Komisja Europejska bierze na cel zarządzanie internetem

A raczej "niezależny, otwarty i odpowiedzialny charakter zarządzania internetem" ma być "celem Komisji Europejskiej" - jak wynika z jednej z ostatnich, europejskich notatek. Komisja ogłosiła "strategię", a tam wezwała do "większej przejrzystości i wielostronnej rozliczalności w zarządzaniu internetem". Problem zarządzania internetem nie jest nowy. W 2005 roku pisałem o tym m.in. w tekście Światowe zarządzanie internetem - pozamiatane przed szczytem. Ta dyskusja ma charakter globalny, ale Unia Europejska w sposób oczywisty chce w niej brać udział. Jeśli za "koordynację najważniejszych elementów internetu" odpowiada ICANN, a Komisja zauważa, że podstawą takiego koordynowania i zarządzania, jest umowa z Departamentem Handlu USA, to - jak uważam - wezwanie do przejrzystości i wielostronnej rozliczalności ma zmierzać do zwiększenia wpływu Komisji Europejskiej na ten proces (w komunikacie mowa również o zwiększeniu udziału "wszystkich państw świata", ale nie przypuszczam, by Komisji zależało, tak na prawdę, na innych państwach świata poza UE; w kontekście tej notatki należy sięgnąć również do równocześnie opublikowanej: RFID: Internet przedmiotów malowany komisyjną wizją gadającego kubka jogurtu).

Notatka Niezależny, otwarty i odpowiedzialny charakter zarządzania internetem celem Komisji Europejskiej (IP/09/ 951 z 18 czerwca 2009 r.) dostępna jest online, podobnie, jak dostępny jest online dziesięciostronicowy dokument COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL Internet governance: the next steps (COM(2009) 277 final) (PDF, wersja angielskojęzyczna). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego oraz Rady udostępniono w trzech wersjach językowych, a wszystko to w ramach Portalu tematycznego Komisji, w dziale Internet Governance.

Najlepiej chyba będzie, jeśli zacytuję komisyjną notatkę:

Komisja Europejska jako organ wykonawczy Unii Europejskiej wzywa w ogłoszonej dziś strategii do większej przejrzystości i wielostronnej rozliczalności w zarządzaniu internetem. Liczba internautów na całym świecie sięga dziś półtora miliarda, z czego 300 mln żyje w 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej. Obecnie za koordynację najważniejszych elementów internetu odpowiada prywatny podmiot z siedzibą w USA: ICANN (ang. Internet Corporation for Assigned Names and Numbers - Internetowa Korporacja ds. Nadawania Nazw i Numerów). Komisja uznaje fakt, iż przedsiębiorstwa prywatne – o ile są one odpowiedzialne i niezależne – powinny w dalszym ciągu przewodzić w codziennym administrowaniu i utrzymywaniu funkcjonalności internetu. Zdaniem Komisji podejmowanie decyzji w sprawach internetu, zwłaszcza dotyczących otwartości i bezpieczeństwa wymaga zachowania zasad przejrzystości i odpowiedzialności, ponieważ ich skutki dotykają praktycznie każdego z mieszkańców naszej planety. Działalność ICANN opiera się aktualnie na umowie o współpracy (Joint Project Agreement) zawartej z Departamentem Handlu USA. Umowa ta wygasa 30 września 2009 r. Według Komisji Europejskiej przyszłe ustalenia na temat prawidłowego zarządzania internetem powinny odzwierciedlać ogromną rolę, jaką ta globalna sieć zaczęła odgrywać we wszystkich krajach.

Jak ujęła to Viviane Reding, komisarz UE ds. społeczeństwa informacyjnego i mediów, „ Internetowa Korporacja ds. Nadawania Nazw i Numerów wkroczy niebawem w decydującą fazę rozwoju . Czy stanie się w pełni niezależną organizacją, odpowiedzialną jedynie przed światową społecznością internetową ? Tego właśnie oczekują Europejczycy i do tego zamierzamy dążyć. Apeluję do władz USA o współpracę z Unią Europejską w tym kierunku."

