"Obywatel", "każdy", próba odebrania organizacji prawa dostępu do informacji publicznej w Płocku

"Prawo do informacji określone w art. 61 Konstytucji odnosi sie wyłącznie do obywateli. Gdyby ustawodawca chciał przyznać wszystkim prawo do informacji mocą art. 61 Konstytucji, wówczas zrobiłby to stosując słowo "każdy" zamiast słowa "obywatel" (vide glosa do wyroku NSA z dnia 5 grudnia 2001 r. II SA 155/01)"

- Małgorzata Michalska, Prezes Sądu Okręgowego w Płocku, w odpowiedzi z dnia 29 marca 2012 r. na wniosek Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich z dnia 20 marca o dostęp do informacji publicznej. Odpowiadając na wniosek Prezes Sądu Okręgowego napisała, że "Stowarzyszenie nie jest podmiotem uprawnionym do uzyskania informacji publicznej, o którą wnioskuje".

Rzeczywiście. Konstytucja mówi "Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji...', ale już ustawa o dostępie do informacji publicznej mówi więcej: "Każdemu przysługuje (...) prawo dostępu do informacji publicznej..." Sąd powinien znać również ustawę o dostępie do informacji publicznej i zastosować ją w sytuacji, w której odpowiada na wniosek, nie zaś tylko szybko zerknąć do Konstytucji przed sformułowaniem odpowiedzi.

Tu jeszcze należałoby podlinkować wskazany wyrok NSA sygn. II SA 155/01. Jest nawet tezowany:

Uprawnienia prasy do żądania informacji są nierozerwalnie powiązane z jawnością życia publicznego i realizowane w stosunku do organów władzy publicznej, osób pełniących funkcje publiczne, innych podmiotów wykonujących zadania władzy publicznej i gospodarujących mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa albo prowadzących działalność społeczno-gospodarczą. Zakres i głębokość wglądu prasy w działalność takich podmiotów sięgają aż do granic wyznaczonych przepisami o ochronie tajemnicy państwowej, służbowej i innej tajemnicy chronionej ustawą. Jedynie w tej sferze prasa może dochodzić przed sądem administracyjnym od wymienionych podmiotów respektowania jej uprawnień.

A jeśli ten wyrok miałby stanowić uzasadnienie do tezy, że nie "każdy" w RP ma prawo dostępu do informacji publicznej (chociaż ustawa stwierdza, że każdy), to warto jeszcze przywołać wyrok Europejskiego Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie Társaság a Szabadságjogokért v. Hungary (no. 37374/05), zgodnie z którym działająca w interesie publicznym organizacja pozarządowa (działająca jako swoisty "watchdog") ma - na gruncie art. 10 Konwencji (wolność wyrażania opinii) - prawo dostępu do informacji, zaś odmowa udzielenia tej organizacji informacji stanowi naruszenie przysługujących jej praw i narusza art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Podobne materiały gromadzę w dziale cytaty niniejszego serwisu.