Wikipedia w uzasadnieniu umorzenia postępowania przez Trybunał Konstytucyjny

W dniu 6 kwietnia Trybunał Konstytucyjny wydał postanowienie w sprawie z wniosku Sądu Okręgowego w Warszawie, VII Wydział Cywilny Rejestrowy, o zbadanie zgodności z Konstytucją celów i zasad działania partii politycznej pod nazwą Narodowe Odrodzenie Polski. Uzasadnienie tego postanowienia właśnie zostało opublikowane. Trybunał postanowił umorzyć postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku. To, co w uzasadnieniu tego postanowienia (Sygn. akt Pp 1/10) jest interesujące z perspektywy niniejszego serwisu, to rozważania Trybunału Konstytucyjnego na temat Wikipedii, jako źródła informacji istotnych dla rozstrzygania w tej sprawie. To chyba pierwszy raz, gdy Trybunał Konstytucyjnych odniósł się do Wikipedii (proszę mnie poprawić, jeśli się mylę).

Oczywiście inne sądy już Wikipedię dostrzegały. Pisałem o tym m.in. w tekście Dostępność źródeł: motywy z Wikipedii w orzecznictwie polskich sądów. Teraz znaczeniu informacji opublikowanych w Wikipedii przyglądał się TK, a to za sprawą materiału dowodowego, który do sprawy załączył sąd wnioskujący.

Jeśli chodzi o ww. sprawę, to postępowanie zostało wszczęte w związku ze złożonym do sądu wnioskiem zmierzającym do zarejestrowania nowych symboli partii. Partia Narodowe Odrodzenie Polski wystąpiła o wpisanie dodatkowych symboli graficznych: „symbol Krzyż i Miecz”, „Orzeł w koronie z rózgami liktorskimi i toporkiem”, „Zakaz pedałowania”, „Krzyż celtycki”. Sąd uznał, że należy zastosować tu art. 14 ust. 1 ustawy o partiach politycznych, zgodnie z którym:

W razie powstania wątpliwości co do zgodności z Konstytucją celów lub zasad działania partii politycznej określonych w statucie, zgodnie z art. 9 ust. 1, lub w programie partii Sąd zawiesza postępowanie, o którym mowa w art. 12, i występuje do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności celów partii politycznej z Konstytucją.

Kiedy sprawa trafiła już do TK było tak, że w pewnym momencie Prezes Trybunału Konstytucyjnego wezwał sąd do usunięcia braków formalnych m.in. poprzez wskazanie, czy przedmiotem badania przez Trybunał Konstytucyjny mają być cele, czy także działalność partii politycznej Narodowe Odrodzenie Polski, oraz uzasadnienie postawionego przez sąd zarzutu niezgodności z Konstytucją celów partii z powołaniem dowodów na poparcie tej tezy, a jeżeli przedmiotem badania ma być także działalność partii – uzasadnienie również tego zarzutu z powołaniem dowodów na poparcie tej tezy. Zaś w odpowiedzi na wezwanie do wskazania dowodów uzasadniających podniesione zarzuty sąd zaakcentował wiedzę powszechnie dostępną, ale także "powołał się na wydruki ze strony internetowej partii politycznej Narodowe Odrodzenie Polski oraz wydruki z wikipedii".

Uzasadnienie postanowienia TK można w całości (wraz ze zdaniami odrębnymi) znaleźć na stronach Trybunału: Postanowienie z dnia 2011-04-06, sygn. Pp 1/10 (również w formacie DOC). Dla Państwa wygody przywołuję jeden z fragmentów uzasadnienia tego postanowienia:

Trybunał Konstytucyjny nie kwestionuje wikipedii jako źródła dowodu w badanej sprawie. Zawarte tam informacje, do których nawiązuje sąd, są nośnikiem informacji o faktach podlegających udowodnieniu w sprawie przezeń zainicjowanej. Przedkładając wydruki z wikipedii, sąd w żaden jednak sposób nie powiązał ich z przedłożonymi wydrukami ze strony internetowej partii. Nie wskazał w szczególności na tożsamość symboli, do których zarejestrowania partia zmierza, z tymi, które w ocenie sądu są nośnikami treści faszystowskich, czy neofaszystowskich, a które opisane są w wikipedii. Należy tu zważyć również to, że faszystowski, czy neofaszystowski, charakter zgłoszonych do ewidencji symboli, którymi zamierza się posługiwać partia Narodowe Odrodzenie Polski, nie jest na tyle oczywisty, aby dowodzenie tej okoliczności można było zastąpić surogatem udowodnienia w postaci notoryjności.

Zachęcam również do przeczytania materiału NOP: Narodowe Odrodzenie Polski vs. Sąd Okręgowy w Warszawie - spór o nowe symbole NOP, opiublikowanego na stronach kronikanarodowa.bloog.pl. Tam m.in. przywołano fragmenty postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie VII Wydział Cywilny Rejestrowy z dnia 16.03.2010 r., w którym zakwestionowano część nowych symboli partii, które jej władze zgłosiły do ewidencji partii politycznych. Czytamy tam m.in.:

Zakwestionowane zostały:

1. Fragment (!) symbolu „Orzeł w koronie z rózgami liktorskimi i toporkiem" [w rzeczywistości zgłoszenie obejmowało symbol „Orzeł z w koronie z Krzyżem, z rózgami liktorskimi i toporem], „bowiem według powszechnej wiedzy, np. Fasces - rózgi liktorskie, są symbolem używanym przez ruch faszystowski (stąd nazwa faszyzm)";
2. „Krzyż celtycki (...) będący symbolem neofaszystowskim";
3. „Symbol 'zakaz pedałowania', [który] co najmniej wskazuje na głoszenie przez partię nietolerancji społecznej".