Przesuwamy w czasie dozór elektroniczny dla skazanych

26 czerwca 2008 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego. Ustawa zmieniła ustawę z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego. Wprowadzono tam kilka zmian w definicjach, chociaż głównym celem rządowego projektu było przedłużenie vacatio legis ustawy do dnia 1 września 2009 r.

Ustawa z września zeszłego roku wprowadziła do katalogu systemów wykonywania kary pozbawienia wolności system dozoru elektronicznego. To nowa instytucja i - wiadomo - związana z problemami polegającymi na legislacyjnym opanowaniu techniki i procedur. Aby wszystko zadziałało trzeba również przeprowadzić szereg postępowań o udzielenie zamówień publicznych. Ustawa z września zeszłego roku miała wejść w życie 1 lipca 2008 r. (czyli jutro). Jak napisano w uzasadnieniu do nowelizacji: "Biorąc pod uwagę skalę zadania do wykonania, jego realizacja we wskazanym przez ustawodawcę terminie nie jest możliwa".

Historia procesu legislacyjnego nowelizacji znajduje się na stronie Sejmu: Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego. Tam również Opinia prawna na temat rządowego projektu. W tej opinii czytamy m.in.:

Pierwsza, najistotniejsza z proponowanych zmian, dotycząca terminu wejścia w życie ustawy, odsuwa tą datę o 14 miesięcy – na 1 wrzesień 2009 r. O taki sam okres przesunięty zostaje również końcowy termin jej obowiązywania. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, wprowadzenie w życie systemu dozoru elektronicznego wymaga dokonania niezbędnych procedur przetargowych oraz przygotowania infrastruktury technicznej, niezbędnej do kontroli obowiązków nakładanych na skazanych w czasie odbywania kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym. Wykonanie tych zadań nie jest zdaniem wnioskodawców możliwe w przewidzianym w ustawie terminie. Ocena ta i wynikający z niej postulat uzyskały, w toku konsultacji projektu, aprobatę środowisk sędziowskich i prokuratorskich. Pogląd ten należy podzielić, bowiem, dla zapewnienia skuteczności wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego niezbędne jest wdrożenie nie tylko rozwiązań technicznych, ale i organizacyjnych, które wymagają przeprowadzenia wielorakich testów i prób. Z uwagi na wolnościowy charakter wykonania kary w omawianym systemie oraz interes pokrzywdzonych przestępstwami, konieczne jest uzyskanie pewności, że system ten działa sprawnie i bezawaryjnie.

Kilka "doprecyzowanych" definicji, które znalazły się w ustawie po nowelizacji:

nadajnik – urządzenie radiowe, wytwarzające energię wielkiej częstotliwości dla potrzeb radiokomunikacji, zakładane na rękę lub nogę skazanego, wysyłające sygnały odbierane przez elektroniczne urządzenia rejestrujące lub centralę monitorowania, biorące udział w identyfikowaniu aktualnego miejsca pobytu skazanego
(...)
stacjonarne urządzenie monitorujące – urządzenie radiowe, rejestrujące sygnały wysyłane przez pozostający w zasięgu monitorowania nadajnik i przekazujące je do centrali monitorowania, instalowane na stałe w miejscu stałego pobytu skazanego lub w innym miejscu wskazanym przez sąd penitencjarny, umożliwiające komunikację telefoniczną między skazanym a organami postępowania wykonawczego w czasie przebywania skazanego w tym miejscu,
(...)
przenośne urządzenie monitorujące – urządzenie stosowane przez sądowych kuratorów zawodowych, pracowników upoważnionego podmiotu dozorującego oraz przez osobę, do której skazanemu zakazano się zbliżać, zawierające odbiornik radiowy, rejestrujące sygnały wysyłane przez pozostający w zasięgu monitorowania nadajnik, przechowujące uzyskane informacje o przestrzeganiu przez skazanego nałożonego na niego przez sąd penitencjarny obowiązku pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym wskazanym miejscu w wyznaczonym czasie, jak również obowiązku powstrzymania się od przebywania w określonych miejscach lub zakazu zbliżania się do określonej osoby, wyposażone w interfejs, w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800, z późn. zm.), pozwalający na przekazanie tych informacji do centrali monitorowania, biorące udział w identyfikowaniu aktualnego miejsca pobytu skazanego”
(...)

Jest oczywiście znacznie więcej poprawek, powyższe zaś sygnalizuję jedynie dla orientacji w pracach legislacyjnych.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 89 ustawy z 7 września 2007 r.: "ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2009 r., z wyjątkiem art. 2, 3, 4, 59, 62 i 69, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia". Na uwagę zasługuje również ust. 2 tego przepisu: "Ustawa obowiązuje do dnia 31 sierpnia 2014 r.".

Natomiast ustawa nowelizująca wchodzi w życie z dniem 30 czerwca 2008 r., tj. dziś.

Przeczytaj również:

• ...w systemie dozoru elektronicznego
• System dozoru elektronicznego
• Zakład karny z dozorem elektronicznym
• Elektroniczny monitoring po pierwszym czytaniu
• Sejm znów zajmuje się dozorem elektronicznym
• Elektroniczny monitoring skazanych - inna propozycja
• Dozór elektroniczny trafił do Sejmu