Zapytanie w sprawie przeglądu Media Zagraniczne o Polsce

Dlatego też pragnę zapytać: Kto i dlaczego podjął taką decyzję? Czy ma to związek z ukazaniem się na tej stronie tłumaczenia głośnego i krytycznego pod adresem władz polskich półsatyrycznego artykułu na łamach niemieckiego pisma ˝Die Tageszeitung˝? Gdyby tak było, to - w sposób nieunikniony - nasuwałoby to porównania z przypadkami wydawania gazet w jednym egzemplarzu dla władców lub szefów ogromnych korporacji: tylko z dobrymi wiadomościami.

Poruszyłem tę kwestię na posiedzeniu sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych w dniu 13 lipca br. Wywołało to żywe zainteresowanie wielu posłów, niepojmujących takiej sytuacji, ale obecny na posiedzeniu wiceminister spraw zagranicznych Stanisław Komorowski uznał się za niekompetentnego w tej materii. Stąd moje ostatnie pytanie: Kiedy wspomniana kuriozalna decyzja zostanie uchylona?

Decyzja o ograniczeniu dystrybucji wymienionego biuletynu w sieci Internet została podyktowana następującymi względami:

Zamieszczane w ˝przeglądzie˝ informacje są w zdecydowanej większości tłumaczeniami publikacji mediów zagranicznych (najczęściej prasy) dotyczących Polski, rzadziej omówieniami takich publikacji. Podawane są przy tym zawsze: nazwisko autora, tytuł artykułu i tytuł pisma. Taka procedura, zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wymaga uzyskania zgody podmiotu posiadającego prawa autorskie do danej publikacji, a także zgody autora dzieła na dokonanie jego tłumaczenia. Przy niekorzystnej dla MSZ interpretacji charakteru ˝przeglądu˝ autor artykułu, którego tłumaczenie zostało w nim opublikowane, mógłby podnieść przeciwko MSZ skuteczne roszczenie o wynagrodzenie zgodnie z wymienioną ustawą. Nie można także wykluczyć, iż działalność polegająca na wydawaniu i rozpowszechnianiu ˝przeglądu˝ na stronie oficjalnej MSZ zostałaby uznana za ˝prasę˝ w rozumieniu prawa prasowego, co pociągałoby za sobą dodatkowe, niekorzystne skutki dla MSZ.

Chciałabym przy tym zaznaczyć, że również prawo prasowe nie stanowi podstaw do żądania udostępnienia ˝przeglądu˝, gdyż treści zawarte w artykułach prasowych nie stanowią ˝informacji o swojej działalności˝, tj. informacji o działalności MSZ, o której mowa w ustawie. Także powołanie się na zasadę dostępu do informacji publicznej nie nakłada na MSZ obowiązku udostępnienia ˝przeglądu˝ użytkownikom Internetu, gdyż w rozumieniu ustawy o zakwalifikowaniu określonej informacji jako podlegającej udostępnieniu decydują treść i charakter informacji, a nie fakt jej posiadania czy też przetworzenia przez urząd administracji. Tłumaczenia i streszczenia artykułów prasowych nie są dokumentami urzędowymi, a źródło ich powstania znajduje się poza MSZ. Biuletyn ten nie stanowi zatem urzędowej informacji o polityce zagranicznej ani informacji publicznej i nie podlega udostępnieniu w trybie ww. ustawy.

W takiej sytuacji Ministerstwo Spraw Zagranicznych, za poradą prawników, uznało nieograniczoną dystrybucję ˝przeglądu˝ w sieci Internet za niedopuszczalną i zmuszone było ograniczyć krąg odbiorców ˝przeglądu˝ oraz nadać mu charakter wewnętrzny, tak aby jego dystrybucja nie nosiła cech rozpowszechniania, czyli udostępniania publicznego. Obecnie, po wprowadzeniu ograniczenia dostępu, ˝przegląd˝ ma charakter wewnętrznego dokumentu administracji dostępnego dla pracowników MSZ i polskich placówek dyplomatycznych za granicą.

Internautom zainteresowanym treścią publikacji w mediach zagranicznych sugerujemy sięganie wprost do źródeł tych publikacji.