Sąd Najwyższy o Malawi. Koniec?

Dziś odbyła się rozprawa kasacyjna przed Sądem Najwyższym w sprawie artykułów opublikowanych w serwisie malawi.pl.

Sprawa rozpoczęła się z powództwa Marzeny Kielan o ochronę praw autorskich naruszanych zdaniem powódki przez publikowanie tekstów jej autorstwa w tym właśnie serwisie akwarystycznym. W sierpniu 2002 roku sąd pierwszej instancji ogłosił wyrok w tej sprawie. Wówczas sąd nakazał usunąć sporne artykuły, opowiadania oraz tłumaczenia powódki oraz nakazał pozwanemu przeprosić ją publicznie w Internecie (na grupach dyskusyjnych pl.rec.akwarium, natura.akwarium, natura.ogłoszenia i natura.hydepark). We wrześniu 2003 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu odrzucił apelację pozwanego i utrzymał wyrok sądu pierwszej instancji w mocy.

Teraz Sąd Najwyższy oddalił kasację pozwanego w całości, Sąd nie doszukał się zasadności argumentów pozwanego, co kończy sprawę (od strony merytorycznej).

Opcje przeglądania komentarzy

Wybierz sposób przeglądania komentarzy oraz kliknij "Zachowaj ustawienia", by aktywować zmiany.

Dla porząku oświadczenie po wyroku

Z racji tego, że znów ktoś mnie pytał o kwestie związane z prawem autorskim do artykułów opublikowanych na stronach internetowych bez zgody autora pomyślałem, że wygrzebie zakończenie całej spawy związanej z malawi.pl:

18 lutego na grupie pl.rec.akwarium ukazał się post zatytułowany "przeprosiny", w którym pozwany napisał:

"Przepraszam Panią Marzenę Kielan za niezgodne z prawem autorskim wykorzystywanie przez serwis internetowy www.malawi.pl po dniu 31 grudnia 2002 r., 16 artykułów jej autorstwa i to:

1.. Aulonocara-klejnoty jeziora Malawi
2.. Fossochromis rostratus- opis gatunku
3.. Otopharnyx selenus- opis gatunku
4.. Maylandia livingstoni- opis gatunku
5.. Owoc nieprawego łoża czyli ,,ewolucja'' w akwarium
6.. Placidochromis electra - opis gatunku
7.. Królestwo wody i skał
8.. Kawałek Malawi - urządzamy akwarium
9.. Pyszczaki przy stole
10.. Cień i blask - czyli prawdziwa historia stworzenia Pseudotropheus saulosi
11.. Pseudotropheus saulosi - opis gatunku
12.. Maylandia hajomaylandi - opis gatunku
13.. Woda jeziora Malawi
14.. Pyszczaki w zieleni
15.. Krótka historia Malawi
16.. Pewnym poranku nad brzegiem Niasa, wielkim szamanie Kamuzu i duszy w drewnie zaklętej

a także 4 artykułów, których była tłumaczem, a mianowicie artykułów:

1. Błękitni mieszkańcy piasków
2. Pseudotropheus saulosi na scenie
3. Melanochromis - piękne dranie z jeziora Malawi
4. Geyochromis mento - wilk w owczej skórze"

--
[VaGla] Vigilent Android Generated for Logical Assasination

sprawa nie zakończyła się...

Aktualnie jest w Strasburgu...

A na jakim jest etapie?

Chodzi, jak rozumiem, o Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, który orzeka w sprawach skarg wnoszonych przez obywateli przeciwko państwom – stronom europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (Konwencja) na naruszenie praw człowieka zagwarantowanych w Konwencji oraz protokołach dodatkowych do Konwencji?

Czy mógłbym prosić o więcej inforamcji o tym Strasburgu i sprawie? Komentarz przesłano z Poznania... Czy Pan Kaźmierczak skarży Polskę?
--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

Ehh, paranoja

Dlatego też przestałem nawet wchodzic na pl.rec.akwarium - ciekawa grupa ale atmosfera się stała nie do zniesienia. Można było na przykładzie zobaczyć, jak pozorna anonimowość wyciąga z ludzi najgorsze strony, a przecież to tylko grupa akwarystyczna, taka spokojna...

A ja chętenie bym się dowiedział czegoś...

Co prawda przed Europejskim Trybunałem toczy się kilkadziesiąt jak nie kilkaset spraw przeciwko Polsce, to szybkie przeszukanie zasobów dostępnych online nie pozwoliło mi dowiedzieć się więcej. Szybko też przejrzałem archiwa pl.rec.akwarium, ale też nic nie znalazłem. Mogę jedynie spekulować, że ktoś mógł uznać, iż naruszono na przykład art. 10 konwencji...

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności po nowelizacji przez Protokół nr 11
z Protokołem dodatkowym oraz Protokołami nr 4, 6 i 7, 12 i 13 - tekst jednolity (PDF)

Artykuł 10 - Wolność wyrażania opinii
1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych.

2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.

okładka Swoboda wypowiedzi w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w StrasburguNa ten temat mamy dość bogatą literaturę, na przykład warto polecić opracowanie Ireneusza Kamińskiego "Swoboda wypowiedzi w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, w którym to opracowaniu autor przedstawia wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczące wolności słowa... (A właśnie ukazała się książka "Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości" autorstwa Hanny Bajorek-Ziaja, ale nie miałem jeszcze okazji jej przejrzeć...)

