Klasyfikacja dokumentów UE ze względów bezpieczeństwa - na przykładzie dokumentu nt. ACTA

27 listopada Jarosław Lipszyc, działając w imieniu Fundacji Nowoczesna Polska, wystąpił do Sekretariatu Generalnego Rady Unii Europejskiej z wnioskiem o dostęp do treści dokumentu nr 16178/09, zatytułowanego "ACTA negotiations - Special Requirements Related to the Enforcement of Intellectual Property Rights in the Digital Environment = Draft EU comments". Dziś otrzymał odpowiedź. Przy okazji tej odpowiedzi przywołuję dokumenty UE, w szczególności dokumenty Rady, w których należy szukać informacji na temat klasyfikacji informacji ze względu na bezpieczeństwo...

O ACTA, czyli o Anti-Counterfeiting Trade Agreement, pisałem w tym serwisie kilkukrotnie: O tym się mówi: Anti-Counterfeiting Trade Agreement (ACTA), ACTA: Stanowienie prawa odrywa się od woli obywateli (również w Polsce), Dokumenty nt. ACTA w Radzie Unii Europejskiej, ISOC Polska prosi Premiera i ministrów o informacje publiczne w sprawie ACTA i np. w Kolejny wyciek materiałów na temat ACTA - stanowiska krajów członkowskich UE. Materiały wyciekają, negocjacje trwają, rządy nie udostępniają treści dokumentów swoim obywatelom. W Unii Europejskiej są przepisy, które deklarują przejrzystość działania jej władz. Dlatego wydawać by się mogło, że na gruncie tych przepisów można wydobyć informacje, które powodują tyle emocji. Unia Europejska jednak również wprowadza ograniczenia w dostępie do informacji. Pisałem o takim ograniczeniu - jeszcze przed wejściem w życie Traktatu Lizbońskiego i przed przyjęciem regulacji dot. dostępu do informacji publicznej - pisałem np. w tekście O tym, że obywatele nie mają prawa wiedzieć jak odpowiada państwo, bo poufność daje czas na refleksję. Dziś można tamtą odpowiedź porównać z tym, co własnie otrzymał Jarosław Lipszyc, który pytał o dokument ujawniony wszak już po zadaniu tego pytania w wyniku "wycieku" (wytłuszczenie moje):

Dear Mr Lipszyc,

Your request of 27 November 2009 for access to document 16178/09 was registered on 30 November 2009 by the "Access to Documents" unit. Thank you for your interest.

The General Secretariat of the Council has examined your request on the basis of Regulation (EC) No 1049/2001 of the European Parliament and of the Council regarding public access to European Parliament, Council and Commission documents (Official Journal L 145, 31.5.2001, p. 43) and the specific provisions concerning public access to Council documents set out in Annex II to the Council's Rules of Procedure (Council Decision No 2009/937/EU, Official Journal L 325, 11.12.2009, p. 35) and has come to the following conclusion:

Document 16178/09 is a note from the General Secretariat of the Council to the Working Party on Intellectual Property concerning:
ACTA negotiations - Special Requirements Related to the Enforcement of Intellectual Property Rights in the Digital Environment
= Draft EU comments.

It is classified as RESTREINT UE. This classification is applied to information and material the unauthorised disclosure of which could be disadvantageous to the interests of the European Union or of one or more of its Member States.

This document contains information on trade negotiations which have not yet been completed. Disclosure of this information would impede the proper conduct of the negotiations and prejudice relations between the European Union and certain countries. It would also weaken the future position of the EU in the framework of such multilateral negotiations. Accordingly, pursuant to third indent Article 4(1)(a)of the Regulation (protection of the public interest with regard to international relations), and in the absence of any evidence of an overriding public interest in release also pursuant to the first subparagraph of Article 4(3) of the Regulation (protection of the decision making process of the Council), the General Secretariat is unable to accede to your request.

As the exception to the principle of transparency applies to the content of the entire documents, the General Secretariat is unable to grant you partial access as provided for in Article 4(6) of the Regulation.

According to Article 7(2) of the Regulation, you may submit a confirmatory application requesting the Council to reconsider this position, within 15 working days of receiving this reply .

Yours sincerely,

For the General Secretariat
Jakob Thomsen

Po pierwsze trzeba przywołać Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, w którego art. 9 (Traktowanie dokumentów sensytywnych) czytamy:

1. Dokumenty sensytywne to dokumenty pochodzące od instytucji lub utworzonych przez nie agencji, z Państw Członkowskich, państw trzecich lub Organizacji Międzynarodowych, zaklasyfikowane jako "TRÈS SECRET/TOP SECRET", "SECRET" lub "CONFIDENTIEL" zgodnie z przepisami obowiązującymi w danej instytucji, które chronią podstawowe interesy Państw Członkowskich w obszarach objętych art. 4 ust. 1 lit. a), a mianowicie w obszarze bezpieczeństwa publicznego, obrony i spraw wojskowych.

