Opinia PIIT do projektu Krajowych Ram Interoperacyjności

Szanowny Panie Dyrektorze ;), można zatem "zacząć" publiczną dyskusję, chociaż ona - obaj to wiemy - toczy się podskórnie już od jakiegoś czasu. Jeden z elementów, który jest rozważany "oficjalnie" w obszarze nowelizacji ustawy to uprawnienia Rady Informatyzacji (która dziś w zakresie kompetencji ma m.in. tłumaczenie na język polski norm, itp., a Plan Informatyzacji Państwa, który ma prawo opiniować, został już przyjęty, więc warto pomyśleć o formule i potrzebie działania takiej rady w obecnym kształcie, a może - jeśli to racjonalne z punktu widzenia interesu państwa - zaproponować inne rozwiązanie, np. wsparcie premiera czy Komitetu RM ds Informatyzacji i Łączności, co do którego nadal nie wiadomo kto nim będzie kierował po przyjęciu przez p. Ludwika Dorna funkcji Marszałka Sejmu; piszę "wsparcie", a może to "wentyl bezpieczeństwa", możliwość partycypacji i systemowego kontaktu środowiska z administracją publiczną...). Ale sądzę, że Rada Informatyzacji nie jest najważniejszym z obszarów, a napisałem o nim dlatego, by wymienić (bo oficjalna dyskusja się już zaczęła jakiś czas temu) i przejść dalej.

Ważniejszym obszarem jest - jak się wydaje - wprowadzenie do ustawy definicji legalnej otwartego standardu w obszarze teleinformatyki i następnie obowiązek stosowania takiego standardu w administracji publicznej. Tu spór jest zacięty, a z racji tego, że jestem uczestnikiem tej dyskusji (prowadząc spory w różnych środowiskach) i mam w tym obszarze swój pogląd - nie będę go teraz przedstawiał bardziej szczegółowo, być może lepszym miejscem byłby oddzielny felieton czy coś w tym stylu - intencje byłoby przynajmniej transparentne przy takiej formule, bo ktoś się może zagubić w czyim imieniu głoszę jakieś poglądy, chociaż głoszę je w imieniu własnym). Dość powiedzieć, że jestem zwolennikiem rozwiązania, w którym ustawa wymieniała by "przymiotniki" zbliżone do tych, które znaleźć można w stanowisku Internet Society Poland (por. Standardy w egovernment - czy mogę mieć wrażenie manipulacji?) czy w przyjętym stanowisku w ramach Koalicji na Rzecz Otwartych Standardów (KROS), a ostatnio również w rezolucji Parlamentu Europejskiego z 24 maja 2007 (por. Raport Gierka (o innowacyjności) w miejsce Strategii Lizbońskiej).

W takim rozwiązaniu (gdyby pojawiła się definicja ustawowa) można byłoby również dać delegację zastępującą tą, zobligowującą do wydania rozporządzenia w sprawie minimalnych wymagań (por. Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych, Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych, Minimalne wymagania i wyjaśnienie MSWiA Pytania do minimalnych wymagań), a rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań (lub o innej nazwie) stanowiłoby w istocie Krajowe Ramy Interoperacyjności. I to mógłby być prawidłowy instrument realizacji polityki państwa w tym obszarze. Sądzę, że coraz liczniejsze grono dostrzega, że stopniowe delegacje odpowiedzialności w dół do niczego nie prowadzą (konstytucja, ustawa, rozporządzenie, załącznik do rozporządzenia wymieniający uchwałę, która ma załącznik; chociaż subdelegacje są niemożliwe w tym obszarze i w rzeczywistości subdelegacji nie ma, a jedynie "wymienienie w tabelce z terminami"... Do tego dochodzi prywatyzacja PKN, "tłumaczącego" okładkowo normy przyjmowane gdzieś indziej (por. Szykuje się poważna nowelizacja ustawy o normalizacji), walkę w komitetach i organizacjach normalizacyjnych... to się kupy nie trzyma - to moja opinia).

Jednocześnie sprawa się komplikuje, gdyż zdaje się, że w Planie pracy Rady Ministrów (chociaż nie mogę tego teraz znaleźć w udostęnionych kwitach) ktoś zechce uwzględnić nowelizację ww. rozporządzenia. A jeśli tak, to np. nieracjonalnym (a może nieodpowiedzialnym?) byłoby teraz np. podejmowanie próby zaskarżania go do Trybunału Konstytucyjnego (co mogłoby uciąć różne spekulacje padające w dyskusji i stworzyć nową sytuację i klimat debaty)... Już z tej uwagi widać, że różne scenariusze brane są pod uwagę w dyskusji na temat polskiej informatyzacji.

Oczywiście otoczenie biznesowe informatyzacji ma tu różne (niejednolite) poglądy i trudno się dziwić, że każdy stanowczo i konsekwentnie zabiega o swoje interesy. Do tego dochodzą jeszcze różne poglądy "otoczenia społecznego" - nie ma co kryć, że wypracowanie kompromisów w takich warunkach jest sprawą niezwykle trudną, zwłaszcza gdy dla niektórych partnerów w tej debacie przyjęcie jednego lub drugiego (trzeciego, czwartego itp.) stanowiska jest czasem kwestią życia (a dodatkowo: "w mętnej wodzie lepiej się łowi ryby").

Stanowisko PIIT jest dość lakoniczne i nie odnosi się do kwestii merytorycznych (ograniczając się do sprawy podstawowej i systemowej, czyli sposobu kreowania zasad gry, ale jeszcze nie o samych tych zasadach; zresztą jak ktoś chciałby, to może porównać powyższe stanowisko PIIT i tezy z podlinkowanego wyżej mojego tekstu Po co nam Krajowe Ramy Interoperacyjności?.). Kwestie merytoryczne będą przedmiotem rozważań Rady PIIT i spróbujemy wypracować kompromis w ramach tej izby gospodarczej. Druga izba gospodarcza również interesuje się problematyką standardów - o ile wiem powstał tam specjalny zespół ds otwartych standardów. Być może zatem nastąpi jakieś przesilenie (wyrok TK mógłby być takim oczyszczającym wydarzeniem) i te liczne środowiska zaczną się dogadywać. Ale jednocześnie jestem głęboko przekonany, iż nikt nie ustąpi dobrowolnie z obrony swoich interesów.
--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination