Propagowanie pornografii przez polską administrację publiczną to problem systemowy

Kiedyś, nie tak dawno, pisałem: Ministerstwo Transportu ma nową stronę - dlaczego każdy resort ma mieć własną? Teraz zaś pojawił się problem: na stronach Ministerstwa Spraw Zagranicznych, na liście placówek dyplomatycznych, ktoś znalazł umieszczony tam wcześniej link kierujący do serwisu z pornografią. Ciężko zarządza się portfolio wielu domen, czasem któraś nie zostanie opłacona, czasem ktoś coś pod nią umieści wykorzystując brak kompetencji (por. BIP Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu jak słup ogłoszeniowy SEO)... Efekt - szukając placówki dyplomatycznej na oficjalnych stronach rządu polskiego można trafić na porno-strony. Pewnie mniej istotne jest to, kto (tym razem) zawinił w MSZ i nie kontrolował linków. Ważniejsze jest pytanie: dlaczego administracja publiczna ma mieć tyle różnych (przez to niespójnych, nienadających się do zarządzania) serwisów i tyle różnych domen?

O sprawie rozpowszechniania pornografii przez resortowe witryny napisało TVN24 w tekście Do pornostrony przez MSZ. Jeden z widzów TVN24 poinformował stację o linku prowadzącym do serwisu z pornografią. Sam widz chciał pomóc swojemu znajomemu Pakistańczykowi w uzyskaniu polskiej wizy, dlatego zaczął przeglądać zasoby internetowe resortu Spraw Zagranicznych. W tekście TVN24 czytamy:

Nie lada niespodzianka czeka Polaków, którzy na stronach MSZ chcą znaleźć internetowy adres polskiego konsulatu w pakistańskim Karaczi. Jeden z linków podanych na rządowej witrynie prowadzi wprost do strony reklamującej... serwisy pornograficzne. - Ministerstwo już zajęło się usuwaniem wadliwych linków - zapewnił w TVN24 rzecznik MSZ Piotr Paszkowski.

Gazeta Wyborcza w tekście Rzecznik MSZ: przeglądamy wszystkie domeny internetowe resortu relacjonuje:

MSZ przeprowadza "globalny przegląd wszystkich nieużytkowanych domen internetowych" resortu po tym, jak okazało się, że link do polskiego konsulatu w pakistańskim Karaczi prowadzi do witryny pornograficznej - poinformował w sobotę PAP rzecznik MSZ Piotr Paszkowski. Przegląd ma na celu - jak powiedział Paszkowski - zapobieganie sytuacjom, w których pod adresem kojarzonym z resortem spraw zagranicznych umieszczane są treści z nim niezwiązane.

Adresy serwisu znalazły się nie tylko na stronie MSZ, ale również na stronie Ministerstwa Gospodarki, a także na stronie Pakistańskiego MSZ. Przypuszczam, że kiedy były tam umieszczane - wszystko działało poprawnie, tylko potem sytuacja się zmieniła i ktoś przejął zapomnianą przez polskie władze domenę. Poniżej fragment ze strony Ministerstwa Gospodarki:

Fragment witryny Ministerstwa Gospodarki z danymi pozwalającymi na dostęp do internetowych zasobów związanych z Konsulatem Generalnym RP w Karachi

Link (www.polandconsulatekarachi.com) prowadzi do witryny, która wita internautę następującą informacją:

Oczywiście osoby, które przejęły kontrolę nad domeną (mogło być tak, że nie została opłacona na czas i ktoś skorzystał z wiarygodności placówki dyplomatycznej, by przejąć np. PageRank tej domeny, a to np. po to, by uprawiać SEO (search engine optimization), albo po prostu liczył na sprzedaż domeny zapominalskiemu abonentowi) przedstawiają sposób na to, by się z nimi skontaktować:

Serwis z porno to tylko "zaślepka" - coś, co doraźnie ma zapełnić miejsce po serwisie dostępnym wcześniej na przejętej domenie. Domena jest na sprzedaż, bo przecież na stronie kontrolowanej wcześniej przez Konsulat pojawia się anons: "If you have any questions about this domain name or Website, please contact us here"... Widać, że aktualny abonent jest otwarty na propozycje, a nikt nie będzie robił specjalnie nowego serwisu dla kolejnej przejętej domeny, więc domena kieruje pewnie na jakieś konto zbiorcze, na którym umieszczono poręczny, nieduży serwisik. Jak się zobaczy pornografię pod domeną, która jeszcze wczoraj, a może dwa dni temu była jeszcze "nasza", albo jak człowiek uświadomi sobie, że teraz tą pornografią cieszyć będą oczy wszyscy nasi dotychczasowi kontrahenci, bo przecież adres wydrukowaliśmy na wizytówkach, na drukach, zgłosiliśmy wszędzie w internetowych katalogach, to motywacja do odkupienia domeny (po odpowiedniej cenie) staje się większa...

Ministerstwo (a może nawet dwa ministerstwa, bo przecież obok MSZ materiały prasowe wymieniają również Ministerstwo Gospodarki) robi "przegląd" witryn i linków, ale to rozwiązanie jest dobre tylko do następnej afery związanej z niekontrolowanym przez nikogo sposobem tworzenia i prowadzenia internetowych zasobów administracji publicznej (nie pierwszej takiej afery, chociaż z poprzednich nikt nie wyciągnął wniosków - by dać przykład: a chociażby tekst Akt oskarżenia za wykorzystanie stron policyjnych do pozycjonowania, w którym obok problemów Policji pokazałem screenshoty zasobów internetowych Sądu Rejonowego w Radziejowie). Ministerstwa - każde sobie - tworzy, przekształca, zmienia, dodaje i modernizuje serwisy internetowe. Wszystko to bez większego sensu i celu. Nie ma w Polsce "głównego webmastera RP", który ogarnąłby temat i jakoś koordynował internetowe zasoby (przy okazji mógłby zrobić porządek z Biuletynem Informacji Publicznej - BIP).

