Transpozycja INSPIRE (infrastruktura informacji przestrzennej) przyjęta przez Rząd

Pracujemy sobie nad ustawą o ponownym wykorzystaniu informacji publicznej (a może raczej nad nowelizacją ustawy o dostępie do informacji publicznej?), tymczasem rząd właśnie przyjął projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej, przedłożony przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Czyli chodzi o transpozycję dyrektywy INSPIRE (por. Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej). Trochę słabo, że prace nad transpozycją tej dyrektwy nie toczyły się razem z transpozycją dyrektywy Re-use, ale w sumie... W każdym razie obecnie nad jedną materią, tj. nad dostępem do informacji publicznej, MSWiA pracuje już chyba dwutorowo (raz, gdy mówi o reformie BIP-ów, drugi raz, gdy chce zmieniać definicje informacji publicznej dla potrzeb Re-use)...

Do rzeczy: obok przyjętego przez rząd Projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych w trakcie posiedzenia Rady Ministrów we wtorek został również przyjęty Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej. Nie wiemy dokładnie w jakiej wersji, ale wcześniejsze wersje (wraz z dodatkowymi materiałami, jak np. uzasadnieniami lub zestawieniami uwag zgłoszonych w konsultacjach) można znaleźć na stronach Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii:

• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej z dnia 23 czerwca 2009 r.
• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej z dnia 30 kwietnia 2009 r.
• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej z dnia 30 marca 2009 r.
• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej z dnia 10 marca 2009 r.
• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej po uzgodnieniach międzyresortowych, wraz z aktami wykonawczymi
• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej z uwzględnionymi uwagami, nadesłanymi w ramach konsultacji międzyresortowych wraz z aktami wykonawczymi
• Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej do uzgodnień międzyresortowych

(Nie, nie, nie. Nie wystarczy raz skomentować jakiś projekt. Trzeba czytać kolejne wersje i każdą komentować i za każdym razem pamiętać, że w następnej wersji pojawi się coś nowego. Trzeba też czytać zestawienia uwag, takie, jak na przykład Zestawienie uwag do projektu ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej, nadesłanych w ramach konsultacji międzyresortowych, odbytych w okresie
od 03 listopada 2008 r. do 16 lutego 2009 r., zakończonych konferencją uzgodnieniową, zgłoszonych przed posiedzeniem KERM oraz przed posiedzeniem Komitetu Stałego Rady Ministrów (PDF) - 73 strony.)

W każdym razie rząd przyjął projekt ustawy, a w podlinkowanej wyżej notatce po posiedzeniu Rady Ministrów napisano:

W Polsce powstanie infrastruktura informacji przestrzennej. Obecnie nie ma aktu prawnego, który regulowałby zasady budowy i funkcjonowania infrastruktury informacji przestrzennej, choć obowiązek gromadzenia, aktualizacji i udostępniania danych dotyczących powierzchni Ziemi dotyczy wielu organów publicznych. Dane przestrzenne to m.in. położenie i adresy budynków, granice gruntów, uzbrojenie terenu, sieci transportowe, wodociągowe, gazowe, telekomunikacyjne, obszary chronione, urządzenia do monitorowania środowiska, rozmieszczenie ludności, zasoby energetyczne itd.

Infrastruktura informacji przestrzennej ma obejmować wszystkie szczeble administracji publicznej i będzie służyć wszystkim jej użytkownikom w kraju i Unii Europejskiej.

