Wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu karnego: pomówienie, grooming, nagość i totalitarny system

Dziś, po sześciu miesiącach od jej ogłoszenia, wchodzi w życie opublikowana w Dzienniku Ustaw z 7 grudnia 2009 (nr 206 poz. 1589) ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw. Dodano nowe przepisy dotyczące propagowania faszyzmu, nienawiści na różnych tłach oraz totalitarnego systemu państwa, wprowadzono karalność "propagacji lub pochwalania zachowań o charakterze pedofilskim", wprowadzono również przepisy reglamentujące m.in. utrwalanie "wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej" oraz rozpowszechnianie takiego wizerunku. Proponowanie za pośrednictwem internetu seksu, gdy propozycja taka skierowana jest do małoletniego (grooming), jest teraz zagrożone karą do 3 lat pozbawienia wolności. Zmieniają się przepisy dotyczące pomówienia, również za pomocą środków masowego komunikowania.

To jest dość interesująca nowelizacja prawa karnego. W trakcie prac legislacyjnych kilka projektów ustaw było rozpatrywanych wspólnie. Jednym z nich był Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, który przewidywał wprowadzenie karalności prezentowania treści propagujących, pochwalających lub nakłaniających do czynności określonych w art. 200 KK (wykorzystywanie seksualne małoletniego poniżej lat 15, prezentowanie małoletniemu poniżej lat 15 wykonania czynności seksualnej). Inny poselski projekt przewidywał podwyższenie sankcji za przestępstwa przeciwko małoletnim, takie jak m.in. doprowadzenie małoletniego do obcowania płciowego lub innej czynności seksualnej, utrwalanie pornografii z udziałem małoletnich. W pakiecie był również projekt rządowy, w którym proponowano zaostrzenie odpowiedzialności karnej za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności popełniane wobec osób poniżej 15 roku życia.

O pracach legislacyjnych pisałem m.in. w tekście Nowela KK trafiła do Senatu: pomówienie, grooming, nagość i totalitarny system.

Prezydent podpisał ustawę 26 listopada 2009 roku. Jej treść można znaleźć zarówno przy opisie procesu legislacyjnego, jak również w Internetowym Systemie Aktów Prawnych: Dz.U. 2009 nr 206 poz. 1589.

Na co warto zwrócić uwagę, a co istotne z perspektywy rozważań podejmowanych w niniejszym serwisie?

Ustawa dodaje np. nowy art. 191a kodeksu karnego:

Art. 191a. § 1. Kto utrwala wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, używając w tym celu wobec niej przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu, albo wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody rozpowszechnia,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Dodano art. 200a i 200b w brzmieniu:

Art. 200a. § 1. Kto w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 197 § 3 pkt 2 lub art. 200, jak również produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej lat 15, zmierzając, za pomocą wprowadzenia go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej małoletniemu poniżej lat 15 składa propozycję obcowania płciowego, poddania się lub wykonania innej czynności seksualnej lub udziału w produkowaniu lub utrwalaniu treści pornograficznych, i zmierza do jej realizacji,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Art. 200b. Kto publicznie propaguje lub pochwala zachowania o charakterze pedofilskim,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Tutaj przypomnę tekst: Mały książę i dziewczyna oskarżona o posiadanie pornografii dziecięcej. Od dziś mówiący o "dobrej pedofilii" muszą liczyć się z sankcją karną. Proponuję również tekst: Nagrywanie i rozpowszechnianie pornografii bez zgody zainteresowanego.

Zmieniają się również przepisy dotyczące pomówienia; art. 212 § 1 i 2 otrzymują brzmienie:

§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności,
podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Zmienia się art. 213 § 2:

§ 2. Nie popełnia przestępstwa określonego w art. 212 § 1 lub 2, kto publicznie podnosi lub rozgłasza prawdziwy zarzut:

1) dotyczący postępowania osoby pełniącej funkcję publiczną lub

2) służący obronie społecznie uzasadnionego interesu.

Jeżeli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego.

Tu warto odesłać do tekstu TK o wolności słowa i pomówieniu - częściowa niezgodność z konstytucją (sygn. akt SK 43/05).

Zmieniają się również przepisy związane z produkowaniem, posiadaniem i rozpowszechnianiem treści propagujących faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołujących do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość. Do istniejącego 256 KK dodano kolejne paragrafy:

§ 2. Tej samej karze podlega, kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, nabywa, przechowuje, posiada, prezentuje, przewozi lub przesyła druk, nagranie lub inny przedmiot, zawierające treść określoną w § 1 albo będące nośnikiem symboliki faszystowskiej, komunistycznej lub innej totalitarnej.

§ 3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego określonego w § 2, jeżeli dopuścił się tego czynu w ramach działalności artystycznej, edukacyjnej, kolekcjonerskiej lub naukowej.

§ 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd orzeka przepadek przedmiotów, o których mowa w § 2, chociażby nie stanowiły własności sprawcy.