2. Wnioski o dostęp do dokumentów sensytywnych zgodnie z procedurami opisanymi w art. 7 i 8 będą rozpatrywane wyłącznie przez osoby mające prawo zapoznania się z tymi dokumentami. Osoby te określą także, bez naruszenia art. 11 ust. 2, które odniesienia do dokumentów sensytywnych mogą być zawarte w rejestrze publicznym.

3. Dokumenty sensytywne zostaną ujęte w rejestrze lub ujawnione wyłącznie za zgodą instytucji, która je stworzyła.

4. Instytucja, która zdecyduje się odmówić dostępu do dokumentu sensytywnego, poda powody swojej decyzji w sposób, który nie zaszkodzi interesom chronionym w art. 4.

5. Państwa Członkowskie podejmą odpowiednie kroki w celu zapewnienia, że przy rozpatrywaniu wniosków o dostęp do dokumentów sensytywnych przestrzegane są zasady niniejszego artykułu i art. 4.

6. Przepisy instytucji w odniesieniu do dokumentów sensytywnych zostaną ujawnione publicznie.

7. Komisja i Rada poinformują Parlament Europejski w kwestiach dotyczących dokumentów sensytywnych zgodnie z przepisami ustalonymi przez instytucje.

Warto sięgnąć do wyniku wyszukiwania: Akty przywołane w treści dokumentu:32001R1049

Ważna jest Decyzja Rady 2001/264/WE z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie przyjęcia przepisów Rady dotyczących bezpieczeństwa. Dodatki do przepisów Rady Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa załączone do decyzji 2001/264/WE zawierają tabelę porównawczą klauzul bezpieczeństwa. Tabela ta została zmieniona decyzją Rady 2004/194/WE z dnia 10 lutego 2004 r. zmieniającą decyzję 2001/264/WE. Decyzja 2001/264/WE była następnie zmieniona przez Decyzję Rady z dnia 12 lipca 2005 r. zmieniająca decyzję 2001/264/WE w sprawie przyjęcia przepisów Rady dotyczących bezpieczeństwa (2005/571/WE). Są jeszcze zmiany wprowadzone Decyzją Rady 2005/952/WE, z dnia 20 grudnia 2005 r. i Decyzją Rady 2007/438/WE, z dnia 18 czerwca 2007 r.

Rada - jak powyżej wskazano - klasyfikuje swoje dokumenty pod względem tajności w czterech kategoriach: TRES SECRET UE/EU TOP SECRET, SECRET UE, CONFIDENTIEL UE, RESTREINT UE (na podstawie załączników i tabelek można powiedzieć, że w języku polskim nazwy te odpowiadają odpowiednio nazwom: ściśle tajne, tajne, poufne i zastrzeżone). W Sieci można znaleźć decyzję Rady 2001/264/WE z naniesionymi zmianami (PDF), a tam również znajduje się część "klasyfikacje i oznaczenia". Czytamy tam:

Informacje są klasyfikowane według następujących klauzul:

1. TRÈS SECRET UE/UE TOP SECRET: tę klauzulę stosuje się wyłącznie do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby spowodować wyjątkowo poważną szkodę dla podstawowych interesów Unii Europejskiej lub jednego lub kilku jej Państw Członkowskich;

2. SECRET UE: tę klauzulę stosuje się do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby poważnie zaszkodzić podstawowym interesom Unii Europejskiej lub jednego lub kilku jej Państw Członkowskich;

3. CONFFIDENTIEL UE: tę klauzulę stosuje się do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby zaszkodzić podstawowym interesom Unii Europejskiej lub jednego lub kilku jej Państw Członkowskich;

4. RESTREINT UE: tę klauzulę stosuje się do informacji i materiałów, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby być niekorzystne dla interesów Unii Europejskiej lub jednego lub kilku jej Państw Członkowskich.

Jest też Decyzja Rady z dnia 1 grudnia 2009 r. dotycząca przyjęcia regulaminu wewnętrznego Rady (2009/937/UE), opublikowana kilka dni temu, już po złożeniu przez Jarosława Lipszyca wniosku o udostępnienie informacji: Official Journal L 325, 11.12.2009, p. 35.

Jako ciekawostkę mogę podlinkować do dokumentu z klauzulą RESTREINT UE, opublikowanego na stronach Rady, już po odtajnieniu: Nota Sekretariatu Rady do Grupy Roboczej Radców ds. Stosunków Zewnętrznych, dotycząca wdrożenia rezolucji nr 1373(2001) Rady Bezpieczeństwa ONZ (PDF)...