Zbiory danych przestrzennych w postaci elektronicznej będą dostępne dla administracji, przedsiębiorców i obywateli. Projekt ustawy przewiduje, że dostęp do zbiorów będzie możliwy przez internet. Rozwiązanie to pozwoli ograniczyć uznaniowość urzędników, zarówno w udostępnianiu informacji, jak i podejmowaniu decyzji.
Istotą infrastruktury informacji przestrzennej jest interoperacyjność, czyli możliwość łączenia zbiorów danych przestrzennych gromadzonych przez różne podmioty. Współdziałanie partnerów współtworzących infrastrukturę oznacza budowę jej wspólnych elementów z wykorzystaniem nowoczesnych technologii i urządzeń, które zapewnią współdziałanie różnych systemów teleinformatycznych. Konieczne jest więc ujednolicenie pojęć i terminów stosowanych w informacji przestrzennej w różnych dziedzinach wiedzy, gospodarki, a często w różnych środowiskach. Ponadto w projekcie ustawy określono zasady współdziałania organów administracji publicznej w tworzeniu infrastruktury przestrzennej oraz wspólnym korzystaniu z prowadzonych przez te jednostki zbiorów danych.

Przedkładany projekt ustawy wprowadza zmiany w ustawach: Prawo geodezyjne i kartograficzne, Prawo geologiczne i górnicze, Prawo ochrony środowiska, ustawie o statystyce publicznej, o ochronie przyrody, o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Ponadto włącza do polskiego systemu prawnego wymogi dyrektywy INSPIRE, która ustanowiła infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej.

Za tworzenie, utrzymywanie i rozwijanie infrastruktury informacji przestrzennej będzie odpowiedzialny minister spraw wewnętrznych i administracji, a część przypisanych mu zadań ma wykonywać przy pomocy Głównego Geodety Kraju. Będzie on prowadził, m.in. z marszałkami województw, państwowy rejestr granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju, zintegrowany z ewidencją gruntów i budynków oraz ewidencją miejscowości, ulic i adresów. Rejestr ten będzie umożliwiał gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie danych dotyczących m.in. podziału kraju na potrzeby ewidencji gruntów i budynków, właściwość miejscową sądów, urzędów skarbowych, nadleśnictw, regionalnych zarządów gospodarki wodnej, itd. Rejestr będzie zawierał również adresy i ich lokalizację przestrzenną.

Nowym zadaniem Głównego Geodety Kraju będzie ponadto tworzenie systemu i programu szkoleń w dziedzinie infrastruktury informacji przestrzennej oraz współdziałanie w ich realizacji z ośrodkami naukowymi, badawczo-rozwojowymi, organizacjami zawodowymi oraz firmami. Główny Geodeta Kraju będzie miał także rozszerzone kompetencje dotyczące modernizacji ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości), tworzenia baz danych topograficznych i ogólnogeograficznych wraz z numerycznymi modelami terenu oraz zobrazowań lotniczych i satelitarnych.

Przestanie obowiązywać przepis dotyczący założenia i prowadzenia dla całego kraju mapy zasadniczej. Zgodnie z nowymi przepisami, obowiązkowe będzie założenie i prowadzenie w systemie informatycznym bazy danych obiektów topograficznych w skalach 1:500 – 1:5000. Baza obejmie miasta oraz zwarte, zabudowane i przeznaczone pod budowę obszary wiejskie i ma być zintegrowana z innymi bazami, m.in. z ewidencją gruntów i budynków.
Projekt ustawy jest elementem rządowego planu działania w zakresie rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce.

O "publicznym sklepie z mapami" nie ma tu słowa. Jest za to mowa o tym, że zbiory danych przestrzennych w postaci elektronicznej będą "dostępne dla administracji, przedsiębiorców i obywateli". Nie napisali, za ile. Wersja 23.06 projektu (z 30.04.2009r.) przewidywała, że - co prawda - "dostęp do usług danych przestrzennych" jest powszechny i nieodpłatny, ale... Dane dostępne za pośrednictwem usług danych przestrzennych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2, mogą mieć formę, która uniemożliwia wtórne ich wykorzystanie w celach zarobkowych. Nikt nie lubi konkurencji. Zwłaszcza państwo.

Teraz Sejm, Senat, znów Sejm, a następnie Prezydent. Potem zmienimy ustawę. Pytanie tylko: ile będzie musiało minąć czasu?

Przeczytaj również: Bitwa o mapy i GIS a "ponowne wykorzystanie informacji".