Tak więc szukałem online, tyle że skoro nic nie znalazłem, to może jest jeszcze za wcześnie i ten anonimowy "cynk" wyprzedził w jakimś zakresie bieg wydarzeń (jest też taka opcja, że szukałem zbyt szybko i niezbyt metodycznie). W każdym razie ciekawy jestem wszelkich informacji związanych z ewentualnym postępowaniem przeciwko Polsce, zwłaszcza gdyby chodziło właśnie o wolność wyrażania opinii i jeszcze bardziej, gdyby miało chodzić o internet jako nośnik tej opinii.
--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

Nie pierwszy węzełek gordyjski...

Faktycznie nie po raz pierwszy ustawodawca zgotował niezły pasztecik i dał po raz kolejny przykład nieprzystawalności swoich produkcji do mediów elektronicznych.

Nieprecyzyjna redakcja przepisów sprowadza nas do absurdu zaburzającego dychotomię umów zawieranych na czas oznaczony i nie. Nie wiem czy koncepcja pięcioletnich niewypowiadalnych umów i właściwie hybrydalnych umów terminowych na okres lat pięć przenoszący to to o co "racjonalnemu" ustawodawcy chodziło. Przypomnę zamieszanie dotyczące art.673KC odnośnie najmu i interwencję ustawodawcy zupełnie w innym duchu niż odpowiednie regulacje prawa autorskiego dotyczące licencji.

Dodatkową kwestią jest problem tyleż restrykcyjnej co nieprecyzyjnie wyrażonej ochrony praw licencjonodawcy wobec treści udzielanej przez niego licencji i zasady swobody umów w tym zakresie.

Obecnie administratorzy witryn typu Malawi bardzo często nieodpłatnie promując publikujących autorów posiłkują się coraz bardziej rozbudowanymi regulaminami i coraz bardziej precyzyjnymi zapisami dotyczącymi zakresu korzystania z utworu licencjodawcy. W większości wypadków regulaminy te zakładają niemożność wycofywania utworów z witryny jako części technicznie i kulturotwórczo niepodzielnej całości jaką po pewnym czasie zaczyna stanowić internetowa witryna. Wobec sentencji wyroku Sądu Najwyższego i wprost treści art. 68 upa takie umowne uregulowanie wydaje się dopuszczalne i wiążące, mimo, że udzielenie licencji na warunkach określonych przez portal dokonuje się właściwie poprzez adhezję. Spotkałem się ze zdaniem że taka a nie inna redakcja art. 68 upa dotyczy jedynie kwestii terminu wypowiedzenia a nie kwestii jego wyłączenia, co jednak zarówno z wykładni językowej, ani funkcji przepisu nie wynika.

Nie może być tak, że wobec bardzo często niekomercyjnej działalności twórców hobbystycznych portali, promowania publikujących na portalach autorów, byt tych portali miałby być uzależniony od ambicjonalnych kwestii, dalekich od "istotnych interesów twórczych", które miałyby niweczyć świadome oświadczenie woli Autora składane poprzez publikację utworu. Zwłaszcza przy licencjach niewyłącznych.

Niestety takich pułapek jak sprawa Malawi będzie w zderzeniu twórców z internetem, wobec nieprecyzyjności upa, więcej. Brak wciąż orzecznictwa i zadowalającej analizy doktrynalnej dotyczącego relacji ustawowej ochrony praw autorskich a uregulowań umownych zawieranych w autorskim obrocie.

Osobiście jako współprowadzący jednego z amatorskich portali literackich napotykam cały czas podobne kwiatki. Jeśli uda mi się zebrać jakąś analizę prawną co ciekawszych wątków. Ośmielę się dać znać.

PS
Serdeczne dzięki za znakomity serwis, nie wiem jak można to wszystko profesjonalnie ogarniać, a jednak się udaje.

Pozdrawiam serdecznie Twórcę serwisu i odwiedzających

Jacek

Piotr VaGla Waglowski

VaGla
Piotr VaGla Waglowski - prawnik, publicysta i webmaster, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Ukończył Aplikację Legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji. Radca ministra w Departamencie Oceny Ryzyka Regulacyjnego a następnie w Departamencie Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju. Felietonista miesięcznika "IT w Administracji" (wcześniej również felietonista miesięcznika "Gazeta Bankowa" i tygodnika "Wprost"). Uczestniczył w pracach Obywatelskiego Forum Legislacji, działającego przy Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu Odpowiedzialne Państwo. W 1995 założył pierwszą w internecie listę dyskusyjną na temat prawa w języku polskim, Członek Założyciel Internet Society Poland, pełnił funkcję Członka Zarządu ISOC Polska i Członka Rady Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Był również członkiem Rady ds Cyfryzacji przy Ministrze Cyfryzacji i członkiem Rady Informatyzacji przy MSWiA, członkiem Zespołu ds. otwartych danych i zasobów przy Komitecie Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji oraz Doradcą społecznym Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ds. funkcjonowania rynku mediów w szczególności w zakresie neutralności sieci. W latach 2009-2014 Zastępca Przewodniczącego Rady Fundacji Nowoczesna Polska, w tym czasie był również Członkiem Rady Programowej Fundacji Panoptykon. Więcej >>