Wolne i otwarte oprogramowanie w informatyzacji...

W dziale prace magisterskie prezentuję dziś Państwu nadesłaną do publikacji pracę autorstwa p. Joanny Kucharskiej, zatytułowaną "Wolne i otwarte oprogramowanie i jego wykorzystanie w procesie informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne". Praca ta przygotowana została na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu pod kierunkiem prof. UAM dr hab. Aurelii Nowickiej. Autorka udostępniła Państwu pracę na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Ze swojej strony dodam, że cieszę się za każdym razem, gdy w kolejnej przesłanej do publikacji w tym serwisie pracy przywoływane są prace opublikowane tu wcześniej. Tak też jest w tym przypadku.

Wolne i Otwarte Oprogramowanie i jego wykorzystanie w procesie informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
Joanna Kucharska

Niniejszy dokument zawiera jedynie wybór z pracy. Cała praca znajduje się w pliku mgr_j_kucharska.pdf (800 Kb).

Uwagi dotyczące cytowania:
Joanna Kucharska, "Wolne i Otwarte Oprogramowanie i jego wykorzystanie w procesie informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne", Poznań 2010, http://www.vagla.pl

Spis treści

Wstęp

1. Charakterystyka Wolnego i Otwartego Oprogramowania
1.1. Historia powstania i podstawowe założenia ruchu Wolnego i Otwartego Oprogramowania
1.1.1. Free Software Foundation
1.1.2. Open source
1.1.3. Otwarte oprogramowanie a otwarta treść
1.2. Cywilnoprawne aspekty Wolnego i Otwartego Oprogramowania
1.2.1. Program jako przedmiot umowy licencyjnej
1.2.2. Podmioty umowy licencyjnej
1.2.3. Zawarcie umowy licencyjnej
1.2.4. Treść umowy licencyjnej
1.2.5. Wygaśnięcie umowy licencyjnej
1.3. Główne licencje, na podstawie których udostępniane jest Wolne i Otwarte Oprogramowanie
1.3.1. Licencja publiczna Unii Europejskiej – EUPL
1.3.2. GNU General Public License – GPL
1.3.3. Berkeley Software Distribution License – BSD
1.3.4. Licencja Artystyczna
1.3.5. Shared Source
1.4. Przykłady projektów spełniających warunki Wolnego i Otwartego Oprogramowania
1.4.1. Linux
1.4.2. OpenOffice.org
1.4.3. Mozilla Firefox
1.4.4. Apache

2. Kształtowanie się e-administracji w Polsce
2.1. Aktualny stan rozwoju e-usług administracji publicznej w Polsce
2.2. Unijne dokumenty programowe wyznaczające ramy informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne w Polsce
2.3. Polskie dokumenty programowe z zakresu informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
2.4. Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
2.5. Zasady informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
2.5.1. Interoperacyjność
2.5.2. Neutralność technologiczna
2.5.3. Otwartość użytych standardów

3. Informatyzacja działalności podmiotów realizujących zadania publiczne a Wolne i Otwarte Oprogramowanie
3.1. Prawne wymogi stosowania Wolnego i Otwartego Oprogramowania w informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
3.1.1. Konstytucja
3.1.2. Ustawa o dostępie do informacji publicznej
3.1.3. Ustawa o informatyzacji
3.1.4. Ustawa o finansach publicznych
3.1.5. Prawo zamówień publicznych
3.1.6. Ochrona konkurencji
3.2. Korzyści wynikające z zastosowania Wolnego i Otwartego Oprogramowania w procesie informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
3.3. Korzystanie z Wolnego i Otwartego Oprogramowania przez podmioty realizujące zadania publiczne
3.4. Przykłady dotychczasowych projektów wykorzystujących Wolne i Otwarte oprogramowanie w Polsce i na świecie

Podsumowanie

Źródła

I. Źródła książkowe

II. Źródła internetowe

III. Akty prawne i dokumenty strategiczne
A. Polskie akty prawne i dokumenty strategiczne
B. Europejskie akty prawne i dokumenty strategiczne
C. Międzynarodowe akty prawne

Wstęp

Rozgrywająca się na naszych oczach rewolucja cyfrowa nieodwracalnie przeobraża otaczający nas świat. Dla pokolenia urodzonego już po upadku komunizmu oferowane przez komputery udogodnienia są czymś jak najbardziej naturalnym, a życie prowadzone w sieci - nie mniej rzeczywiste od realnego. Za sprawą technologii informacyjnych gruntownym zmianom ulegają stosunki między ludźmi, styl pracy, styl spędzania czasu wolnego. Jesteśmy świadkami kształtowania się społeczeństwa informacyjnego, w którym posiadanie informacji staje się cenniejsze od posiadania dóbr materialnych, lecz które również, na dobre i na złe, staje się coraz bardziej zależne od technologii komputerowej.

Nieograniczone możliwości związane z przetwarzaniem, przekazywaniem i wykorzystywaniem informacji, pociągają za sobą również zmiany w administracji publicznej. Urzędy, nie mogąc ignorować transformacji rozgrywającej się wokół, są zmuszone odejść od tradycyjnego modelu załatwiania spraw petentów, który sprowadza się do produkowania ton makulatury, zalegającej następnie latami w archiwach. Niezbędne jest przeprowadzenie wielopoziomowej informatyzacji w tym sektorze i poprzez otwarcie się na możliwości, jakie oferują nowoczesne technologie, zaoferowanie ułatwień zarówno dla obywateli, jak i urzędników.

