Albo konsument, albo osadzony, czyli europejski projekt IPRED 2

Róża nazwana innym imieniem pachniałaby równie pięknie - to z Shakespeare'a (Romeo i Julia w przekładzie Józefa Paszkowskiego):

Ramieniem, twarzą, zgoła jakąkolwiek
Częścią człowieka? O! weź inną nazwę!
Czymże jest nazwa? To, co zowiem różą,
Pod inną nazwą równie by pachniało;
Tak i Romeo bez nazwy Romea
Przecieżby całą swą wartość zatrzymał.

A dziś przeglądałem sobie IDG i tam tekst o Trusted Computing Group, i dyskretnym cenzorze w komórce. Poniżej tego artykułu, w którym m.in. napisano (sic!): "producent komputera jest w stanie zdecydować, że na jego maszynie uruchamiane być powinny wyłącznie aplikacje open source, a cała reszta (Windows, Microsoft Office) zostanie zablokowana jako "niedopuszczona"", pewien komentator podał link do strony z animacjami przedstawiającymi koncepcję trusted computing... Bardzo interesujące.

Tymczasem mamy wyrok Sądu Najwyższgo w sprawie odtwarzania muzyki w sklepach. Rzeczpospolita: "Jeśli w sklepie czy kawiarni gra radio, właściciel musi płacić za nadawanie utworów albo udowodnić, że nie przysparza mu to korzyści majątkowych". Omawiając wczorajszy wyrok (sygn. I CK 164/05) sędzia Marian Kocon stwierdził: "Zasadą jest, że bez zgody twórcy nie wolno korzystać z utworów chronionych prawem autorskim. Art. 24 ust. 2 określa jeden z wyjątków od tej zasady. Dlatego ciężar dowodu, że nie ma z tego materialnych profitów, obciąża korzystającego z cudzych praw". Przy okazji tej sprawy okazało się, że zdaniem sądu jest uzasadnione domniemanie, iż "jeśli pracownicy ZAiKS słyszeli w sklepach Bata utwory muzyczne, to musiały to być utwory chronione prawami autorskimi, którymi ta organizacja zarządza". Dlaczego? Organizacja ta zajmuje się ochroną praw autorskich do 95 proc utworów muzycznych i słownomuzycznych w Polsce...

Do wcześniejszej sprawy dodać chcę tylko, że w poszukiwaniu tekstu Romea i Juli przeleciałem się po internecie i Sieć wskazała mi drogę do Polskiej Biblioteki Internetowej, gdzie zrobiono wszystko, bym nie mógł podlinkować danego tekstu z innej strony (na "stronie" z wynikami adres jest ukryty, a linki generowane są za pomocą skryptów, tak, by tylko aby nikt nie podejrzał gdzie i co się znajduje, bo być może mógłby to potem jakoś edukacyjnie (edu.pl) wykorzystać!) Nie mogąc praktycznie skorzystać z oficjalnego i wspieranego przez rząd zasobu musiałem udać się pod inne adresy (różne sciagi i inne), gdzie ktoś umieścił tekst Romea i Julii, ale też podzielony na fragmenty, co powoduje iż nie da się go przeszukiwać pełnotekstowo... Znalazłem jednak tekst w jednym pliku, który dało się przeszukać. Kiedyś to będzie niemożliwe, gdyż dawno po wygaśnięciu autorskich praw majątkowych pozostanie tekst zabezpieczony technicznie. A zdjęcie takiego zabezpieczenia będzie karane pozbawieniem wolności.

Zaraz. Napisałem "po wygaśnięciu autorskich praw majątkowych"? A właściewie dlaczego one mają kiedykolwiek wygasnąć?
--
[VaGla] Vigilent Android Generated for Logical Assasination

