Korespondencja w sprawie "Przeglądu Legislacyjnego"

Dziś otrzymałem od mec. Sławomira Kujawy, działającego w imieniu spółki "Wolters Kluwer Polska" S.A., z siedziba w Warszawie, wezwanie do zaniechania naruszeń oraz złożenia oświadczenia. Wezwanie otrzymałem w związku opublikowaniem przeze mnie w dniu 10 maja br. tekstu Czekamy na wolterskluwer.gov.pl, który - zdaniem spółki - zawiera nieprawdziwe i naruszające jej dobra osobiste informacje na temat warunków jej współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. Zostałem wezwany do (1) usunięcia tekstu z serwisu "w terminie do 3 godzin od chwili otrzymania" wezwania, (2) zaniechania dalszego rozpowszechniania w jakichkolwiek mediach elektronicznych lub tradycyjnych "nieprawdziwych informacji na temat warunków współpracy" pomiędzy spółką a Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, a także do (3) zamieszczenia "we własnym zakresie i na własny koszt, na stronie głównej serwisu na okres 14 dni liczonych od dnia następnego po dniu otrzymania niniejszego wezwania oświadczenia..." Generalnie odpisałem na otrzymane wezwanie.

Na początku przywołam treść oświadczenia, którego opublikowania oczekuje ode mnie spółka, a które miałoby być opublikowane "w prawym górnym [rogu] strony głównej serwisu, w ramce wielkości 1/4 ekranu, i napisane czcionką o standardowej wielkości, koloru czarnego, na białym tle". Treść tego oświadczenia miałaby być następująca:

W związku z treścią newsa pt. "Czekamy na wolterskluwer.gov.pl" zamieszczonego przeze mnie w serwisie w dniu 10 maja 2013 r. oświadczam, że przepraszam spółkę "Wolters Kluwer Polska" S.A. za naruszenie jej dobrego imienia poprzez podanie w tym newsie informacji, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, która nadal jest wydawcą Przeglądu Legislacyjnego, oddała konfitury jego prenumeraty prywatnemu wydawcy - Wolters Kluwer Polska S.A., oraz poprzez zawarcie w newsie sugestii, że:

• oddanie technicznego procesu dotyczącego właściwie wszystkiego co jest w sferze wydawcy, stwarza sytuację, że rzeczywisty wydawca publicznego kwartalnika, który jest teraz Wolters Kluwer, nie będzie ponosił odpowiedzialności za treści;
• Przewodniczący Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów zrobił akwizycję w sumie quasi prywatnemu tytułowi (quasi prywatnemu, bo fasada zostaje publiczna, a pieniądze - jak rozumiem - idą do prywatnej kieszeni).

Jednocześnie oświadczam, że wszystkie ww. informacje i sugestie są nieprawdziwe.

Taką treść miałbym opublikować, dodatkowo podpisując się pod nią imieniem i nazwiskiem.

Wezwanie ma również uzasadnienie. W uzasadnieniu tym czytam:

Przytoczone w pkt. 3 petitum niniejszego wezwania informacje oraz sugestie zawarte w Pańskim newsie z dnia 10 maja 2013 r. zamieszczonym w serwisie pod adresem http://www.prawo.vagla.pl/node/9967 są całkowicie nieprawdziwe i godzą w dobre imię mojego Mocodawcy. Świadczą również o Pańskim braku rozeznania odnośnie polskiego rynku wydawniczego oraz braku po Pańskiej stronie rzetelności publicystycznej.