Na szczęście rządy wielu państw, w tym Polski, dostrzegły tę potrzebę i wspierają wprowadzanie technologii informacyjnych do administracji poprzez regulacje zawarte w odpowiednich aktach prawnych. W Polsce jest to ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, uchwalona 17 lutego 2005 roku . Na gruncie aktów unijnych, promujących politykę e-administracji (e-government), warto wymienić chociażby inicjatywę „i2010 – Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, przyjętą przez Komisję Europejską 1 czerwca 2005 roku w ramach Strategii Lizbońskiej. Uznano w niej, iż technologie informacyjne i komunikacyjne (ICT) wykorzystywane w administracji publicznej, małych i średnich przedsiębiorstwach oraz gospodarstwach domowych są motorem trwałego wzrostu i warunkiem zbudowania społeczeństwa informacyjnego.

Proces informatyzacji - budowania stabilnej administracji opartej na technologiach cyfrowych, otwartej na świat i potrzeby obywateli – wymaga zagwarantowania kilku podstawowych zasad. Wykonywanie zadań publicznych przy wykorzystaniu technologii informacyjnych i komunikacyjnych narzuca mianowicie konieczność zastosowania systemu opartego na otwartych standardach, spełniającego wymogi interoperacyjności oraz neutralności technologicznej. Pojęcia te zostaną wyjaśnione bliżej w rozdziale poświęconym kształtowaniu się informatyzacji w Polsce. I chociaż możliwym jest, aby stosowane na ogół w polskich urzędach standardowe, komercyjne oprogramowanie spełniało wymienione powyżej warunki (nałożone zarówno przez regulacje unijne, jak i polskie), to jednakże najlepszym rozwiązaniem w tej kwestii jest wprowadzenie do polskiej administracji, i uczynienie z tego stałej praktyki, Wolnego i Otwartego Oprogramowania. Oprogramowanie to jest nie tylko oparte w przeważającej większości przypadków na otwartych standardach, co gwarantuje wiążącą się z tym faktem interoperacyjność, ale jest również wyborem, za którym przemawiają regulacje zawarte w aktach prawnych o randze ustawowej, od Konstytucji poczynając. Temat ten zostanie przybliżony w rozdziale trzecim.

Historia ruchu Wolnego i Otwartego Oprogramowania, podstawowe założenia i aspekty prawne, omówione zostaną w rozdziale pierwszym niniejszej pracy. Ma on na celu przedstawienie podstawowych informacji o tym wciąż mało znanym poza środowiskiem internautów zjawisku. Nie da się jednak ukryć, iż odgrywa ono na świecie coraz większą rolę i to nie tylko w obrocie konsumenckim, ale właśnie w dziedzinie e-government. Szczególnie państwa Unii Europejskiej dostrzegły w ostatnim czasie korzyści płynące ze stosowania tego rodzaju oprogramowania w administracji, co znajduje swój wyraz w wielu pomyślnie przeprowadzonych projektach wdrażania Wolnego i Otwartego Oprogramowania w urzędach. Przykłady tego typu projektów przedstawione zostaną w ostatnim rozdziale, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszych prób oparcia działalności polskich jednostek administracyjnych na programach udostępnionych na licencjach Wolnego i Otwartego Oprogramowania.

Niniejsza praca prezentuje aktualny porządek prawny regulujący informatyzację działalności podmiotów realizujących zadania publiczne w Polsce, przestawiając zarówno wytyczne unijne, jak i polskie w tym zakresie. Jednakże jej celem jest przede wszystkim wskazanie alternatywnego rozwiązania dla programów własnościowych używanych na ogół przez urzędy i traktowanych jako jedyna opcja przy przeprowadzaniu procesu informatyzacji. Alternatywą tą jest właśnie Wolne i Otwarte Oprogramowanie, którego rozległe możliwości zastosowania w e-administacji niosą za sobą wiele korzyści, natury zarówno ekonomicznej, jak i społecznej. Spełnia ono również wymagania nakładane przez regulacje międzynarodowe i krajowe związane z informatyzacją, których szczegółowa analiza dokonana zostanie w dalszej części pracy. Podjęta zostanie również próba wykazania, iż aktualny zakres wykorzystania tego typu oprogramowania w administracji publicznej stanowi zaledwie ułamek w porównaniu z ogółem wdrażanych projektów informatycznych i w minimalnym stopniu czyni użytek z posiadanego przezeń potencjału. A trzeba pamiętać, iż wykazywane przez Wolne i Otwarte Oprogramowanie cechy są w stanie sprawić, iż usługi administracji staną się lepszymi, tańszymi i bardziej dostępnymi dla każdego z członków społeczeństwa informacyjnego, czyli mówiąc wprost - dla każdego z nas. Stąd też nadzieja, iż z wraz z rozwojem technologii cyfrowej, zarówno ustawodawca, jak i przedstawiciele administracji publicznej zwrócą większą uwagę na ten fenomen, czego efekty będą widoczne nie tylko w tekstach coraz to nowych strategii i ustaw, ale również w praktyce: podczas wizyty w urzędzie lub będąc bardziej precyzyjnym – na jego stronach internetowych.

