Parlament Europejski przyjął IPRED2

Parlament Europejski przyjął drugą Dyrektywę dotyczącą egzekwowania, tym razem kryminalnego, naruszeń prawa własności intelektualnej (on criminal measures aimed at ensuring the enforcement of intellectual property rights; IPRED2). Dyrektywę przyjęto (to było "pierwsze czytanie") stosunkiem głosów 374 do 278. Od samego początku prac legislacyjnych projekt wzbudzał wiele kontrowersji (por. Albo konsument, albo osadzony, czyli europejski projekt IPRED 2). W miarę postępów prac te kontrowersje nie zanikały a teraz trwają prace nad analizami i "liczeniem strat".

Polska nazwa dyrektywy brzmi "Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków prawa karnego mających na celu zapewnienie egzekwowania praw własności intelektualnej" i materiały jej poświęcone znaleźć można na stronach europejskiego serwisu Monitorowanie procesu decyzyjnego między instytucjami.

Co zaś tyczy kontrowersji, to do głównych należy spór o to, kogo ma dotyczyć sankcja karna, która ma być stosowana w krajach członkowskich po zaimplementowaniu dyrektywy - czy zorganizowanej, działającej na dużą skalę przestępczości zajmującej się podrabianiem (znanych) marek (w tym produktów takimi markami opatrzonymi, a także same w sobie stanowiącymi wzory przemysłowe), czy też będzie to narzędzie do walki z użytkownikami "własności intelektualnej", którzy korzystają np. z nowych form komunikacji (internet)... Kilka forsowanych poprawek wyraźnie wskazuje na obawy "przed narastającym zagrożeniem związanym z piractwem i podrabianiem. Ochrona ta polega" na "rynku audiowizualnym", jest też silna obawa przed globalizacją ("Objęcie zakresem niniejszej dyrektywy przypadków naruszeń zasad warunkowego dostępu poprzez wprowadzenie odniesienia do dyrektywy 98/94/WE przyczyniłoby się znacząco do zniechęcenia organizacji przestępczych, które obecnie wykorzystują rozbieżności w przepisach stosowanych w poszczególnych państwach członkowskich umożliwiające im bezkarne naruszanie praw do utworów audiowizualnych" - chodzi m.in. oczywiście o DRM).

Druga kontrowersja dotyczy kompetencji Parlamentu Europejskiego do przyjmowania projektów legislacyjnych z obszaru prawa karnego (por. Europejskie spory kompetencyjne i IPRED2).

Kolejna kontrowersja (związana jednak z pierwszą z wymienionych, ale też ze wszystkimi innymi) polega na braku jednolitych pojęć "własność intelektualna", a jeśli wprowadza się penalizacje niektórych działań związanych z naruszeniem takiej "własności", to jest problem związany z pewnością prawa i ochroną praw człowieka (przepisy karne powinny być bardzo precyzyjne). Nawet w ostatnich poprawkach sygnalizowanych w sprawozdaniu (Sprawozdawca: Nicola Zingaretti (PDF)) zaproponowano dodanie "w rozumieniu niniejszej dyrektywy, innej niż patenty" w zdaniu znajdującym się w punkcie 5 preambuły: "Prawodawca wspólnotowy jest uprawniony do przyjęcia środków karnych niezbędnych do zagwarantowania pełnej skuteczności norm, które ustanawia w zakresie ochrony własności intelektualnej w rozumieniu niniejszej dyrektywy, innej niż patenty".

Tak więc spór o definicję "własności intelektualnej" należy chyba do jednego z poważniejszych przy okazji uchwalania tej dyrektywy, również to, czy dyrektywa ma obejmować czy też nie naruszenia praw patentowych (ostatecznie nie objęto patentów postanowieniami dyrektywy), czy ogranicza wolność prasy, i tak dalej (por. również IPRED 2 - podgrzanie dyskusji).

Kolejna kontrowersja dotyczy "prywatnych policji" (por. m.in. Sąd nad prywatyzacją organów ścigania), czyli aktywnego udziału "uprawnionych w zakresie własności intelektualnej, ich pełnomocników, ekspertów" w dochodzeniach prowadzonych przez "wspólne zespoły dochodzeniowo-śledcze". Wedle propozycji: "Udział osób uprawnionych w zakresie własności intelektualnej powinien odgrywać pomocniczą rolę i nie powinien naruszać bezstronności dochodzeń prowadzonych przez organy krajowe."

Po głosowaniu poprawek pojawiły się pierwsze komentarze stanowiące próbę analizy sytuacji. Taką analizę przynosi serwis the Foundation for a Free Information Infrastucture (FFII), która od początku brała czynny udział w dyskusji (większość poprawek wspieranych przez tę Fundację upadło w głosowaniu): Consequences... Nagrywanie cyfrowej muzyki (w tym produkcja mp3 playerów i innych tego typu urządzeń, usprawnienia dla osób niewidomych, ryzyko prowadzenia prywatnej korespondencji, mieszanie się sfer prywatnoprawnej i karnej, to wszystko ma związek z głosowanymi niedawno poprawkami do nowej dyrektywy IPRED2; zdaniem komentatorów - młoda generacja użytkowników nowych technologii została właśnie wyjęta poza nawias legalnego działania...)

Przeczytaj również materiały w serwisie copycrime.eu. Teraz Bitwa przeniosła się na pola Rady.