Pakiet telekomunikacyjny: prawa polskich internautów a Karta praw podstawowych...

Osoby interesujące się pakietem telekomunikacyjnym, który był dziś przedmiotem debaty, a jutro będzie przedmiotem głosowania, nie znają treści zgłaszanych poprawek, a wielu zna jedynie treści listów przygotowanych przez różne organizacje pozarządowe, przekonujące do wysyłania ich eurodeputowanym. Jutro głosowanie, a dziś w debacie poseł Trautmann stwierdziła, że udało się wypracować "solidny kompromis". Parlament pewnie przegłosuje te poprawki, które - a jest to już drugie czytanie w Parlamencie Europejskim - trafią następnie do Rady. Jeśli Rada nie zgodzi się na poprawki Parlamentu - pakiet trafi do komitetu pojednawczego. Na razie tyle o procedurach. Wydaje mi się, że coś ważnego umyka komentatorom. Oto jedną z gwarancji swobód internautów w dyskutowanym pakiecie stały się tzw. "prawa podstawowe", ale - jak wiadomo - Polacy w ograniczonym zakresie mogą korzystać z Karty praw podstawowych...

Założenie jutrzejszego głosowania jest następujące: kluczowe znaczenie ma pierwsza poprawka (A6-0272/ 001-001 - wersja polska, plik DOC), którą Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii złożyła w drugim czytaniu do Wspólnego stanowiska Rady. W niej m.in. znajduje się modyfikacja projektu w zakresie nowelizacji art. 8 dyrektywy ramowej (Dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa)). Jak ma to wyglądać?

Zacznijmy od tego, że manipulacje prawodawcy unijnego dotyczą art 8 dyrektywy ramowej, a więc przepisu, który znajduje się w Rozdziale III dyrektywy, zatytułowanym "Zadania krajowych organów regulacyjnych". Sam artykuł 8 nosi tytuł "Cele prowadzonej polityki oraz zasady prawne". W artykule 8 są obecnie 4 ustępy. W pierwszym państwa członkowskie zapewniają, "by krajowe organy regulacyjne, wypełniając swoje zadania wynikające z postanowień niniejszej dyrektywy lub dyrektyw szczegółowych, podejmowały stosowne środki zmierzające do realizacji celów określonych w ust. 2, 3 oraz 4. Takie środki winny być proporcjonalne do celów, jakie mają zostać osiągnięte". Proste? Ustęp drugi to postulat, by krajowe organy regulacyjne wspierały konkurencję w dziedzinie udostępniania sieci i usług łączności elektronicznej oraz urządzeń towarzyszących i usług. Kolejne litery w tym ustępie pokazują przykłady wspierania tej konkurencji. Ustęp trzeci to postulat, by Krajowe organy regulacyjne wspierały rozwój rynku wewnętrznego (litery znów dają przykłady tego, jak należy wspierać). W czwartym zaś ustępie mowa o tym, że "Krajowe organy regulacyjne będą promować interesy obywateli Unii Europejskiej". Litery w tym ustępie wspominaja o zapewnieniu dostępu do usługi powszechnej, o wysokim poziomie ochrony konsumenta, danych osobowych... Zresztą zacytuję obecne brzmienie art. 8 ust 4. dyrektywy ramowej:

4. Krajowe organy regulacyjne będą promować interesy obywateli Unii Europejskiej m.in.:

a) zapewniając wszystkim obywatelom dostęp do usługi powszechnej określonej w dyrektywie 2002/22/WE (dyrektywie o usłudze powszechnej);

b) zapewniając wysoki poziom ochrony konsumenta w ich relacjach z dostawcami, w szczególności ustanawiając proste i niedrogie procedury rozwiązywania sporów przed organem niezależnym od stron występujących w danym sporze;

c) przyczyniając się do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony danych osobowych i prywatności;

d) promując udostępnianie jasnych informacji, w szczególności poprzez ustanowienie wymogu jawności cen i warunków użytkowania publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej;

e) identyfikując potrzeby określonych grup społecznych, w szczególności niepełnosprawnych użytkowników;

f) zapewniając integralność i bezpieczeństwo publicznej sieci łączności.