Źródła

I. Źródła książkowe

1. D. Adamski, Informatyzacja podmiotów publicznych, [w:] E-Administracja. Prawne zagadnienia informatyzacji administracji, red. D. Szostak, Wrocław 2009.
2. J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz, E. Traple, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, ABC 2001, LEX/el.
3. J. Barta, R. Markiewicz, Oprogramowanie Open Source w świetle prawa, Kraków 2005.
4. J. Barta, R. Markiewicz, Wybrane aspekty licencjonowania wolnego oprogramowania, [w:] Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. A. Nowicka, Poznań 2005.
5. C. DiBona, S. Ockam, Open Sources. Voices from the Open Source Revolution, O’Reilly Media 1999.
6. J. Feller, Perspectives on Free and Open Source Software, The MIT Press 2005.
7. L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2005.
8. B. Golden, Succeeding with Open Source, 2005.
9. R. W. Hahn, Government Policy Towards Open Source, Washington 2002.
10. J. Janowski, Administracja elektroniczna. Kształtowanie się informatycznego prawa administracyjnego i elektronicznego prawa administracyjnego w Polsce, Warszawa 2009.
11. M. Kłaczyński, S. Szuster, Komentarz do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, LEX/el. 2003.
12. K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, LEX/el. 2008.
13. K. Korus, Komentarz do ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, LEX/el. 2002.
14. L. Lipiec, Komentarz do ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, LEX/el. 2008.
15. M. Muffatto, Open source: a multidisciplinary approach, Imperial College Press 2006.
16. Z. Okoń, Własność intelektualna, [w:] E-Administracja. Prawne zagadnienia informatyzacji administracji, red. Dariusz Szostak, Wrocław 2009.
17. E. S. Raymond, The cathedral and the bazaar. Musing on Linux and Open Source by an accidental revolutionary, O’Reilly Media 2001.
18. W. Skrzydło, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Zakamycze, 2002, wyd. IV, LEX/el.
19. M. Stachowiak, J. Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX/el. 2007, wyd. III.
20. R. M. Stallman, Free Software Free Society: selected essays of Richard M. Stallman, GNU Press 2002.
21. G. Szpor, C. Martysz, K. Wojsyk, Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Komentarz, ABC 2007.
22. P. Wasilewski, Open Content. Zagadnienia prawne, Warszawa 2008.
23. W. R. Wiewiórowski, G. Wierczyński, Informatyka prawnicza. Technologia informacyjna dla prawników i administracji publicznej, Warszawa 2008.

