Ochłap informacji publicznej od afery do afery

Mamy klasyczną sytuację. Oto pod wpływem afery ktoś decyduje się udostępnić nieco danych, by jakoś poradzić sobie z sytuacją. Chodzi oczywiście o komunikat na stronach Sejmu RP, a raczej nie komunikat, tylko "Informacje dotyczące wyjazdów zagranicznych posłów". Tymczasem takie akcyjne działanie nie jest rozwiązaniem problemu braku przejrzystości działań władzy publicznej. Takie informacje powinny być stale dostępne w BIP (w przypadku Sejmu i Senatu to strony tych instytucji) i być stale aktualne. Dodatkowo powinny być udostępniane nie jedynie w plikach PDF, ale również w postaci nadającej się do automatycznego przetwarzania. Dla mnie byłoby super, gdyby to było udostępniane również poprzez API.

Dzięki temu, że udostępniono dane na temat wyjazdów - "zwyczajni ludzie" mogą teraz badać i analizować te dane. Mamy zatem społeczny audyt działania państwa. Już media zdążyły napisać tekst "Cudów" w podróżach posłów ciąg dalszy. Adam Hofman miał być w Londynie, a występował w radiu, a na Twitterze czytam, że Poseł M.A. Kamiński w dniach 23-27/06 "był" w delegacji w Strasburgu! A tymczasem... No cóż. To jest właśnie jeden z powodów, dla których zabiegam o to, by w Biuletynach Informacji Publicznej były publikowane aktualne, kompletne, rzetelne informacje na temat umów zawieranych z instytucjami publicznymi i związane z publicznymi pieniędzmi. Wykazy, które zawierają dane wskazujące na tożsamość podmiotów zawierających takie umowy z państwem. Dlatego też uważam, że nadmierna anonimizacja orzeczeń sądowych jest niewłaściwa (por. Nadmierna anonimizacja orzeczeń prowokuje wnioski o dostęp do informacji publicznej oraz Uchwała SN w sprawie wyboru Prezydenta RP pokazuje, że państwo stoi na głowie). Zwłaszcza, gdy sądy anonimizują nazwy organów i ich siedziby, a zwłaszcza wówczas, gdy chodzi o wyroki, w których Skarb Państwa działając przez takie organy przegrywa setki tysięcy złotych np. tytułem odszkodowania za naruszenia praw autorskich. Bo wyobraźcie sobie, że jednym kliknięciem dowiadujecie się, które ministerstwo w zeszłym roku (albo w ostatnim miesiącu) przegrało najwięcej tysięcy złotych?

Tymczasem można sobie pokliklać we wspomniane Informacje dotyczące wyjazdów zagranicznych posłów. Co ciekawe - owe "informacje" opublikowano w strukturze strony Sejmu RP w dziale "dla mediów", jakby obywatele nie nie byli tu właściwymi adresatami. A przecież prasa - zgodnie z ustawą Prawo prasowe - korzysta z takich samych praw w zakresie dostępu do informacji publicznej, jak wszyscy inni obywatele, a więc korzysta z dostępu na zasadach ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz Konstytucji RP. Ale nie. Opublikowano w dziale "dla prasy". Jeśli obywatele nie będą się tego domagali, to te "informacje" nie będą aktualizowane, kolejne ochłapy nie zostaną rzucone mediom i dotychczasowa praktyka nieudostępniania informacji publicznej obywatelom (w tym obywatelom będącym prasą) będzie miała się dobrze.

Zgodnie z art 61 ust 4 w związku z art. 202a i następnych Uchwały Sejmu RP z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Kancelaria Sejmu RP udostępnia informacje publiczne w "Systemie Informacyjnym Sejmu", czyli w takim sejmowym odpowiedniku Biuletynu Informacji Publicznej (por. Taka obserwacja dotycząca obowiązywania ciasteczkowego prawa w aktywności informacyjnej Parlamentu). Regulamin Sejmu odwołuje się nawet do ustawy o dostępie do informacji publicznej...

Drogi Marszałku Sejmu RP, zarządź, proszę, by na internetowych stronach Sejmu RP informacje o delegacjach, dodatkowej kasie branej przez posłów, informacje tego typu, które właśnie zostały opublikowane incydentalnie, by takie informacje stale były publikowane w odpowiedniej zakładce. Zarządź, Drogi Marszałku Sejmu, by na stronach Sejmu RP był też publikowany stale aktualny, kompletny wykaz umów zawieranych przez Kancelarię Sejmu RP. Wykaz umów nie w skanach i ubranych w kontenerek PDF, tylko w postaci nadającej się do automatycznego pobierania i przetwarzania. Wykaz, który opublikowany byłby w taki sposób, by nie była anonimizowana tożsamość podmiotów, z którymi te umowy są zawierane, by było wiadomo czego te umowy dotyczą, kiedy zostały zawarte, na jaki okres i jakie są kwoty tych umów. Wszak chodzi o stałe, nie zaś pojawiające się tylko w wyniku jakiejś afery, budowanie (pogłębianie) zaufania obywateli do państwa.

I właśnie do tego służy re-use informacji publicznej. By obywatele mogli kontrolować działanie państwa. O to właśnie w tym chodzi.

PS
Wczoraj sonda Rosetta wypuściła lądownik, a ten wylądował na komecie 67P/Churyumov-Gerasimenko. Sonda leciała przez 10 lat, a odległość między Ziemią, a owym miejscem operowania lądownika dzieli 500 mln kilometrów. Udało się. Lądownik wylądował na komecie. I zdaję sobie sprawę, że gdyby w wyniku tego lądowania miały stać się publicznie dostępne informacje na temat działania któregoś z zaangażowanych w projekt państw, to by się nie udało. Dlaczego? Padłyby pewnie takie pytania i wątpliwości, które formułowała p. Julia Pitera na posiedzeniu jednej z komisji sejmowych: "Nie bardzo wiem, dlaczego władza publiczna miałaby organizować poparcie dla projektów obywatelskich, zwłaszcza, że – prawdę powiedziawszy – „nie chwytam” tego celu"". No, cóż. Ale próbować trzeba. Może jeśli obywatele będą się domagali swoich praw, to władze łaskawie nie będą miały wyjścia.

Przeczytaj również:

• Obywatel ma prawo wiedzieć, kto redaguje teksty na urzędowych stronach i trochę o propagandzie
• Z frontu walki o publikację wykazów umów w rządowych BIPach
• Pytania obywateli o wykazy umów mogą usprawnić pracę ministerstw i eliminować błędy
• MEN zrezygnowało z prowadzenia wykazu umów i usprawniło system finansowo-księgowy
• Siedem sztuk dywanów oraz pełnienie funkcji biegłego w procesie społecznego tworzenia wykazu umów zawieranych przez rząd
• Odpowiedź z KPRM na wniosek dot. tajemnic przedsiębiorstw; Postulat stworzenia publicznie dostępnych wykazów umów z rządem