Ojej, niestandardowy Orzeł Biały na dowodzie osobistym. Jak do tego może dojść?

Problem sam się nie rozwiąże. Problem herbu i godła Rzeczpospolitej Polskiej sygnalizowany był publicznie nie raz. W tym serwisie publikowałem list do Pana Prezydenta RP, publikowałem też raport z warsztatów MAiC, który zajmował się kwestiami niedostosowania godła RP do zwykłego używania. Dziś dowiaduję się, że jest kłopot z godłem na nowych plastikowych dowodach osobistych, które mają niebawem wejść do użycia. Jasne, że pewnie ciekawszym problemem jest to, że nie będzie taki dowód osobisty miał elektronicznego chipa, ale jednak problem godła również jest istotny.

W tekście Co jest nie tak z orłem na nowym dowodzie? "Zapanowała mała konsternacja" czytam, że MSW samo z siebie rozumie, że "wszystkie cyfrowe reprodukcje stanowią siłą rzeczy niedoskonałe przetworzenie godła, którego wizerunek zawsze w pewnym stopniu będzie się różnić od wizerunku stanowiącego załącznik do ustawy". Czytam też, że "Komisja Heraldyczna nie opiniowała wizerunku Orła Białego zamieszczonego na nowym wzorze dowodu osobistego" - jak miał ponoć przyznać rzecznik MAiC...

Gdzie jest problem? jednym z problemów jest to, że nasze godło - to z ustawy - jest niedostosowane do współczesności. Nikt w Polsce nie udostępnił też cyfrowego "wzoru" godła. Mógłby to zrobić np. Pan Prezydent. Co ciekawe - jeden taki wzór pewnie nie wystarczy, bo w różny sposób wychodzi znak reprodukowany różnymi technikami na różnych podłożach. Stąd trzeba pomyśleć o całej księdze znaku wraz z przykładami jego stosowania. Bo przecież problem nie jest tylko z identyfikacją państwową na dowodach osobistych, ale chodzi o tablice urzędowe, pieczęcie urzędowe, pisma urzędowe, oznaczenie urzędowych publikatorów (w tym BIP - dlaczego urzędowy publikator teleinformatyczny ma mieć swoje logo, skoro wystarczy, że byłby oznaczony herbem RP?), chodzi o tablice graniczne, orły w Wojsku Polskim, orły na dyplomach, na standach ministerialnych a i wojewódzkich (wiem, że niebieski to fajne tło, ale to nie barwy państwowe), pytanie o herb lub godło na pieniądzach i tak dalej. Tego jest masa. I są kraje, również te w Unii Europejskiej, jeśli nie chcemy pokazywać Republiki Południowej Afryki jako przykład, które wprowadziły jednolitą identyfikację wizualną państwa. W Polsce marnowane są pieniądze na kolejne loga, znaki "promujące" Polskę za granicą i tak dalej, podczas gdy dałoby się problem rozwiązać tak, jak rozwiązali go Brytyjczycy, Niemcy, albo - ostatnio - Holandia.

Silne państwa potrafią rozwiązać problem identyfikacji w sposób jednolity, elegancki, estetyczny, nowoczesny. My jakoś nie potrafimy. Brak jednolitej identyfikacji sprawia, że mamy resortowość i walkę partykularnych interesików, "państwo działa tylko teoretycznie". Mając logo urzędnik nie identyfikuje się z państwem, a z tym logo. Obywatel zaś wie, że państwo nie istnieje, nie ma się z czym identyfikować. Jakiś czas temu zauważyłem, że nawet Sąd Okręgowy w Warszawie zamiast używać symboli państwowych zaczął się posługiwać własnym logo (nie tylko online, ale też na drukach udostępnianych w siedzibie sądu). Czy to znaczy, że tamtejsze wyroki nie są już wydawane w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej?

Loga Sadu Okręgowego w Warszawie na formularzach dostępnych w siedzibie sądu...

Samo polskie godło (jego wzór) w ustawie jest takie, że się nie nadaje do reprodukowania różnymi technikami. Pisałem o tym ostatnio przy okazji uzyskania nominacji do Rady ds. Cyfryzacji: O Radzie ds. Cyfryzacji dwudziesty tekst w tym serwisie i pokazywałem, jak na pendrajwie Orzeł Biały staje się czarną plamą.

Nie wiem, czy jest sens linkowania raz jeszcze do tych wszystkich materiałów, które są zbiorczo dostępne tu w dziale symbole narodowe. Może raz jeszcze podlinkuję: Złożyłem list do Pana Prezydenta w sprawie zasad stosowania godła Rzeczypospolitej - to było w 2011 roku, raport po Warsztatach w MAC o dostępie do informacji publicznej (PDF) - to było w 2012 roku. Problem jest znany, dyskutowany, wnioski i opracowania przesyłane do administracji publicznej. Nie znajdujemy jednak tam żadnego partnera, który potrafiłby lub chciałby się tematem zająć. W efekcie będzie coraz więcej przypadków do kolekcji, w których po prostu wydaje się pieniądze na kolejne dziesięcioletnie projekty (tyle wszak będzie można używać dowodu osobistego z "nowym, dziwnym orłem").

Tak czy inaczej chyba trzeba stale i stale - do znudzenia - pokazywać ten problem palcem, aż w końcu tam wysoko ktoś poczuje się odpowiedzialny za poprawienie sytuacji, uporządkowania jej, za wprowadzenie księgi znaków państwowych. Do znudzenia i jeszcze raz i jeszcze.