Niemieckie przepisy o retencji danych niezgodne z tamtejszą konstytucją

Po tym, jak Rumuński Trybunał Konstytucyjny uznał, że tamtejsza ustawa o retencji danych jest niezgodna z konstytucją, a przepisy retencyjne podważył również Naczelny Sąd Administracyjny w Bułgarii, takie orzeczenie wydał dziś również niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny. O przygotowaniach do rozprawy pisałem w tekście Teraz Niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny przyjrzy się retencji danych. Tamtejsze przepisy pozwalające "zatrzymać" przez 6 miesięcy informacje na temat komunikacji elektronicznej obywateli (dane o telekomunikacyjnym ruchu) zakwestionowane zostały skargą konstytucyjną złożoną w imieniu 34,995 obywateli (skarga konstytucyjna tej skali nigdy wcześniej nie zdarzyła się w światowej historii). Dziś zapadło orzeczenie BVerfG, 1 BvR 256/08 vom 2.3.2010, Absatz-Nr. (1 - 345), w którym niemiecki Trybunał uznał, że przepisy ustawy retencyjnej (zmieniającej zarówno prawo telekomunikacyjne, jak i kodeks postępowania karnego) są niezgodna z art. 10 niemieckiej ustawy zasadniczej (ochrona tajemnicy komunikowania się). Trybunał oparł się na zasadach proporcjonalności, przejrzystości przepisów i ochrony prawnej. To bardzo ważny wyrok.

Zachęcam do lektury materiału źródłowego na stronach Federalnego Trybunału Konstytucyjnego (tam jest wyrok wraz z obszernym uzasadnieniem). Orzeczenie dotyczy ustawy, która - podobnie jak w Rumunii - dokonywać miała transpozycji Dyrektywy 2006/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 Marca 2006 r. (o pracach nad tą dyrektywą oraz o przepisach, które wprowadza się również w Polsce, a które uzasadnia się koniecznością dokonania takiej transpozycji, pisałem w dziale retencja danych niniejszego serwisu).

Niemiecki Trybunał uznał, że przepisy §§ 113a und 113b prawa telekomunikacyjnego (Telekommunikationsgesetzes) w brzmieniu, które tym przepisom nadała ustawa o retencji danych telekomunikacyjnych, wdrażająca przepisy Dyrektywy 2006/24/WE (Gesetz zur Neuregelung der Telekommunikationsüberwachung und anderer verdeckter Ermittlungsmaßnahmen sowie zur Umsetzung der Richtlinie 2006/24/EG (PDF)) są niezgodne z art. 10 ust. 1 Konstytucji i - wobec tego - tracą moc. Dodatkowo przepis § 100g ust. 1, zdanie pierwsze niemieckiego kodeksu postępowania karnego (Strafprozessordnung in der Fassung), w brzmieniu nadanym przez ustawę retencyjną, również narusza art. 10 ust. 1 niemieckiej konstytucji i traci moc. Trybunał uznał również, że przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, które gromadziły i przekazywały władzom informacje o ruchu telekomunikacyjnym na podstawie zakwestionowanych przepisów, winny natychmiast te dane usunąć. Trybunał uznał, że tego typu dane nie mogą być więcej przekazywane władzom. Republika Federalna Niemiec została zobowiązana również do zwrotu skarżącym kosztów procesu oraz innych koniecznych wydatków poniesionych w związku z nim.

Sentencja orzeczenia:

1. Die §§ 113a und 113b des Telekommunikationsgesetzes in der Fassung des Artikel 2 Nummer 6 des Gesetzes zur Neuregelung der Telekommunikationsüberwachung und anderer verdeckter Ermittlungsmaßnahmen sowie zur Umsetzung der Richtlinie 2006/24/EG vom 21. Dezember 2007 (Bundesgesetzblatt Teil I Seite 3198) verstoßen gegen Artikel 10 Absatz 1 des Grundgesetzes und sind nichtig.

2. § 100g Absatz 1 Satz 1 der Strafprozessordnung in der Fassung des Artikel 1 Nummer 11 des Gesetzes zur Neuregelung der Telekommunikationsüberwachung und anderer verdeckter Ermittlungsmaßnahmen sowie zur Umsetzung der Richtlinie 2006/24/EG vom 21. Dezember 2007 (Bundesgesetzblatt Teil I Seite 3198) verstößt, soweit danach Verkehrsdaten nach § 113a des Telekommunikationsgesetzes erhoben werden dürfen, gegen Artikel 10 Absatz 1 des Grundgesetzes und ist insoweit nichtig.

3. Die aufgrund der einstweiligen Anordnung vom 11. März 2008 im Verfahren 1 BvR 256/08 (Bundesgesetzblatt Teil I Seite 659), wiederholt und erweitert mit Beschluss vom 28. Oktober 2008 (Bundesgesetzblatt Teil I Seite 2239), zuletzt wiederholt mit Beschluss vom 15. Oktober 2009 (Bundesgesetzblatt Teil I Seite 3704), von Anbietern öffentlich zugänglicher Telekommunikationsdienste im Rahmen von behördlichen Auskunftsersuchen erhobenen, aber einstweilen nicht nach § 113b Satz 1 Halbsatz 1 des Telekommunikationsgesetzes an die ersuchenden Behörden übermittelten, sondern gespeicherten Telekommunikationsverkehrsdaten sind unverzüglich zu löschen. Sie dürfen nicht an die ersuchenden Stellen übermittelt werden.

4. Die Bundesrepublik Deutschland hat den Beschwerdeführern ihre notwendigen Auslagen aus den Verfassungsbeschwerdeverfahren zu erstatten.

PS
Przydałoby się przetłumaczyć całe uzasadnienie tego wyroku i trzeba by to zrobić rzetelnie. Ktoś chętny?