Hiszpański system prawa solą w oku amerykańskiego "przemysłu praw autorskich"

W 2006 roku opublikowałem notatkę Pobieranie legalne w Hiszpanii (na razie). Chodziło oczywiście o pobieranie utworów z Sieci w ramach dozwolonego użytku oraz o wyrok sądu z Santander. Niedawno zapadł kolejny wyrok, tym razem sądu w Pampelunie. Tu również sąd nie dopatrzył się naruszenia przepisów prawa karnego i umorzył(?) postępowanie przeciwko mężczyźnie, który "ściągnął z sieci ponad 3322 chronione prawem filmy". Hiszpańskojęzyczne źródła twierdzą, że mężczyzna został uniewinniony.

O sprawie pisał 31 maja serwis Gazeta.pl w tekście Ściąganie filmów na własny użytek legalne w Hiszpanii. Gdyby ktoś chciał jednak sięgnąć do źródeł, to może sięgnąć do francusko i hiszpańskojęzycznych: La justice espagnole relaxe un internaute pris la main dans le sac, a wcześniej do tekstu Absuelto de descargarse 3.322 películas por Internet porque no eran para vender oraz Absuelven a un acusado por descargar 3.322 películas en Internet.

Prokuratura domagała się kary 9 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 2700 euro, ale sędzia nie dostrzegł motywu działania dla zysku (...pero el juez considera que no hay pruebas de lucro...). Z hiszpańskojęzycznych tekstów wynika, że czterdziestosześcioletni mężczyzna został uniewinniony (we wstępie notatki umieściłem pytajnik przy słowie "umorzył", a to dlatego, że zakładam tu pewne uproszczenia dziennikarzy, którzy w kolejnych wersjach językowych mniejszą wagę przykładali do meandrów hiszpańskiej procedury karnej niż do newsa - to ważne czy sąd umorzył postępowanie czy uniewinnił oskarżonego; odpowiedź jest w samym rozstrzygnięciu, do którego jednak nie dotarłem, a hiszpańskojęzyczne źródła piszą "absuelto" - uniewinniony).

Wyrok zapadł najpewniej 29 maja, a wydał go Czwarty Sąd (Wydział?) Karny w Pampelunie - del Juzgado de lo Penal nº4 de Pamplona. Sąd uznał, że posiadanie tak dużej liczby chronionych prawem autorskim utworów (pobranych z internetu) mieści się w granicach dozwolonego użytku, a to m.in. dlatego, że oskarżyciele nie przedstawili dowodów na to, że doszło do złamania przepisów. W tym sensie sąd zastosował zasadę domniemania niewinności, z której musi wynikać, że to prokuratura przedstawia dowody na naruszenie normy karnej, a w tym konkretnym przypadku istotnym elementem naruszenia przepisów karnych miałoby być działanie dla zysku (wówczas - jak czytam w hiszpańskojęzycznych źródłach - doszłoby do przekroczenia granic dozwolonego użytku osobistego).

Nie dotarłem do treści orzeczenia, nie mam też informacji na temat tego, w której instancji sąd orzekał i nie wiem także jakie dalsze możliwości w tej sprawie daje hiszpańska procedura karna uczestnikom postępowania.

Z innego tekstu: China, Canada, Spain on copyright piracy watch list dowiecie się Państwo, że Kongres USA, a konkretnie The Congressional International Anti-Piracy Caucus, martwi się stopniem piractwa w Hiszpanii i alarmuje. Nie jest to nic nadzwyczajnego, gdyż przedstawiciele Narodu Amerykańskiego pochylają się nad problemami swoich wyborców, a - co można usłyszeć w niedawnej rozmowie w TOK FM (por. Prawo autorskie a zmiany społeczno-gospodarcze na świecie): w USA "przemysł praw autorskich" jest istotną gałęzią amerykańskiej gospodarki. Dlatego też USA tak chętnie "zabiega o lepsze prawo autorskie" w innych krajach na świecie. Można się (złośliwie) zastanawiać, czy dla ochrony amerykańskiej gospodarki istotna jest jakakolwiek wina potencjalnych sprawców, czy też ktoś może zabiegać o karanie nawet bez winy?

Przy okazji warto dostrzec inicjatywę EFF: Teaching Copyright. Dziś edukacja i lobbing się przenikają. W Polsce amerykańscy adwokaci chcieli uczyć prawa autorskiego polskich sędziów i prokuratorów, dlaczego zatem organizacja Electronic Frontier Foundation nie miałaby uczyć nieco innych zasad prawa autorskiego, niż chcieliby tego amerykańscy lobbyści z drugiej strony barykady?