Merytoryczna i efektywna kontrola sądu i prokuratora nad czynnościami operacyjnymi

Weszły w życie przepisy Ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z założeniami prawodawcy - ustawa ma zapewnić "merytoryczną i efektywną kontrolę sądu i prokuratora nad czynnościami operacyjnymi organów ścigania". Dotyczy również zobowiązania Prokuratora Generalnego do przedstawiania Sejmowi corocznej informacji o liczbie ustawowo dozwolonych czynności ingerujących w prawo obywatela do prywatności przez poszczególne służby, wprowadzenia do systemu prawa instytucji "zgody następczej". To jeden z efektów litygacji strategicznych Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, która domagała się od szefów służb specjalnych udostępnienia informacji publicznej - statystyk stosowania technik operacyjnych w Polsce.

Tych z Państwa, którzy chcieliby się zapoznać z procesem legislacyjnym dotyczącym tej ustawy, zachęcam do odwiedzenia stron Sejmu RP, poświęconych Rządowemu projektowi ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2915 wpłynął 31-03-2010). Zachęcam również do lektury sprawozdania ze spotkania organizacji społecznych i "internautów" z min. Michałem Bonim oraz min. Jackiem Cichockim: Poniedziałkowo o retencji danych w Kancelarii Premiera.

Wśród wielu mechanizmów kontrolnych, które wprowadzone zostały ustawą, szczególnie chciałbym przywołać zmianę w ustawie o prokuraturze:

po art. 10e dodaje się art. 10ea w brzmieniu:

„Art.10ea. 1. Prokurator Generalny przedstawia Sejmowi i Senatowi jawną roczną informację o łącznej liczbie osób, wobec których został skierowany wniosek o zarządzenie kontroli i utrwalania rozmów lub wniosek o zarządzenie kontroli operacyjnej, ze wskazaniem liczby osób, co do których:

1) sąd zarządził kontrolę i utrwalanie rozmów lub kontrolę operacyjną,

2) sąd odmówił zarządzenia kontroli i utrwalania rozmów lub kontroli operacyjnej,

3) wniosek o kontrolę operacyjną nie uzyskał zgody prokuratora,

z wyszczególnieniem liczby osób w wymienionych kategoriach, co do których o kontrolę operacyjną wnioskował organ Policji.

2. Informacja, o której mowa w ust. 1, powinna być przedstawiona Sejmowi i Senatowi do dnia 30 czerwca roku następnego po roku nią objętym.”;

Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw została opublikowana w Dz.U. 2011 nr 53 poz. 273 i zaczęła obowiązywać 11 czerwca 2011 r.

To teraz podobnie trzeba zrobić z retencją danych telekomunikacyjnych.

Przeczytaj również:

• O kontroli społecznej nad działaniem służb specjalnych
• Informacje na temat stosowania kontroli operacyjnej powinny być udostępniane społeczeństwu
• Obywatele v. służby: coś się rusza?