Czasopismo "Przegląd Legislacyjny" ukazuje się od lat końca lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Publikowane są w nim opracowania naukowe poświęcone szeroko rozumianej problematyce legislacji oraz aktualne informacje o pracach Rady Legislacyjnej, w tym opinie o aktach prawnych. Do 2012 r. techniczną stroną wydawania czasopisma, w tym drukiem, zajmowało się Centrum Usług Wspólnych (dawniej Centrum Obsługi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów). Z uwagi na okoliczność, iż koszt produkcji egzemplarza czasopisma był znacznie wyższy niż cena egzemplarza, którą chciała utrzymać Rada Legislacyjna, wydawca (w rozumieniu ustawy Prawo prasowe) czyli Kancelaria Prezesa Rady Ministrów nosił się z zamiarem zaprzestania wydawania czasopisma. W związku z powyższymi okolicznościami oraz mając na celu zapewnienie wydawania czasopisma w dotychczasowym kształcie oraz zachowanie dotychczasowej ceny za jego egzemplarze kierownictwo Rady Legislacyjnej podjęło decyzję o nawiązaniu współpracy z moim Mocodawcą, który jest uznanym na rynku polskim i posiadającym duże doświadczenie wydawcą elektronicznych i tradycyjnych publikacji o tematyce prawnej. Współpraca ta, nawiązana jedynie na 2013 rok, zakłada, że wydawcą w rozumieniu przepisów ustawy Prawo prasowe (z wszellkimi prawami i obowiązkami) pozostanie dotychczasowy podmiot czyli Kancelaria Prezesa Rady Ministrów (a konkretnie w jej imieniu Rada Legislacyjna) natomiast kosztowne czynności techniczne związane z wydawaniem egzemplarzy poszczególnych numerów czasopisma przejmie mój Mocodawca. Na mocy umowy mój mocodawca odpłatnie nabywa od wydawcy część wydrukowanych egzemplarzy czasopisma, które następnie we własnym zakresie i na własny koszt dystrybuuje (po cenie ustalonej z wydawcą). Pozostała część egzemplarzy jest dostarczana wydawcy oraz dostarczana na koszt mojego Mocodawcy do bibliotek jako tzw. egzemplarze obowiązkowe. W zamian za wykonywanie tych czynności wydawca m.in. udzielił mojemu Mocodawcy licencji do korzystania z utworów zamieszczonych w objętych umową numerach czasopisma (oprócz tych, które stanowią dokumenty urzędowe), poprzez np. opublikowanie tych utworów w Systemie Informacji prawnej "LEX", co pozwoli dotrzeć czasopismu do znacznie większego kręgu odbiorców niż dotychczas.

Z powyższego w sposób oczywisty wynika, że na podstawie powołanej powyżej umowy po pierwsze mój Mocodawca z własnych środków finansuje w znacznej części koszty wydawania czasopisma, po drugie mój Mocodawca przejął na siebie ryzyko sprzedaży znacznej części egzemplarzy numerów czasopisma (aktualnie czasopismo ma 24 prenumeratorów przy nakładzie 300 egzemplarzy), po trzecie publikowanie w Systemie Informacji Prawnej "LEX" utworów zamieszczonych w czasopiśmie daje szansę na to, że czasopismo dotrze do znacznie szerszego niż dotychczas kręgu odbiorców.

Wbrew temu co napisał Pan w omawianym newsie wszystkie opisane powyżej okoliczności świadczą dobitnie o tym, że nawiązana współpraca zapewnia znacznie większe korzyści wydawcy (w domyśle państwu polskiemu) niż mojemu Mocodawcy, a nadto przyczynia się do zachowania na polskim rynku wydawniczym tak szanowanego i wartościowego tytułu jakim jest "Przegląd Legislacyjny" oraz dotarcie tego czasopisma do znacznie szerszego kręgu odbiorców.

Przed zamieszczeniem w serwisie przedmiotowego newsa nie podjął [Pan] żadnych działań w celu ustalenia rzeczywistego stanu rzeczy, co negatywnie świadczy o Pańskim warsztacie zawodowym nie tylko jako publicysty, ale i prawnika. Zamieszczenie tego newsa bez uprzedniego uzyskania u źródła wiedzy o rzeczywistych warunkach współpracy mojego Mocodawcy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, świadczy tylko i wyłącznie o Pańskiej złej woli i chęci zaszkodzenia oraz postawienia w złym świetle mojego Mocodawcy oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, czemu należy się zdecydowanie sprzeciwić. O Pańskiej złej woli świadczy również to, że nie opublikował Pan pod omawianym newsem komentarza sporządzonego przez Pana Włodzimierza Albina - Prezesa Zarządu mojego Mocodawcy, w którym ustosunkował się on do zawartych w newsie informacji oraz sugestii i które dwukrotnie wysyłał do Pana jako moderatora dyskusji. Widocznie komentarze te nie pasowały do postawionych przez Pana w newsie nieprawdziwych tez.

Wobec powyższego wzywam Pana do wykonania żądanych czynności w zakreślonych terminach. W przypadku niewykonania żądanych czynności zastrzegam sobie prawo do podjęcia w imieniu mojego Mocodawcy przeciwko Panu dalszych kroków prawnych, łącznie z wytoczeniem powództwa sądowego, co narazi Pana na koszty związane z tym postępowaniem.