Rzeczy są dobrami wyczerpywalnymi i materialnymi. Informacja przechowywana na dowolnym nośniku (choćby i niematerialnym, do kresu galaktyki zdaje się dolatują na falach nieistniejącego wszak eteru wczesne audycje telewizyjne i radiowe) da się łatwo kopiować; koszt wyprodukowania drugiej kopii jest marginalny - najwięcej trzeba się napracować by stworzyć utwór pierwotny (z którego następnie się kopiuje). Oczywiście nie twierdzę, że informacja nie jest wartościowa. Jest. Gdyby nie była, to przecież nie tylko prawnicy (którzy wszak żyją z posiadania, przetwarzania czy w inny sposób przekazywania informacji) nie mieliby z czego żyć (to nie przytyk, to uwaga mająca na celu wskazanie jedynie, że prawnicy żyją z przetwarzania informacji). Wreszcie: weźmy takiego człowieka. Ma zmysły - słuch, węch, dotyk, wzrok. Jeśli "własność intelektualna" będzie się rozwijała tak dynamicznie jak ma to miejsce obecnie - by nie naruszać czyichś praw będzie musiał iść przez miasto z wyłączonymi zmysłami... Przyznasz, że powszechnie znana tajemnica (tajemnice są już objęte własnością intelektualną na podstawie TRIPS) przestaje być tajemnicą. Utwór rozpowszechniony nie da się schować do pudełka tak, by przywrócić stan sprzed jego rozpowszechnienia. Cóż. Nie jestem rzecznikiem frontalnego ataku na własność przemysłową. Jestem raczej rzecznikiem zachowania zdrowych proporcji, równowagi. Nie podoba mi się nazywanie ludzi złodziejami w reklamówkach telewizyjnych. Rozumiem, że to działania lobbingowe. Myślenie życzeniowe. Jeśli kupi się reklamy i ludzie je zobaczą - w ich świadomości ugruntuje się pewnego rodzaju postawa. Ja to rozumiem. To działanie w ramach demokratycznego systemu. Dlatego nie zdziwiłbym się gdyby strona przeciwna wykupiła swoje reklamówki i nazwała adwersarzy mafią, albo terrorystami. Każdy głosi swoje racje i ma do tego prawo.

A w ogóle, to cieszę się, że Cię widzę na tym forum Marku :). Zawsze ceniłem Twoje zdanie i nie uważam, ze wykonujesz przybraną przez siebie w pseudonimie funkcję. Przypuszczam nawet, że więcej osób w tej chwili głosi podobne Twoim poglądy. Zastanawia mnie tylko, że nawet demokratyczna lewica chce rozszerzać własność intelektualną :)

Co do niewolnictwa - przygotowuje felieton o amerykańskim procesie wiezionych na hiszpańskim statku "La Amistad" pięćdziesięciu trzech ludzi, którzy maieli być sprzedani jako niewolnicy. To było nie tak dawno, bo w 1839 roku. Sprawa dotarła do amerykańskiego Sądu Najwyższego. Przypuszczam, że wiesz o co chodzi :) Jak już napiszę - liczę na Twój komentarz. Tam również chodziło o własność, a także o inne prawa.

--
[VaGla] Vigilent Android Generated for Logical Assasination

Pojecie wlasnosci intelektualnej to spor czysto akademicki IMO. Wynika bardziej z globalizacji pojec prawnych i dominacji kultury prawnej systemu "common law". Po raz kolejny dodam, ze juz samo pojecie wlasnosci przemyslowej bylo dyskutowane w doktrynie.
Fakt jest taki ze pojecie "wlasnosc intelektualna" jest obowiazujace w jezyku prawnym i prawniczym.
A zapach rozy zalezy od wielu czynnikow m.in od nazwy gatunku, ale takze od pracy ogrodnika.

Byloby ciekawym eksperymentem przeprowadzic badania co na temat "zaciesniania ochrony wlasnosci intelektualnej w erze cyfrowej". Co sadza autorzy i wlasciciele/posiadacze takich praw? Ci "mali" i troche "wieksi" ;). Pisze to m.in z tego powodu, ze sam wielokrotnie tworzac strony WWW, grafiki, ilustracje, komiksy, dyskutuje na ten temat ze znajomymi.
Mozna szerzej spojrzec na problem, zamiast bawic sie w prawnicze "paplanie".

Milego dnia

Frontalny atak na własność intelektualną jest nieporozumieniem. Jest to przecież wiele różnych instytucji, czasem zupełnie do siebie niepodobnych (np. ochrona tajemnicy handlowej ustaje w przypadku jej ujawnienia, podczas gdy ochrona patentowa jest uzasadniana między innymi tym, że budowa opatentowanego wynalazku zostaje ujawniona).