Komisja ITRE zaproponowała, by w powyżej zacytowanym art 8 ust. 4 dyrektywy ramowej dodać dwie nowe litery: g) oraz h):

g) wspierając zdolność użytkowników do dostępu do informacji oraz ich rozpowszechniania lub korzystania z dowolnych aplikacji i usług;

h) stosując zasadę, że nie można w żaden sposób ograniczać podstawowych praw i wolności użytkowników końcowych, bez wcześniejszego orzeczenia władz sądowych, przede wszystkim zgodnie z art. 11 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej dotyczącym wolności wypowiedzi i informacji, z wyjątkiem przypadków, gdy zagrożone jest bezpieczeństwo publiczne, kiedy to orzeczenie może zostać wydane później.

Ładnie, prawda? Ale litera h) może okazać się dla Polaków zbyt małym gwarantem, bo nawiązuje ona do art. 11 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (por. hasło w Wikipedii). W październiku 2007 roku Polska przyłączyła się do protokołu ograniczającego stosowanie Karty praw podstawowych. W nocie z Konferencji międzyrządowej z 5 października 2007 r. (PDF), znajdziecie Państwo protokół 7 (str. 21 przywołanej noty) "W sprawie stosowania Karty praw podstwaowych do Polski i Zjednoczonego Królewstwa". Po preambule, której strony "przypominają", "mają na uwadze" i "przyjmują do wiadomości" protokół ten ma dwa artykuły:

Artykuł 1
1. Karta nie rozszerza możliwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ani żadnego sądu lub trybunału Polski lub Zjednoczonego Królestwa do uznania, że przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne, praktyki lub działania administracyjne Polski lub Zjednoczonego Królestwa są niezgodne z podstawowymi prawami, wolnościami i zasadami, które są w niej potwierdzone.

2. W szczególności i w celu uniknięcia wątpliwości nic, co zawarte jest w tytule IV Karty nie stwarza praw, które mogą być dochodzone na drodze sądowej, mających zastosowanie do Polski lub Zjednoczonego Królestwa, z wyjątkiem przypadków gdy Polska lub Zjednoczone Królestwo przewidziały takie prawa w swoim prawie krajowym.

Artykuł 2
Jeśli dane postanowienie Karty odnosi się do krajowych praktyk i praw krajowych, ma ono zastosowanie do Polski lub Zjednoczonego Królestwa wyłącznie w zakresie, w jakim prawa i zasady zawarte w tym postanowieniu są uznawane przez prawo lub praktyki Polski lub Zjednoczonego Królestwa.

Na mocy tego protokołu Karta praw podstawowych ma ograniczone znaczenie dla Wielkiej Brytanii (to ten kraj, w którym niedawno operator BT odciął swoich użytkowników od serwisu The Pirate Bay - niezależnie od nowelizowanych właśnie dyrektyw, co pokazuje, że dziś przedsiębiorcy telekomunikacyjni maja tu pewne możliwości; por. W Polsce "poprawka 138" do Euro-Pakietu telekomunikacyjnego przegrywa medialnie z małpkami i spotem) i dla... Polski.

Przywołany w propozycji ITRE artykuł 11 karty nosi tytuł "Wolność wypowiedzi i informacji" i brzmi tak:

Artykuł 11: Wolność wypowiedzi i informacji

1. Każdy ma prawo do wolności wypowiedzi. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe.

2. Szanuje się wolność i pluralizm mediów.

Pozostaje mieć nadzieję, że dla polskich internautów będzie miało znaczenie, że proponowane w nowej literze "h" art. 8 ust. 4 omawianej wyżej dyrektywy ramowej, nawiązanie do Karty praw podstawowych poprzedzone jest słowami "przede wszystkim".