Dalej następuje podpis wspomnianego we wstępie radcy prawnego, reprezentującego spółkę.

Przywołane Wezwanie otrzymałem w pierwszej kolejności pocztą elektroniczną, wraz z informacją, że otrzymuję skan pisma, który został do mnie wysłany również kurierem. Odpisałem na Wezwanie elektronicznie, zanim jeszcze kurier dostarczył mi przesyłkę. Zakładam, że Spółka uzna taką formę odpowiedzi za dopuszczalną i skuteczną.

Szanowny Panie Mecenasie,

potwierdzam otrzymanie Pana Wezwania w postaci elektronicznej (nie potwierdzam otrzymania oryginałów za pośrednictwem kuriera, natomiast przyjmuję otrzymaną wersje elektroniczną jako w pełni określającą stanowisko Pana Mocodawcy). Z uwagą przeczytałem jego uzasadnienie. Moim zdaniem uzasadnienie wezwania nie jest adekwatne do treści wskazanego przez Pana tekstu.

Treść wskazanego tekstu w głównej mierze oparta jest na dwóch źródłach, w obu przypadkach źródła te są natury publicznej/oficjalnej (w tym sensie, że pochodzą od organów władzy publicznej).

Jedno źródło to fragment tekstu ze strony internetowej Rady Legislacyjnej (w tekście linkowany jest bezpośrednio przywoływany materiał):
http://radalegislacyjna.gov.pl/prenumerata

Drugie źródło, to pismo wysłane przez Przewodniczącego Rady Legislacyjnej, a kierowane do jednej z wyższych uczelni, którego to fragment skanu jest zamieszczony, a dodatkowo przywołany tekstowo (w ramach poszanowania zasad web accessibility, gdyż osoby obarczone niepełnosprawnością w zakresie wzroku nie mają inaczej szansy zapoznania się z treścią znajdującą się w zeskanowanej bitmapie).

W obu przypadkach chodzi o działania organów władzy publicznej i aktywność przedstawicieli państwa. W obu przepadkach przywołane źródła odnotowują "goły fakt" dotyczący tego, co w tych źródłach zostało napisane.

Trudno mi oświadczyć i nie zrobię tego w ramach otrzymanego Wezwania, że to co w tych pismach zostało napisane w istocie nie zostało tam napisane. Wszak to na stronach w domenie gov.pl napisano, a jako obywatel kieruje się zasadą zaufania obywatela do państwa, że spółka Wolters Kluwer Polska S.A. "przejęła wydawanie kwartalnika".

W mojej ocenie też wskazany przez Pana tekst mojego autorstwa podnosi istotny społecznie problem funkcjonowania wydawnictw angażujących organy władzy publicznej. Odnotowanie zatem tego typu aktywności organów władzy publicznej, jak - w przypadku tego tekstu - aktywność Przewodniczącego Rady Legislacyjnej, jest działaniem w obronie interesu społecznego (chodzi o zasady działania państwa w sferze informacyjnej, o zasady publikacji informacji publicznej, o konstytucyjną zasadę równego traktowania i konstytucyjny zakaz dyskryminacji).

Odnosząc się do zarzutu nieopublikowania komentarza pod tekstem, w którym wymieniony w Wezwaniu miał ustosunkować się do tekstu, dwukrotnie wysyłając taki komentarz, stwierdzam, że żadnego takiego komentarza nie otrzymałem ani za pośrednictwem mechanizmu dodawania komentarzy w serwisie VaGla.pl Prawo i Internet, ani za pośrednictwem formularza kontaktowego, ani też w formie mailowej, ani też w żaden inny sposób. W przypadku, gdybym taki komentarz otrzymał - oczywiście znalazłby się on pod tekstem, względnie przywołałbym go w odrębnej notatce opublikowanej w serwisie wraz z ewentualnym własnym komentarzem. Przykładowo - pod wskazanym w Wezwaniu tekstem opublikowany został komentarz sygnowany podpisem "GrzegorzWierczyński", który krytycznie odnosi się do wyboru tematu opublikowanego tekstu, co świadczy o tym, że nie unikam publikacji komentarzy krytycznych. Krytyczne komentarze są istotne, gdyż stanowią one osnowę debaty publicznej, pokazują inny punkt widzenia. W ramach polityki moderacji komentarzy w serwisie VaGla.pl Prawo i Internet, które są publicznie dostępne, istotnie nie każdy komentarz ma szansę pojawi się w serwisie. W ramach moderacji nie przepuszczam komentarzy, które zawierają słowa, określenia lub inne materiały o charakterze wulgarnym, reklamowym, lub niewnoszące nic do ewentualnej dyskusji (np. "Huraaa!", albo tego typu). Staram się koncentrować na problemie, nie na dyskutantach, dlatego nie są mile widziane "wycieczki personalne". Nie są przepuszczane również takie komentarze, których autorzy uznali, że serwis jest dobrym miejscem do uprawiania praktyk SEO/SEM.

