. oprogramowania. Jest tam jasno napisane, że Zamawiający powinien zadbać w SIWZ o to, aby Wykonawca dostarczył kod źródłowy wykonanego projektu. Ma to przeciwdziałać procederowi "uzależnienia technologicznego od jednego dostawcy". Jaki jest tego skutek? Ano nijaki, bo żadna firma nie zdecyduje się na oddanie kodu źródłowego! Podobnie jak Wolters Kluwer nie odda kodu źródłowego swojej aplikacji zwanej potocznie "LEX". Powodu niechęci ze strony np. ostatniego "producenta" tłumaczyć raczej nie muszę, bo jasno ujął to Pan Vagla w swoim artykule. Dlatego pomimo posądzenia o brak rozsądku, będę optował za tym, że projekty rządowe i publiczne muszą być realizowane wewnątrz struktur dla których są tworzone. Wystarczy tylko nieco lepiej opłacać informatyków i dużo lepiej ich dobierać. Obecnie w urzędach, najczęściej na stanowiskach "informatyków" są zatrudniani ludzie, których można określić mianem bardziej zaawansowanych użytkowników pakietów biurowych produkcji MicroSoft, niż ludzie których wiedza jest zbliżona do tego co jest istotą informatyki. Ewentualnie są to ludzie, których wiedza sprowadza się do technicznej wymiany wadliwego podzespołu komputera i to też bardzo często w wąskim zakresie napraw. I ukończone studia kierunkowe nie mają tu wielkiego znaczenia. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest mizeria zarobków w takich urzędach. Dlatego też urzędy wolą kupować produkt na zewnątrz niż zlecać wykonanie wewnętrzne. Poniekąd także z powodu niemożności zapłacenia za wykonanie produktu.
Darmo to nikt pracować nie zechce. I tak dalej i tym podobne.
Dodam tylko od siebie, że przez kilka kolejnych lat czyniłem starania aby w jednym z pionów administracji publicznej zawiązać strukturę IT, która byłaby zdolna do tworzenia aplikacji użytkowych na rzecz tej struktury. Zespół ludzi był dośc duży i było jak dobrać odpowiednich ludzi ze względu na ich kwalifikacje. Jednak czynniki zewnętrzne jak i nastawienie zarządzających, skutecznie udaremniło próby. Ludzie przeszli do innych firm lub wyjechali za granicę, bo ileż czasu można pracować za mizerne wynagrodzenie, zupełnie nieadekwatne do umiejętności.
Czasem można odnieśc wrażenie, że Spółki Prywatne z branży IT mają znaczący choć cichy lobbing w gremiach decyzyjnych odpowiadających za funkcjonowanie jednostek publicznych. Bo jak inaczej wyjaśnić, "wycinanie" w pień własnych pionów IT i oddawanie kasy zewnętrznym firmom, bez 100% gwarancji na darmową modernizację produktu w trakcie wieloletniej eksploatacji.

Na początku lat 90-tych, w urzędach byli informatycy, którzy tworzyli oprogramowanie pod klucz. Wiele z tych aplikacji działa do dziś. Ale potem nastała moda na aplikacje klikalne czyli na windows, a urzędy nie miały kasy na zakup drogich komercyjnych aplikacji do tworzenia programów pod MS Windows. Skutkiem tego urzędy przeszły na płacenie firmom zewnętrznym i aplikacje w urzędach są jakie są. Ile w nich dobrego, a ile złego, to najlepiej mogą opisać bezpośredni ich użytkownicy. Ciekawa lektura dla kreatorów systemowych rozwiązań.
No i znów wylazło ze mnie polskie narzekactwo :-) za co przepraszam wszystkich czytających.

Pozdrawiam.

Krótko w kwestii formalnej:

Monopol bazy Lex jest monopolem naturalnym - kilkanaście lat temu dostawców na rynku było więcej, ale ich praca się dublowała, więc opłacało się im dokonywać przejęć.

Program Lex firmy Wolters Kluwer szczęśliwie nie ma monopolu, raczej możemy mówić o pozycji dominującej na rynku. Konkurencyjne oprogramowanie produkują firmy C.H. Beck, Infor Ekspert, LexisNexis oraz Polskie Prawo. Niestety, danych o udziałach w rynku nie mam.

Próg wejścia na rynek jest dość wysoki, m.in. przez brak (łatwego) dostępu do danych. W praktyce należy korzystać z wersji opublikowanej w papierowym Dzienniku Ustaw czy Monitorze Polskim, co znakomicie komplikuje proces opracowywania danych.