II. Źródła internetowe

1. J.R. Ackermann, Open Source Software: Theory and Practice, NCR Corp. 2004, http://www.febo.com/law/UD_Open_Source_Chapter_Materials_%2803-2004%29.pdf
2. Apache HTTP Server Project, http://httpd.apache.org/ABOUT_APACHE.html
3. Apache HTTP Server Project, Licenses, http://www.apache.org/licenses
4. The Apache Software Foundation, http://www.apache.org
5. ARC Rynek i Opinie, Stan informatyzacji urzędów administracji publicznej w Polsce w 2008 roku,
http://biblioteka.mwi.pl/index.php?option=com_k2&view=item&id=120:stan-informatyzacji-urz%C4%99d%C3%B3w-administracji-publicznej-w-polsce-w-2008-roku&Itemid=3
6. Black Duck Open Source Resource Center, Top 20 Most Commonly Used Licensees in Open Source Projects, http://www.blackducksoftware.com/oss/licenses#top20
7. Center Odprte Kode Slovenije, http://en.coks.si/index.php5/Main_Page
8. Centrum Projektów Informatycznych MSWiA, pl.ID, http://cpi.mswia.gov.pl/portal/cpi/38/195/plID.html
9. Centrum Projektów Informatycznych MSWiA, PESEL2, http://cpi.mswia.gov.pl/portal/cpi/37/319/Pesel2.html
10. S. Comino, F. M. Manenti, Open Source vs Closed Source Software: Public Policies in the Software Market, 2003, s. 12,
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=469741
11. Creative Commons, http://creativecommons.org
12. Creative Commons Polska, http://creativecommons.pl
13. Creative Commons, Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Unported, http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl
14. Cyberbadacz, http://cyberbadacz.republika.pl/index.html
15. A. Dawidziuk, Narodowa strategia rozwoju wolnego oprogramowania, http://frwo.linux.org.pl/nsrwo-pres-p.pdf
16. Definition of Free Cultural Works, http://freedomdefined.org/Definition/Pl
17. D. E. Denning, Concerning Hackers Who Break into Computer Systems, w: Proceedings of the 13th National Computer Security Conference, Washington 1990, http://www.cs.georgetown.edu/~denning/hackers/Hackers-NCSC.tx
18. DistroWatch.com, Top ten distributions, http://distrowatch.com/dwres.php?resource=major
19. ePUAP, Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej, http://epuap.gov.pl/wps/portal/epuap
20. Europa 2020, Prezentacja J.M. Barroso, Przewodniczącego Unii Europejskiej – nieformalne posiedzenie Rady Europejskiej, 11 lutego 2010, http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/president/news/statements/pdf/20102010_2_pl.pdf
21. Europe 2020, Background information for the Informal European Council, 11 February 2010, http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/president/news/statements/pdf/20100210_3_en.pdf
22. European Committee for Standardization, http://www.cen.eu
23. European Interoperability Framework, ICT Industry Recommendations, Brussels, 18 February 2004, http://www.softwarechoice.org/download_files/Interop.pdf
24. European Working Group on Libre Software, Open Source and copyright law, http://eu.conecta.it/paper/Open_source_copyright_law.html
25. Eurostat, Enterprises using Internet for interaction with public authorities, http://nui.epp.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=isoc_pibi_egov&lang=en
26. Eurostat, Individuals using Internet for interaction with public authorities, http://nui.epp.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=isoc_pibi_igov&lang=en
27. D. S. Evans, B. J. Reddy, Government preferences for promoting open-source software: a solution in search of a problem, 2002, http://www.mttlr.org/volnine/evans.pdf
28. exo.performance.network, Charts, http://www.xpnet.com/charts.htm
29. Free Software, The History of the GNU General Public License, http://www.free-soft.org/gpl_history
30. Free Software Foundation, http://www.fsf.org
31. Free Software Foundation, FSF releases the GNU General Public License, version 3, http://www.fsf.org/news/gplv3_launched
32. Free Software/Open Source: Information Society Opportunities for Europe?, Working group on Libre Software, April 2000, Version 1.2, http://eu.conecta.it/paper.pdf
33. gemiusRanking PL, Przeglądarki, http://www.ranking.pl/pl/rankings/web-browsers.html
34. R. A Ghosh, Guideline for public administration on partnering with free software developers, December 2005, http://ec.europa.eu/idabc/servlets/Doc?id=28128
35. The GNU Operating System, Czym jest Wolne Oprogramowanie?, http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.pl.html.
36. The GNU Operating System, Free Software and Free Manuals, http://www.gnu.org/philosophy/free-doc.html
37. The GNU Operating System, The Free Software Definition, http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html
38. The GNU Operating System, GNU Affero General Public License, http://www.gnu.org/licenses/agpl.html
39. The GNU Operating System, GNU Free Documentation License, http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html
40. The GNU Operating System, The GNU General Public License, http://www.gnu.org/licenses/gpl.html
41. The GNU Operating System, GNU Lesser General Public License, http://www.gnu.org/copyleft/lesser.html
42. The GNU Operating System, Licenses, http://www.fsf.org/licensing/licenses/index_html#NonFreeSoftwareLicense
43. The GNU Operating System, Rozmaite licencje i komentarze na ich temat, http://www.gnu.org/licenses/license-list.pl.html
44. The GNU Operating System, Selling Free Software, http://www.gnu.org/philosophy/selling.html
45. The GNU Operating System, What is Copyleft?, http://www.gnu.org/copyleft
46. GNU Project Software - Free Software Directory, http://directory.fsf.org/GNU
47. GPL Violations, http://gpl-violations.org
48. IDABC, Public consultation on EIS, http://ec.europa.eu/idabc/en/document/7854
