Komentarze uruchomienia e-deklaracji

Kilka dni temu Minister finansów podpisał rozporządzenia do ordynacji podatkowej (por. System e-POLTAX na rozbiegu), które określają warunki techniczne i formalności przekazywania e-deklaracji. Resort skierował swoje "zaproszenie" do około 7,5 tys. podmiotów, których roczne przychody netto przekraczają równowartość 5 mln euro. Mają one możliwość skorzystania z przesyłania formularzy na zasadzie dobrowolności. Dziś prasa komentuje, że niewielu podatników skorzysta z tej możliwości, "bo ich wątpliwości budzą wprowadzone w ostatniej chwili przepisy". Ja zaś przyjrzałem się temu jak resort podchodzi do podpisu elektronicznego. Elektroniczna skrzynka podawcza „wchodzi w życie” dopiero (a może "już") od 17 sierpnia…

Na początek komentarze prasowe:

Rzeczpospolita: "Na razie jednak niewiele osób planuje sięgnąć po to ułatwienie. Minister finansów podpisał rozporządzenia do ordynacji podatkowej, które określają warunki techniczne i formalności przekazywania e-deklaracji, zaledwie pięć dni temu. Zdaniem doradców podatkowych - zbyt późno, aby firmy zdecydowały się szybko na takie rozliczenia. Zwłaszcza że akty wykonawcze zostały podpisane w piątek po południu, przed długim weekendem. Większość nie zdążyła się z nimi nawet zapoznać. To nie wszystko. Rozporządzenia wykonawcze nie wyjaśniają wszystkich wątpliwości, np. co się stanie, jeśli nie otrzyma się z urzędu skarbowego potwierdzenia, że można przekazywać dokumenty drogą elektroniczną oraz jak dokonać ewentualnej korekty. "

Gazeta Prawna: "Z przełomu w informatyzowaniu administracji skarbowej zostało niewiele. Po porównaniu przyjętych zmian w Ordynacji podatkowej z dnia 13 lipca 2006 r. (Dz.U. nr 143, poz. 1031), która wprowadza możliwość przesyłania e-deklaracji z zapowiedziami resortu widać jasno, że ministerstwo odsunęło w czasie prawie wszystkie ważne dla podatników zmiany. Po pierwsze zdecydowano, że od 16 sierpnia możliwość przesyłania e­deklaracji będą mieli jedynie przedsiębiorcy, których roczne przychody netto przekroczyły równowartość 5 mln euro, a więc ok. 7,5 tys. firm. Możliwości tej nie będą miały ani sądy, ani administracja, ani notariusze, choć zapowiadano, że będą mieć taki obowiązek. Podobnie jest w przypadku przedsiębiorców. Ci również nie zostali zobowiązani do przesyłania deklaracji elektronicznie, choć zapowiadano, że tak się stanie"

Pojawia się problem potwierdzenia przesłanej deklaracji (jak postąpić, gdy potwierdzenie takie nie zostanie przesłane). Rzeczpospolita wskazuje tu na rozporządzenie prezesa Rady Ministrów w sprawie warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych podmiotom publicznym. My wiemy, że jest zamieszanie w branży dotyczące tego rozporządzenia, zwłaszcza zaś dotycząca HSM, tj. Hardware Security Module (por. Elektroniczna skrzynka podawcza w administracji publicznej od 17 sierpnia). Wobec braku potwierdzenia (i ew. niedotrzymania terminu) podatnik naraża się na odpowiedzialność karno-skarbową. Drugi problem to korekta deklaracji (jak jej dokonać gdy wysłało się deklaracje elektronicznie?).

formatka certyfikatu dla witryny e-poltax.mf.gov.pl

Witryna e-poltax.mf.gov.pl ma certyfikat, który wystawiło: Sigillum PCCE - CA. Po sprawdzeniu certyfikatu dowiadujemy się jednak, że "Nie można sprawdzić tego certyfikatu, ponieważ wystawca certyfikatu nie jest znany". To tylko jeden z problemów, który pojawi się, jeśli system operacyjny nie ma w "Menadżerze certyfikatów" stosownego certyfikatu...