Udostępnienie jakiegoś API byłoby z jednej strony zagrożeniem dla wymienionych wyżej firm, z drugiej także im ułatwiłoby pracę.

--
Piotr "Mikołaj" Mikołajski
http://piotr.mikolajski.net

Zacznijmy może od tego, że władza (ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza) z samego faktu wykonywania zadań, do których została powołana generuje zawartość bazy danych sprzedawanej jako LEX i inne systemy informacji prawnej.

Wartością dodaną przez producentów tych systemów jest uporządkowanie i prezentacja tej zawartości w sposób umożliwiający jej łatwiejsze użytkowanie. Producenci tych systemów przecież nie tworzą prawa.

Tu można zadać ciekawe pytanie czy możliwe jest efektywne sprawowanie władzy bez tego uporządkowania i prezentacji, czy i dlaczego nie jest to robione przez samą władzę i czy przypadkiem nie świadczy to źle o kondycji Państwa, którego władza tego nie robi. No bo w końcu czy to dobrze, że władza "pyta się" prywatnego przedsiębiorcy jakie jest prawo, które sama tworzy i stosuje? Czy tak jest w istocie nie rozstrzygam, bo tego po prostu nie wiem. Ale fakt, że różnego rodzaju organy władzy zamawiają systemy informacji prawnej może skłaniać do właśnie takiej refleksji.

Z pewnymi zastrzeżeniami mogę zgodzić się ze stwierdzeniem, że "rzecz robiona w prywatnym biznesie zawsze będzie zrobiona lepiej i taniej niż rzecz zrobiona przez urzędnika". Pierwsze zastrzeżenie to takie, że jest tak wtedy, gdy "prywatny biznes" działa pod presją konkurencji. Brak konkurencji działa nieco rozleniwiająco i odbija się negatywnie na "lepszości i taniości".

Drugie zastrzeżenie wynika z tego co napisałem na początku. Jakoś tak się okazuje, że prawo jest tworzone przez władzę, a nie przez prywatne przedsiębiorstwa, choć oczywiście zlecanie przygotowania projektów ustaw prywatnym kancelariom może być wyjątkiem od tej reguły.

Ale rozumiem, że nie rozmawiamy o samym prawie, ale tak naprawdę o usłudze dodatkowej jaką jest jego uporządkowanie i prezentacja. W tym zakresie istotnie prywatne przedsiębiorstwa są w stanie pochwalić się niemałymi osiągnięciami. Ale pamiętam wypowiedź pewnego pracownika naukowego prowadzącego zajęcia z informatyki prawniczej, że to co mamy obecnie na rynku to jest śmiesznie mało w porównaniu do tego co moglibyśmy mieć, gdyby rynek był bardziej konkurencyjny. Chodziło mu m.in. o różnego rodzaju systemy wspomagające stosowanie prawa, a nie tylko jego prezentację użytkownikowi... Czyli o systemy zastępujące, a nie wspomagające prawników. Science fiction?

W każdym razie myślę, że wszyscy byśmy skorzystali, gdyby zawartość źródłowa komercyjnych systemów informacji prawnej, czyli właśnie prawo (ustawy, rozporządzenia, orzeczenia) były łatwo dostępne z prawem do dowolnego wykorzystania przez każdego. Czyli postuluję większą otwartość i dostępność różnego rodzaju informacji publicznych. Wtedy to każdy, a nie tylko przedsiębiorcy dysponujący poważnymi środkami będą mogli zawalczyć na rynku dostarczania rozmaitych usług dodatkowych do prawa jako takiego.

Po prostu rzecz robiona w prywatnym biznesie zawsze będzie zrobiona lepiej i taniej niż rzecz zrobiona przez urzędnika.

Znamiennym wyjątkiem od tej zasady jest rzecz robiona w prywatnym biznesie na zlecenie urzędnika:

1. urzędnik zaakceptuje każdą cenę - jest dawno po terminie bo ustawodawca spóźnia się z rozporządzeniami wykonawczymi
2. urzędnik nie wie czego chce, bo sam ustawodawca nie wiedział no i przecież nie ma jeszcze rozporządzeń wykonawczych!
3. zanim zamówienie zostanie wykonane prawo się zmieni cztery razy co wymaga licznych aneksów i patrz punkt 1

:)

--
Paweł Krawczyk
IPSec.pl - Podpis elektroniczny i bezpieczeństwo IT