49. Initiative for Software Choice, Principles for Software Choice, http://www.softwarechoice.org/princ_procure.aspx
50. International Organization for Standardization, http://www.iso.org
51. The Internet Engineering Task Force (IETF), http://www.ietf.org
52. Internetrecht-rostock.de, Wirksamkeit der GNU General Public License (GPL) - Urteil des LG München I, http://www.internetrecht-rostock.de/urheberrecht23-gpl-lg-muenchen.htm
53. Irish Free Software Organisation, Transcript of a talk by Richard Stallman about GPLv3, February 25th 2006, http://www.ifso.ie/documents/rms-gplv3-2006-02-25.html
54. T. Jaeger, C. Schulz, Gutachten zu ausgewählten rechtlichen Aspekten der Open Source Software, http://www.ifross.de/ifross_html/art47.pdf
55. jakilinux.org, Jak to się robi w Katowicach, http://jakilinux.org/aplikacje/openoffice/jak-to-sie-robi-w-katowicach
56. jakilinux.org, Witold Drożdż, Priorytet to szybka informatyzacja, 9.02.2008, http://jakilinux.org/wywiady/witold-drozdz-priorytet-to-szybka-informatyzacja
57. I. Kotsiopoulos, N. Paparoidamis, G. Kolomvos, Bringing Together and Accelerating eGovernment Research in the EU, Final report, June 2009, http://epractice.eu/files/Final%20report%20-%20Part%201.pdf
58. P. Kulczycki, Analiza porównawcza modeli licencjonowania oprogramowania, Kraków 2008, http://prawo.vagla.pl/files/mgr_p_kulczycki.pdf
59. R. G. Kunkel, Recent Developments in Shrinkwrap, Clickwrap and Browsewrap Licenses in the United States,
http://www.murdoch.edu.au/elaw/issues/v9n3/kunkel93.html
60. S. H. Lee, Open Source Software Licensing, http://cyber.law.harvard.edu/openlaw/gpl.pdf
61. LinuxCommunity.pl, Katedra i bazar, http://www.linuxcommunity.pl/node/4
62. The Linux Information Project, BSD License Definition, http://www.linfo.org/bsdlicense.html
63. The Linux Kernel Archives, Linus Torvalds, Notes for Linux release 0.01, http://www.kernel.org/pub/linux/kernel/Historic/old-versions/RELNOTES-0.01
64. Linux Online, Linux Distributions, http://www.linux.org/dist
65. Linux-Watch, As open source surges, Microsoft admits Linux threat, 6.08.2009, http://www.linux-watch.com/news/NS3927699066.html
66. D. McGowan, Legal implications of Open-Source Software, http://local.law.umn.edu/uploads/images/254/McGowanD-OpenSourceFinal.pdf
67. Microsoft Corporation, Open Source Licenses, http://www.microsoft.com/opensource/licenses.mspx
68. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji – Informatyzacja, Komunikacja elektroniczna w realizacji zadań publicznych, http://www.mswia.gov.pl/portal/pl/2/8116/Komunikacja_elektroniczna_w_realizacji_zadan_publicznych.html
69. Model Provisions on the Protection of Computer Software, http://www.valimaki.com/org/docs/wipo_model_law.pdf
70. Mozilla, Dodatki dla Firefoxa, https://addons.mozilla.org/pl/firefox
71. Mozilla, Firefox 3.6. po polsku, http://www.mozilla.com/pl
72. Mozilla Corporation, Mozilla Firefox End-user Software License Agreement, http://www.mozilla.com/en-US/legal/eula/firefox3-en.html
73. Mozilla Europe, O Mozilla Europe, http://www.mozilla-europe.org/pl/about
74. Mozilla.org, Mozilla Security Bug Bounty Program, http://www.mozilla.org/security/bug-bounty.html
75. MozillaWiki, Firefox/Roadmap, https://wiki.mozilla.org/Firefox/Roadmap
76. MozillaWiki, Releases, https://wiki.mozilla.org/Releases
77. MozillaWiki, Releases/Old, https://wiki.mozilla.org/Releases/Old
78. Netcraft, April 2010 Web Server Survey, http://news.netcraft.com/archives/web_server_survey.html
79. Oasis, http://www.oasis-open.org
80. Od e-Rządu do Zarządzania Sieciowego. Omówienie dokumentu opublikowanego przez ONZ w czerwcu 2008 r., http://www.transpod.pl/index.php?option=com_docman&task=doc_view&gid=229&tmpl=component&format=raw&Itemid=27
81. OpenOffice.org, License simplification FAQ, http://www.openoffice.org/FAQs/license-change.html
82. OpenOfice.org po polsku, http://pl.openoffice.org
83. The OpenOffice.org Wiki, Detailed Schedule for OpenOffice.org 3.2, http://wiki.services.openoffice.org/wiki/OOoRelease32
84. The OpenOffice.org Wiki, Language localization status, http://wiki.services.openoffice.org/wiki/Languages
85. Open Source Africa, http://www.opensourceafrica.org
86. Open Source Compliance Representation and Warranty Insurance, http://www.osriskmanagement.com/downloads/OSRM_PROTECT_Jan07.pdf
87. Open Source Initiative, http://www.opensource.org
88. Open Source Initiative, The BSD License: Licensing, http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.php
89. Open Source Initiative, History of the OSI, http://www.opensource.org/history
90. Open Source Initiative, The MIT License: Licensing, http://www.opensource.org/licenses/mit-license.php
91. Open Source Initiative, Open Source Definition, http://www.opensource.org/docs/osd
92. Open Source Initiative, Open Source Licenses by Category, http://www.opensource.org/licenses/category
93. Open Source Initiative, OSI Approves Microsoft License Submissions, http://opensource.org/node/207
94. Open Source Initiative, Who Is Behind “Shared Source” Misinformation Campaign?, http://opensource.org/node/225
95. Open Source Initiative OSI – Polish: The Open Source Definition, http://www.free-soft.org/mirrors/www.opensource.org/docs/osd-polish.php
96. Open Source Observatory and Repository, http://www.osor.eu
97. Open Source Observatory and Repository, Building a market for FLOSS: The OSOSS project in the Netherlands, http://www.osor.eu/case_studies/docs/ososs-project-pdf.
98. Open Source Observatory and Repository, Declaration of Independence: The LiMux Project in Munich,
http://www.osor.eu/case_studies/docs/IDABC.OSOR.casestudy.LiMux.pdf
99. Open Source Observatory and Repository, EUPL v.1.1. – Guideline for Users and Developers, http://www.osor.eu/eupl/EUPL%20V1%201-Guideline-FINAL-Logo.pdf