Z moich obserwacji wynika, że gdy tylko pojawia się nowy projekt informacyjny, to taki projekt jest "nieważny" (albo osoby nim zarządzające są nieważne), jeśli projekt nie ma nowej domeny, nie zleci się przygotowania kolejnego, niezwiązanego z poprzednimi, serwisu internetowego. Przypuszczam nawet, że nie ma w Polsce żadnej instytucji, która potrafiłaby powiedzieć iloma domenami aktualnie w Polsce się zarządza (abonentami ilu domen jest obecnie polska administracja publiczna)... Gdy ktoś wcześniej rano wstanie - zamiata wcześniejsze projekty, umieszczając nowe zdjęcie ministra na głównej stronie nowego serwisu, a wcześniejsze zasoby są już nieosiągalne (por. Teraz znowu likwidują ministerstwa i ich serwisy internetowe, a ostatnio wraz z kilkoma osobami próbowaliśmy dotrzeć do wcześniejszych projektów ministerialnych, które dotyczyły nowelizacji prawa telekomunikacyjnego w zakresie regulacji antyspamowych, w efekcie nie udało się znaleźć ogłoszonych wcześniej projektów: Transpozycja dyrektywy o retencji danych - kolejna próba (wraz z komentarzami); słyszałem nawet o tym, że jeden z ministrów obejmując tekę po poprzedniku zarządził przegląd witryny ministerialnej oraz kazał usuwać niektóre opublikowane wcześniej na stronach ministerstwa, "nieprawomyślne" w nowym układzie, teksty).

A życie toczy się swoim torem. Pamiętacie Kasy Chorych? Były Kasy i potem "zmieniło się" prawo...

Screenshot serwisu kiedyś dostępnego pod adresem www.kasa-chorych.bydgoszcz.pl. Dziś pod tym adresem jest inna "zaślepka" (mniej dosadna graficznie), ale nadal służąca głównie do pozycjonowania, ewentualnie wpadną tam jeszcze aktualnemu abonentowi jakieś grosze z tytułu reklamy kontekstowej, chociaż - jak sprawdziłem - do tego serwisu już nic z Sieci nie linkuje (co nie znaczy, że Google nie indeksuje tego "zasobu", więc nadaje się on do pozycjonowania). Jeszcze niedawno linkowało - Sieć ma swoją inercję.

Ja znalazłem kiedyś Bydgoszcz (stąd powyższy przykład) i pokazuje go na konferencjach. Super Nowości (tu za Wirtualną Polską, za tekstem Pornograficzna kasa chorych) relacjonowały w 2004 roku problemy Podkarpackiej Regionalnej Kasy Chorych:

Podkarpacka Regionalna Kasa Chorych zakontraktowała nowe usługi. Aby z nich skorzystać wystarczy wysłać SMS pod czterocyfrowy numer telefonu. Pacjenci mogą w ten sposób uzyskać dostęp do zdjęć i filmów z... gołymi panienkami.

Jak się skończy abonament wykupiony u jakiegoś outsourcera, albo jak ktoś zapomni zapłacić, to potem media maja pożywkę, jak było w przypadku opisanym w tekście Nie czuł się zobowiązany do dalszego świadczenia i dał temu wyraz (nie zapłacili podwykonawcy, więc na stronie Urzędu Miasta Zakopane pojawił się znak "p***dolę, nie robię")...

W Polsce nikt nie ma kontroli nad tym, jakie internetowe serwisy działają, po co działają i jaki cel mają realizować. To jest problem systemowy, a nie kłopot w MSZ (skoro mowa o serwisie Konsulatu w Karachi). Po tym, jak podpis prawodawcy zmieni prawo, albo gdy przyjdzie "nowa ekipa", albo gdy skończy się finansowanie wcześniej hucznie anonsowanego projektu ("Uruchomiliśmy wspaniały, nowy serwis, który pomoże obywatelom...."), to potem to wszystko albo przejmowane jest przez pozycjonerów, albo znika (jak np. Polska Biblioteka Internetowa; por. Pamięci Polskiej Biblioteki Internetowej (2002-2007)), albo wprowadza w błąd przez brak aktualizacji, brak opieki, brak kompetencji.

Pamiętam dyskusję przed nowelizacją rozporządzenia w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej. Padł tam wówczas taki argument, że nie można teraz zarządzić tworzenia scentralizowanego BIPu (w miejsce rozproszonych, niespójnych, czyli takich jak nadal w Sieci "funkcjonują"), ponieważ zbyt wielu przedsiębiorców zaczęło oferować zobowiązanym do prowadzenia BIPów usługę hostowania biuletynów. "Gdyby teraz zmienić zasady - ministerstwo musiałoby się zmagać z protestami". Wiadomo: kasa. Dziś nadal nikt nie widzi w tym nic zdrożnego, że na stronie głównej BIP wisi sobie "reklama" Google (por. Nowa odsłona Biuletynu Informacji "Publicznej"), bo nikt nie ponosi odpowiedzialności za to, by obywatel miał aktualną, rzetelną informacje, za to, że pieniądze na nowe strony i domeny wydaje się bez żadnej kontroli, a "po nas choćby potop".