Screenshot witryny e-poltax.mf.gov.pl

Logowanie do systemu: "Wybranie tej opcji pozwala na uruchomienie aplikacji przez zarejestrowanych użytkowników systemu e-Poltax. Wymagane jest posiadanie karty mikroprocesorowej z ważnym cartyfikatem kwalifikowanym służącym do wymiany dokumentów z Urzędem Skarbowym".

Na stronie opisu systemu e-POLTAX znajduje się część "Najczęściej zadawane pytania". Tam m.in. pytanie: Jaki rodzaj podpisu elektronicznego uprawnia do przesyłania deklaracji drogą elektroniczną? Jest również odpowiedź:

Aby przesłać deklarację podatkową drogą elektroniczną należy posiadać bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu kategorii I, wydanego przez jedno z trzech kwalifikowanych polskich centrów certyfikacji. Są nimi:

  • UNIZETO SA - Certum,
  • PWPW SA - Sigillum,
  • KIR SA - Szafir,

Każda z nazw polskich centrów certyfikacji jest jednocześnie linkiem prowadzącym do jakiegoś zasobu, jednak nie ma takich zasobów (http://www.mf.gov.pl/.certum.pl/, http://www.mf.gov.pl/.sigillum.pl/, http://www.mf.gov.pl/.kir.com.pl/), zatem wszystkie trzy linki prowadzą de facto do strony błędu 404: "Nie znaleziono strony o podanym adresie".

Jest też odpowiedź na inne pytanie: "Czy aby złożyć deklarację drogą elektroniczną muszę posiadać specjalne oprogramowanie?":

Nie ma takiej konieczności, gdyż podatnikowi udostępniono kilka dróg składania deklaracji:

  • Bezpośrednio poprzez portal dla podatnika (adres: https://e-poltax.mf.gov.pl)* - gdzie deklaracja wypełniana jest on-line, a następnie podpisywana i przesyłana do urzędu- ta droga nie wymaga specjalnego oprogramowania, poza standardowymi przeglądarkami internetowymi.
  • Poprzez aplikację off-line, która będzie dostępna na stronach Ministerstwa Finansów i możliwa do pobrania za darmo przez każdego podatnika. Pozwala ona na podpisywanie i przesyłanie wcześniej przygotowanych deklaracji podatkowych.
  • Z wykorzystaniem aplikacji (modułów) dostarczonych przez producentów oprogramowania, które będą pozwalały na przesyłanie deklaracji podatkowych bezpośrednio z systemów finansowo-księgowych podatnika. Takie rozwiązanie jest możliwe ze względu na publikację przez Ministerstwo Finansów otwartego standardu dokumentu podatkowego, jako odpowiedniego schematu XML. Pozwala to na dostosowanie przez producentów oprogramowania swoich aplikacji tak, by mogły obsługiwać proces składania deklaracji podatkowych.

Co do aplikacji "off-line", i modułów dostarczonych przez producentów oprogramowania, to - jak się wydaje - ten sposób będzie działał jedynie na platformie Microsoft Windows, gdyż aplikacje i moduły polskich centrów certyfikacji dostępne są jedynie na tę platformę.

Przeczytaj również:

Piotr VaGla Waglowski

VaGla
Piotr VaGla Waglowski - prawnik, publicysta i webmaster, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Ukończył Aplikację Legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji. Radca ministra w Departamencie Oceny Ryzyka Regulacyjnego a następnie w Departamencie Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju. Felietonista miesięcznika "IT w Administracji" (wcześniej również felietonista miesięcznika "Gazeta Bankowa" i tygodnika "Wprost"). Uczestniczył w pracach Obywatelskiego Forum Legislacji, działającego przy Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu Odpowiedzialne Państwo. W 1995 założył pierwszą w internecie listę dyskusyjną na temat prawa w języku polskim, Członek Założyciel Internet Society Poland, pełnił funkcję Członka Zarządu ISOC Polska i Członka Rady Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Był również członkiem Rady ds Cyfryzacji przy Ministrze Cyfryzacji i członkiem Rady Informatyzacji przy MSWiA, członkiem Zespołu ds. otwartych danych i zasobów przy Komitecie Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji oraz Doradcą społecznym Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ds. funkcjonowania rynku mediów w szczególności w zakresie neutralności sieci. W latach 2009-2014 Zastępca Przewodniczącego Rady Fundacji Nowoczesna Polska, w tym czasie był również Członkiem Rady Programowej Fundacji Panoptykon. Więcej >>