100. Open Source Observatory and Repository, A hub for Open Source: the COKS centre in Slovenia, http://www.osor.eu/case_studies/docs/COKS.A-hub-for-Open-Source.pdf
101. Open Source Observatory and Repository, Introduction to the EUPL licence, http://www.osor.eu/eupl/introduction-to-the-eupl-project
102. Open Source Observatory and Repository, Katowice Municipality: saving public money with OpenOffice.org,
http://www.osor.eu/case_studies/docs/IDABC.OSOR.case-study.Katowice.pdf
103. Open Source Observatory and Repository, Licencja Publiczna Unii Europejskiej, http://www.osor.eu/eupl/eupl-v1.1/pl/EUPL%20v.1.1%20-%20Licencja.pdf
104. Open Source Observatory and Repository, Open Source Initiative approves European Union Public Licence, http://www.osor.eu/news/eu-open-source-initiative-approves-european-union-public-licence
105. Open Source Observatory and Repository, Open Source Software Adoption in the Polish City of Gdańsk, http://www.osor.eu/case_studies/docs/gdansk
106. Open Source Observatory and Repository, Open source software in Estonia: a long-term policy, http://www.osor.eu/case_studies/docs/open-source-software-in-estonia
107. Open Source Observatory and Repository, Prague works with Open Source, http://www.osor.eu/case_studies/docs/prague
108. Open Source Observatory and Repository, Towards the freedom of the operating system: The French Gendarmerie goes for Ubuntu, http://www.osor.eu/case_studies/docs/IDABC.OSOR.casestudy.Gendarmerie.10.pdf
109. Opis przebiegu procesu legislacyjnego dla projektu ustawy o informatyzacji, http://orka.sejm.gov.pl/proc6.nsf/opisy/2110.htm
110. O’Reilly Media, Open Source pioneers meet in historic summit, 14.04.1998, http://press.oreilly.com/pub/pr/796
111. pbi.org.pl, Priorytety rozwoju społeczeństwa informacyjnego w opinii internautów, http://www.pbi.org.pl/s/p/pliki/11/11/mswia_raport_final.pdf
112. Pentor, Badanie postaw przedstawicieli samorządu terytorialnego wobec Internetu, http://www.pentor.pl/upload_module/wysiwyg/publikacje/2005/analizy/1_prezentacja_konferencja_17_02_2005.pdf
113. B. Perens, The Open Source Definition, http://oreilly.com/catalog/opensources/book/perens.html.
114. The Perl Programming Language, http://www.perl.org
115. The Perl Foundation, Artistic License 2.0, http://www.perlfoundation.org/attachment/legal/artistic-2_0.txt
116. Polska Cyfrowa, http://www.polskacyfrowa.mswia.gov.pl/wai/PC
117. Rzeczpospolita, wydanie internetowe, Chiny gonią zachód w nauce. I wkrótce go prześcigną, 26.01.2010,
http://www.rp.pl/Chiny_gonia_Zachod_w_nauce__Wkrotce_go_przescigna.html
118. Rzeczpospolita, wydanie internetowe, Spadły wydatki na e-państwo, 17.03.2010, http://www.rp.pl/artykul/448232.html
119. Secunia, Vulnerability Report: Mozilla Firefox 3.0.x, http://secunia.com/advisories/product/19089/?task=statistics_2009
120. K. Siewicz, Prawne aspekty zamówień publicznych na oprogramowanie, Poznań 2010,
http://www.pppit.org.pl/publikacje/prawne_aspekty_zamowien_publicznych_na_oprogramowanie.pdf
121. Smarter, Faster, Better eGovernment. 8th Benchmark Measurement, November 2009,
http://epractice.eu/files/Smarter,%20Faster,%20Better%20eGovernment%20-%208th%20Benchmark%20Measurement.pdf
122. G. Spindler, Rechtsfragen der Open Source Software, Köln 2003, http://www.fnl.nl/news/images/2003-07/studie_final_safe.pdf
123. Społeczeństwo informacyjne w liczbach, Warszawa 2009,
http://www.mswia.gov.pl/portal/pl/2/8108/Spoleczenstwo_informacyjne_w_liczbach__najnowsze_opracowanie_Departamentu_Spolec.html
124. R. M. Stallman, Why Open Source misses the point of Free Software, http://www.gnu.org/philosophy/open-source-misses-the-point.html
125. StatCounter Global Stats, Top 5 Browsers from Jul 08 to Jun 09, http://gs.statcounter.com/#browser-ww-monthly-200807-200906
126. F. W. Steinmeier, About Linux, LinuxTag 2009, http://www.linuxtag.org/2009/en/about/schirmherrschaft.html
127. Europe’s Information Society Thematic Portal, Towards an „open” future, http://ec.europa.eu/information_society/activities/egovernment/policy/key_enablers/opensource/index_en.htm
128. UBIK BC Business Consulting, Przetargi instytucji publicznych w obszarze ICT na przykładzie oprogramowania biurowego i systemowego w okresie od lipca 2006 do czerwca 2007, sierpień 2007, http://ubikbc.pl/files/ao/UBIKBC_200708_Raport_o_przetargach_ICT_w_sektorze_publicznym.pdf
129. UBIK BC Business Consulting, Zamówienia publiczne na usługi obsługi systemów IT w 2007, sierpień 2008, http://ubikbc.pl/files/ao/UBIKBC_Raport_ZamowieniaPubliczneNaObslugeSystemowIT_2007.pdf
130. Uzasadnienie projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, http://www.wrotamalopolski.pl/NR/rdonlyres/B451EBBA-45A6-459A-8FCA-4D669D6BE6A3/293557/uchwala_uzasadnienie.pdf
131. Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw, http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/D06C662E8234634EC12575DF002678B3/$file/2110.pdf
132. Wikipedia – wolna encyklopedia, http://pl.wikipedia.org
133. K. Wojsyk, D. Batorski, K. Schmidt, Potrzeby i możliwości modernizacji zasobów informacyjnych administracji w świetle badań ankietowych, [w:] G.Szpor, K. Wojsyk i inni, Diagnoza barier technologiczno-prawnych w zakresie informatyzacji lokalnej i regionalnej administracji samorządowej i ich wpływ na zdolność wykonywania zadań publicznych oraz rekomendacje rozwiązań prawnych i technologicznych, Warszawa 2008,
http://www.transpod.pl/index.php?option=com_docman&task=cat_view&gid=59&Itemid=27
134. Word Wide Web Consortium (W3C), http://www.w3.org
135. ZDNet UK, Stallman takes Gates to task over GPL attacks, http://www.zdnet.co.uk/news/it-strategy/2002/05/01/stallman-takes-gates-to-task-over-gpl-attacks-2109446