Zdaniem Komisji, z chwilą wygaśnięcia dwustronnej umowy między ICANN a rządem USA o wspólnym projekcie, przewodnictwo w projekcie powinno pozostać rolą tej inicjatywy reprezentującej sektor prywatny, jednak przejrzyste zasady jej działalności powinny być przedmiotem dialogu na szczeblu międzynarodowym. Przykładowo, jeśli zadaniem ICANN ma być wprowadzenie dowolnych nazw domen (co pozwoli na zastąpienie „.com” w adresie stron innym słowem: „.cokolwiek”), powinna najpierw określić przejrzyste reguły i działać w sposób otwarty. Władze UE stoją ponadto na stanowisku, że przyszłe warunki zarządzania internetem powinny przestrzegać pewnych fundamentalnych zasad, w szczególności poszanowania praw człowieka oraz wolności słowa, nie zaniedbując przy tym konieczności ochrony ładu i bezpieczeństwa w sieci.

Wydany dziś komunikat Komisji pod tytułem „Zarządzanie Internetem: kolejne działania” zawiera propozycje w dziedzinie zwiększenia otwartości, przejrzystości oraz integracyjnego charakteru zarządzania internetem. Nadrzędny cel stanowi rozliczalność – zarówno wewnętrzna (organów decyzyjnych oraz ogólnej organizacji ICANN), jak i zewnętrzna (rozliczalność wielostronna z zaangażowaniem wszystkich państw świata). Oznacza to również, że wszyscy ci, których dotyczą decyzje podejmowane prze z organy zarządzające internetem, powinni mieć prawo złożenia odwołania od takiej decyzji przed niezależną instancją. Komisja proponuje również, by prywatne organy przejmowały zarządzanie siecią w ramach prawnych uzgodnionych przez władze publiczne, a następnie rządy nie miały już prawa interweniowania w codzienne funkcjonowanie systemu.

Jedynym ciałem publicznym, które sprawuje nadzór nad polityką i działalnością ICANN od chwili jej utworzenia w 1998 r. jest rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki. Zdaniem Komisji już niebawem – z chwilą wygaśnięcia umowy o współpracy – ICANN powinna się zobowiązać do rozliczalności powszechnej, nie tylko wobec jednego rządu, ale również całej światowej społeczności internetowej. Potrzeba ta jest tym bardziej pilna, że kolejny miliard nowych internautów najprawdopodobniej będzie pochodził z krajów rozwijających się. Jak ogłosiła dziś Komisja, UE powinna doprowadzić do wszczęcia debaty na ten temat z partnerami międzynarodowymi, w szczególności nad sposobami wzmocnienia odporności internetu na przypadkową awarię lub umyślny atak.

Propozycje Komisji w sferze polityki zmierzają do ugruntowania inicjatywy prywatnej oraz do zadbania, by internet był nieprzerwanie źródłem innowacji, strefą wolności słowa i motorem rozwoju gospodarczego.

Tło inicjatywy

Unia od dawna przewodziła międzynarodowej debacie nad zarządzaniem internetem. W szczególności była zaangażowana w powołanie ICANN w 1998 r. Przedstawiciele rządów, sektora prywatnego oraz społeczeństwa obywatelskiego uczestniczący w światowym szczycie społeczeństwa informacyjnego (WSIS , ang. World Summit on the Information Society) w latach 2003-2005 uzgodnili między sobą cały szereg zasad dotyczących sposobów pożądanego zarządzania internetem dla dobra publicznego. Konieczność zagwarantowania stałego bezpieczeństwa i stabilności funkcjonowania internetu stała się jednym z podstawowych priorytetów realizowanych przez UE, na równi z zapotrzebowaniem na przewodnictwo inicjatywy prywatnej oraz z dążeniem do w pełni integracyjnego zaangażowania wielu zainteresowanych stron w kluczowe decyzje polityczne.