Nie zaprzeczam, że argumenty odnoszące się do konieczności ochrony inwestycji są prawdziwe w niektórych przypadkach. Proszę mi jednak wytłumaczyć, dlaczego istnieją firmy, którym opłaca się inwestować i utrzymywać dobrą jakość swoich produktów, pomimo że produkty te każdy inny może sklonować i sprzedawać samemu. Moim ulubionym przykładem jest firma RedHat, która sprzedaje Linuxa za grube pieniądze (i znajduje nabywców!), podczas gdy jest on przecież dostępny za darmo. Powiem więcej - za darmo można dostać nie tylko jądro Linuksa bez wszystkich redhatowych ulepszeń, ale nawet i z nimi wszystkimi (CentOS). Podpowiem, że o sukcesie RedHat decyduje między innymi właśnie renoma marki, a nie silna ochrona prawno-autorska czy patentowa.

Kolejnym przykładem są usługi prawnicze. Każdy (pomijając drobny szczegół przymusu adwokackiego) może przecież wziąć kodeks cywilny i poczytać umowy napisane dla kolegów przez renomowane firmy prawnicze, napisać takie same umowy i posługiwać się nimi w obrocie bez płacenia tym wszystkim wspaniałym prawnikom, którzy w pocie czoła umowy te napisali. Mimo to, powstają coraz to nowe kancelarie prawnicze, a młodzi ludzie garną się do zawodu, chociaż ich inwestycje nie będą przecież chronione.

Pisząc o różach poruszyłem temat znaków towarowych, bynajmniej nie po to, aby atakować tę instytucję, ale aby zwrócić na humorystyczne podsumowanie tej kampanii przez inteligentnego i oczytanego wlepkarza.

Nie chcę, aby poniższe zostało odebrane jako atak na własność intelektualną. Raczej, chciałbym do wcześniejszych przykładów dodać dwa nowe - po prostu wzbogacić nasz analizowany stan faktyczny.

Swego czasu Uniwersytet w Illinois opracował dwa programy - przeglądarkę internetową Mosaic i serwer www httpd. Uniwersytet zachował prawa do pierwszego i udzielił komercyjnej licencji, która umożliwiła stworzenie obecnie nadal najpopularniejszej przeglądarki internetowej IE. Natomiast serwer został umieszczony w domenie publicznej, co z kolei umożliwiło stworzenie obecnie najpopularniejszego serwera www Apache.

Tylko, że w pierwszym przypadku mamy do czynienia z monopolem, który dostarcza raczej nikłych bodźców do innowacji, a w drugim z platformą, na której dochodzi do konkurencyjnej walki wielu podmiotów.

Zastanawiam się, czy sposób w jaki wykorzystano tu ochronę własności intelektualnej miał na to wpływ... Myślę, że tak, skoro relacje pomiędzy własnością intelektualną a ustawodawstwem antymonopolowym są przedmiotem częstych rozważań doktryny i orzecznictwa.

W każdym razie - własność intelektualna czy zwykła własność, jak każde prawa wyłączne może być wykorzystana do monopolizacji rynku. Nie wydaje mi się, żeby to był argument za zniesieniem któregokolwiek reżimu, a raczej przypomnienie, że instytucje takie jak dozwolony użytek, ograniczenie w czasie, wyczerpanie prawa, licencje przymusowe nie są tylko dla ozdoby, ale mają istotne społeczno-ekonomiczne cele.

O tych 95% miał powiedzieć sędzia Marian Kocon (wedle relacji Rzepy). Jeśli opublikują wyrok SN i do niego dotrę - wówczas będzie można sprawdzić, czy dziennikarz przedstawił rzetelną relację. Zgadzam się, że nie da się dochodzić roszczeń w opisanym przez Ciebie przypadku. A nawiązując do przestępczości internetowej - wobec faktu, że obecnie nie da się przyporządkować w sposób nie budzący wątpliwości osobę potencjalnego sprawcy (np. włamania na serwer, pomijając na chwilę konstrukcję przestępstwa w polskim kodeksie karnym) z czynem mając do dyspozycji jedynie numer IP - w moim odczuciu tym właśnie należy tłumaczyć fakt, że w Polsce od nowelizacji KK wprowadzającej to przestępstwo zapadł chyba tylko jeden wyrok (sprawa w Krakowie). Za dużo niewiadomych. Być może właśnie dlatego prawodawca wraz z przemysłem zaproponują mechanizmy powszechnej identyfikacji jednostek komunikujących się... No cóż, ale o tym pisałem przy innej okazji...
--
[VaGla] Vigilent Android Generated for Logical Assasination