III. Akty prawne i dokumenty strategiczne

A. Polskie akty prawne i dokumenty strategiczne

1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483
2. Krajowe Ramy Interoperacyjności, załącznik do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, http://www.wrotamalopolski.pl/NR/rdonlyres/B451EBBA-45A6-459A-8FCA-4D669D6BE6A3/292295/kri.pdf
3. Krajowy Program Reform na lata 2008-2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej, http://ec.europa.eu/growthandjobs/pdf/member-states-2008-2010-reports/Krajowy%20Program%20Reform%20na%20lata%202008-2011.pdf
4. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie – Narodowa Strategia Spójności, Dokument zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą pewne elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, Warszawa 2007 r., http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/Dokumenty/Lists/Dokumenty%20programowe/Attachments/95/NSRO_maj2007.pdf
5. Projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, http://bip.mi.gov.pl/pl/bip/projekty_aktow_prawnych/projekty_ustaw/ustawy_telekomunikacja/proj_ust_usl_szerokopasm/px_2546_ustawa.pdf
6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 roku w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych, Dz. U. z 2005 r. Nr 212, poz. 1766
7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 roku w sprawie minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej, Dz. U. z 2005 r. Nr 214, poz. 1781
8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 marca 2007 r. w sprawie Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010, Dz. U. z 2007 r. Nr 61, poz. 415
9. Strategia kierunkowa rozwoju informatyzacji Polski do roku 2013 oraz perspektywiczna prognoza transformacji społeczeństwa informacyjnego do roku 2020, Warszawa 2005,
http://www.ukie.gov.pl/HLP/files.nsf/0/61B9E65B9496C453C125721F003DCC0E/$file/Strategia_kierunkowa_rozwoju_informatyzacji_Polski_do_roku_2013.pdf
10. Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015, Warszawa 2006 - dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku,
http://www.ukie.gov.pl/HLP%5Cfiles.nsf/0/908A60C68E59A839C1257266004B4D07/$file/SRKRM.pdf?Open
11. Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2007-2013, Warszawa 2007,
http://www.unizeto.pl/upload_module/downloads/unizeto/rozporzadzenia/strategia_rozw_spol_inf_2007_2013.pdf
12. Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013, grudzień 2008, http://www.mswia.gov.pl/portal/SZS/495/6271
13. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.
14. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz. U. z 1993 r., Nr 47, poz. 211 z późn. zm.
15. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dziennik Ustaw 1994 r., nr 24, poz. 83, tekst jednolity: Dziennik Ustaw 2006 r., nr 90, poz. 631 z późn. zm.
16. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, Dz. U. z 1997 r. Nr 133, poz. 883 z późn. zm.
17. Ustawa z dnia 4 września 1997 roku o działach administracji rządowej, Dz. U. z 2007 r. Nr 65, poz. 437 z późn. zm.
18. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.
19. Ustawa z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym, Dz. U. z 2001 r. Nr 130, poz.1450 z późn. zm.
20. Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Dz. U. z 2002r. Nr 144, poz. 1204 z późn. zm.
21. Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych, Dz. U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1385 z późn. zm.
22. Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.
23. Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne, Dz. U. z 2004 r. Nr 171, poz. 800 z późn. zm.
24. Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, Dz. U. z 2005 r. Nr 64, poz. 565 z późn. zm.
25. Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, Dz. U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.
26. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.
27. Ustawa z dnia 12 lutego 2010 roku o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2010 r. Nr 40, poz. 230