Aby pokazać, że nie unikam tego typu dyskusji i zderzania się z odmiennymi od moich punktami widzenia, pozwolę sobie wskazać komentarz Prezesa Zarządu spółki Plagiat.pl, który bez problemów ukazał się pod tekstem interesującym owego przedstawiciela spółki:
http://prawo.vagla.pl/node/7687#comment-8326
Pokazuje to, że również w 2008 roku nie unikałem takich konfrontacji. Mogę jedynie zapewnić, że w tym względzie moja polityka moderacyjna nie zmieniła się od tego czasu.

Odnosząc się zatem do zarzutu nieopublikowania komentarza stwierdzam raz jeszcze: nie mogłem odnotować komentarza Pana Włodzimierza Albina, który do mnie zwyczajnie nie dotarł żadną z możliwych dróg. Istnieją przynajmniej trzy niezależne elektroniczne sposoby kontaktu ze mną w związku z prowadzeniem serwisu i jeden tradycyjny (tradycyjne dane kontaktowe są wszak dostępne również w ramach linkowanego z każdej strony serwisu dokumentu FAQ, który wraz z Polityką prywatności stanowi regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną:
http://prawo.vagla.pl/vagla_faq

Sugerowanie, że nie opublikowałem ww. komentarzy ponieważ "nie pasowały do postawionych przeze mnie tez" nie ma uzasadnienia w dotychczasowej praktyce moderacyjnej serwisu. Wydaje mi się też, że tego typu sugestia w piśmie autorstwa radcy prawnego, wszak prawnika i profesjonalisty, stanowi zupełnie niepotrzebną "wycieczkę osobistą".

Być może [istnieje] prostsze wytłumaczenie braku skutecznego dostarczenia komentarza do systemu - przed umieszczeniem komentarza w systemie należy również uzupełnić mechanizm capcha, który chroni serwis przed aktywnością botów. Nie potrafię jednak odpowiedzieć na pytanie, dlaczego - mimo, jak czytam, dwóch prób przesłania komentarza, próby te okazały się nieskuteczne.

Szanowny Panie Mecenasie, jak wspomniałem w pierwszych słowach tej odpowiedzi, Pana Wezwanie otrzymałem bez problemów i niniejszym na nie odpowiadam. Proponuję następujące rozwiązanie: ponieważ najwyraźniej nasza komunikacja może przebiegać bez przeszkód - chętnie opublikuję w serwisie otrzymany za Pana pośrednictwem komentarz ze strony spółki Wolters Kluwer Polska S.A., który będzie się odnosił do opisanej ww wskazanym przez Pana tekście sytuacji.

W przypadku kontynuacji wątku w kolejnym tekście umieszczam w leadzie tekstu, którego dotyczy kontynuacja, wytłuszczony komunikat o treści "Aktualizacja w górę osi czasu" wraz z linkiem do tekstu, w którym następuje owa kontynuacja. Przykład takiego działania można znaleźć np. pod adresem:
http://prawo.vagla.pl/node/9963

Z wyrazami szacunku

PS
Wydaje się ważne, by dodać, że na jeden z wniosków (nie ja go złożyłem, ale znam przebieg sprawy) dotyczących dostępu do informacji publicznej, który dotyczył treści umowy między KPRM a Wolters Kluwer w sprawie wydawania "Przeglądu Legislacyjnego", Kancelaria Prezesa Rady Ministrów była uprzejma odpowiedzieć m.in.:

Szanowny Panie, uprzejmie informuję, że ze względu na konieczność ustalenia ze stroną umowy, o której udostępnienie Pan wnioskuje, czy nie zawiera ona treści stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, udzielenie odpowiedzi na wniosek w ustawowym terminie jest niemożliwe. Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej zostanie ona – o ile nie wystąpią przesłanki odmowy udostępnienia – przekazana nie później niż 17 lipca br