B. Europejskie akty prawne i dokumenty strategiczne

28. Bangemann Report recommendations to the European Council. Europe and the Global Info Society,
http://archiwum-ukie.polskawue.gov.pl/HLP/files.nsf/0/B9D13CAAD4A71590C125723500494242/$file/Raport_Bangemanna_1994.pdf
29. Biała Księga. Modernizacja normalizacji technologii informacyjno-komunikacyjnych w UE. Droga naprzód, Bruksela, dnia 3 lipca 2009 r., KOM(2009) 324 wersja ostateczna
30. Commission staff working document. Lisbon Strategy evaluation document, SEC(2010) 114 final
31. Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, eEurope 2005 - An Information Society for All, An Action Plan to be presented in view of the Sevilla European Council, 21/22 June 2002, http://ec.europa.eu/information_society/eeurope/2002/news_library/documents/eeurope2005/eeurope2005_en.pdf
32. Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. The Role of eGovernment for Europe's Future, COM(2003) 567 final, {SEC(2003) 1038}
33. Council Decision 95/468/EC of 6 November 1995 on a Community contribution for telematic interchange of data between administrations in the Community, Official Journal L 269
34. Decyzja nr 1719/1999/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 1999 r. w sprawie szeregu wytycznych, w tym identyfikacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, dotyczących transeuropejskich sieci elektronicznej wymiany danych między administracjami (IDA), Dziennik Urzędowy L 203
35. Decyzja nr 1720/1999/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 1999 r. przyjmująca szereg działań i środków w celu zapewnienia interoperacyjności i dostępu do transeuropejskich sieci elektronicznej wymiany danych między administracjami (IDA), Dziennik Urzędowy L 203
36. Decyzja 2004/387/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie interoperatywnego świadczenia ogólnoeuropejskich usług eGovernment dla administracji publicznej, przedsiębiorstw i obywateli (IDABC), Dziennik Urzędowy L 144
37. Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady 922/2009/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji publicznych (ISA), Dziennik Urzędowy L 260/20
38. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych, Dziennik Urzędowy L 013 z 19 stycznia 2000 roku
39. Dyrektywa 2000/31/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. o niektórych prawnych aspektach usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego we wspólnym rynku w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym), Dziennik Urzędowy L 178 z 17 lipca 2000 roku
40. Dyrektywa ramowa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej, Dziennik Urzędowy L 108 z 24 kwietnia 2002 roku
41. Dyrektywa 2002/20/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie zezwoleń na udostępnienie sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa o zezwoleniach), Dziennik Urzędowy L 108 z 24 kwietnia 2002 roku
42. Dyrektywa 2002/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie dostępu do sieci łączności elektronicznej i urządzeń towarzyszących oraz wzajemnych połączeń (dyrektywa o dostępie), Dziennik Urzędowy L 108 z 24 kwietnia 2002 roku
43. Dyrektywa 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej), Dziennik Urzędowy L 108 z 24 kwietnia 2002 roku
44. Dyrektywa 2002/58/WE parlamentu europejskiego i rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej), Dziennik Urzędowy L 201 z 31 lipca 2002 roku
45. Dyrektywa 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego, Dziennik Urzędowy L 345 z 31 grudnia 2003 roku
46. Dyrektywa 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynująca procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, Dziennik Urzędowy L 134 z 30 kwietnia 2004 roku
47. Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usług, Dziennik Urzędowy L 134 z 30 kwietnia 2004 roku
48. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych, Dziennik Urzędowy L 111/16 z 5 maja 2009 roku
49. eEurope 2002 - An Information Society for All. Action Plan prepared by the Council and the European Commission for the Feira European Council, 19-20 June 2000, http://ec.europa.eu/information_society/eeurope/2002/documents/archiv_eEurope2002/actionplan_en.pdf
50. Europe's Digital Competitiveness Report 2009. Main achievements of the i2010 strategy 2005-2009, COM/2009/390, {SEC(2009) 1060} {SEC(2009) 1103} {SEC(2009) 1104}
51. European Interoperability Framework for Pan-European eGovernment Services, version 1.0, http://ec.europa.eu/idabc/servlets/Doc?id=19529
52. The European Interoperability Framework for Public Services (EIF), version 2.0, http://ec.europa.eu/idabc/servlets/Doc?id=31597
53. European Interoperability Strategy for European Public Services (EIS), http://ec.europa.eu/idabc/servlets/Doc?id=32595
54. Facing the challenge. The Lisbon strategy for growth and employment. Report from the High Level Group chaired by Wim Kok, November 2004, Luxembourg 2004, http://ec.europa.eu/growthandjobs/pdf/kok_report_en.pdf
55. A Green Knowledge Society - An ICT policy agenda to 2015 for Europe’s future knowledge society, A study for the Ministry of Enterprise, Energy and Communications, Government Offices of Sweden, by SCF Associates Ltd, Final Report, September 2009,
http://ec.europa.eu/information_society/eeurope/i2010/docs/i2010_high_level_group/green_knowledge_society.pdf
56. Komunikat na wiosenny szczyt Rady Europejskiej. Wspólne działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Nowy początek strategii lizbońskiej, COM(2005) 24 końcowy, {SEC(2005) 192}, {SEC(2005) 193}
57. Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów „i2010 – Europejskie społeczeństwo informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, COM(2005) 229 końcowy, {SEC(2005) 717}
58. Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego, Wspólne działania na rzecz wzrostu i zatrudnienia: Wspólnotowy program lizboński, COM(2005) 330 końcowy, {SEC(2005) 981}
59. Komunikat Komisji z dnia 13 lutego 2006 r. do Rady i Parlamentu Europejskiego „Interoperacyjność paneuropejskich usług administracji elektronicznej”, KOM(2006) 45
60. Komunikat Komisji z dnia 25 kwietnia 2006 r. do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów - Plan działania na rzecz administracji elektronicznej w ramach inicjatywy i2010 - Przyspieszenie wprowadzania elektronicznych usług administracji publicznej w Europie z korzyścią dla wszystkich, COM(2006) 173 wersja ostateczna, {SEC (2006) 511}
61. Komunikat Komisji do Rady Europejskiej. Sprawozdanie strategiczne na temat odnowionej strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: rozpoczęcie nowego etapu (2008-2010). Utrzymanie tempa zmian, COM(2007) 803
62. Komunikat Komisji, Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, KOM(2010) 2020 wersja ostateczna
63. The Lisbon European Council - an agenda of economic and social renewal for Europe. Contribution of the European Commission to the special European Council in Lisbon, 23-24th March 2000, DOC/00/7, http://ec.europa.eu/growthandjobs/pdf/lisbon_en.pdf
64. OSOR Guidelines Public procurement and Open Source Software, public draft version 1.0, 10 października 2008 r.
65. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy C 115 z 9 maja 2008 r.
66. Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, Dziennik Urzędowy C 325/66 z 24 grudnia 2002 r.

C. Międzynarodowe akty prawne

67. Akt paryski Konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych z dnia 9 września 1886 r.
68. Porozumienie w Sprawie Handlowych Aspektów Prawo Własności Intelektualnej z 15 kwietnia 1994 r. (TRIPS)
69. Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) o prawie autorskim z dnia 20 grudnia 1996 r.