Prawo do odpowiedzi online

Parlament Europejski przyjął w drugim czytaniu swoją rekomendację w sprawie ochrony małoletnich, godności ludzkiej oraz prawa do odpowiedzi w odniesieniu do konkurencyjności europejskiego przemysłu audiowizualnego oraz internetowych usług informacyjnych. Chodzi m.in o dyskutowane dość mocno prawo do odpowiedzi w serwisach internetowych.

Chodzi o Rezolucję legislacyjną Parlamentu Europejskiego w sprawie wspólnego stanowiska Rady mającego na celu przyjęcie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego ochrony nieletnich i godności ludzkiej oraz prawa do odpowiedzi w odniesieniu do konkurencyjności europejskiego przemysłu usług audiowizualnych i informacyjnych (9577/1/2006 – C6-0313/2006 – 2004/0117(COD))

Tekst został przyjęty przez Parlament Europejski 12 grudnia. Parlament zatwierdził wspólne stanowisko i zobowiązał swojego Przewodniczącego do podpisania wraz z Przewodniczącym Rady aktu prawnego, zgodnie z art. 254 ust. 1 Traktatu WE;

W sprawozdaniu w drugim czytaniu czytamy:

Projekt zalecenia zaproponowany przez Komisję Europejską został poprawiony i uzupełniony przez Parlament Europejski, w oparciu o nieomal jednomyślne porozumienie w komisji, a następnie przyjęty w pierwszym czytaniu na sesji plenarnej w dniu 7 września 2005 r. Projekt przewiduje pewną liczbę szczegółowych środków, które mogą być podjęte przez państwa członkowskie i przemysł elektronicznych usług audiowizualnych i informacyjnych celem zagwarantowania lepszej ochrony nieletnich i godności ludzkiej. Proponuje on także środki pozwalające na zagwarantowanie prawa do odpowiedzi w mediach elektronicznych.

Zagwarantowanie prawa do odpowiedzi było przedmiotem licznych negocjacji z Radą i Komisją Europejską. W związku z tym zaproponowane wspólne stanowisko może być traktowane jako postęp w tym zakresie, ponieważ jak dotychczas prawo do odpowiedzi nie było uznawane w mediach elektronicznych na szczeblu europejskim.

Internet stał się najwyżej cenionym środkiem komunikacji, w szczególności przez młodzież: dostępny w szkole, w kawiarenkach internetowych i telefonach komórkowych trzeciej generacji. W związku z tym na szczeblu europejskim pilne stało się zaproponowanie pakietu środków mających na celu zapewnienie minimalnej ochrony osób najbardziej wrażliwych i nieletnich, coraz częściej narażonych na szkodliwe treści (prezentujące przemoc lub pornografię).

Wspólne stanowisko jest zadowalające, ponieważ obejmuje główne propozycje, o które zabiegały wszystkie grupy polityczne:

Lepsze informowanie i lepsze szkolenie: Projekt zalecenia przewiduje, że państwa członkowskie przeprowadzą kampanie informacyjne w celu uwrażliwienia obywateli na ewentualne ryzyko związane z internetem i zapewnią dystrybucję zestawów informacyjnych wskazujących jak bezpiecznie surfować po internecie, jak chronić się przy użyciu filtrów oraz jak złożyć skargę lub zasygnalizować szkodliwe treści dzięki dyżurom telefonicznym zapewnionym odtąd w każdym państwie członkowskim. Państwa członkowskie będą ponadto zobowiązane do ciągłego szkolenia nauczycieli i instruktorów na temat korzystania z internetu i niebezpieczeństw istniejących na forach dyskusyjnych i czatach.

Informacje te powinny pozwolić osobom korzystającym z internetu (rodzicom, nauczycielom i nieletnim) na określenie bezpiecznych treść i usług.

Większa odpowiedzialność: Tekst zalecenia kładzie ponadto nacisk na konieczność wprowadzenia odpowiedzialności osób zawodowo związanych z internetem, aby dołożyli wszelkich starań w celu uniknięcia dyskryminacji, uniknięcia treści nielegalnych bądź szkodliwych i umożliwili ich sygnalizowanie, a także konieczność utworzenia znaku jakości dla dostawców usług internetowych. W tym celu zaleca się podjęcie inicjatyw zmierzających do ułatwienia dostępu do internetu, unikając treści szkodliwych, w prowadzając system filtrowania lub wspólnych znaków rozpoznawczych czy wiadomości ostrzegających (wszystkie te środki zostały przykładowo wymienione w dwóch załącznikach do tego zalecenia).

Prawo do odpowiedzi w mediach elektronicznych: Celem projektu zalecenia jest umożliwienie korzystania z prawa do odpowiedzi we wszystkich mediach elektronicznych. To prawo już funkcjonuje w sposób zadawalający w odniesieniu do prasy i usług audiowizualnych we wszystkich państwach członkowskich. Należało zatem ustanowić na szczeblu europejskim minimalne zasady wykonywania prawa do odpowiedzi dla wszystkich nowych elektronicznych środków przekazu (internet, telefonia komórkowa). Niniejszy projekt zalecenia pozwoli zagwarantować prawo do odpowiedzi dostosowane do rozwoju technologicznego.

Nadzór środków przez Komisję: Projekt zalecenia obejmuje możliwość zbadania przez Komisję wprowadzenia europejskiej zielonej linii celem lepszego informowania obywateli o sposobach składania skarg i systemach filtrowania oraz możliwość zbadania kwestii udostępnienia nazwy domeny KID.eu. Zadowala fakt, że Komisja zamierza przedstawić sprawozdanie w sprawie wykonania i skuteczności środków przewidzianych w zaleceniu, a w razie potrzeby ich ponownego zbadania.

Niniejsze zalecenie powinno zagwarantować, że internet pozostanie atrakcyjnym narzędziem komunikacyjnym, bezpieczniejszym dla młodzieży i osób najbardziej wrażliwych. W kontekście bezustannie zmieniających się technologii i całkowicie otwartej przestrzeni komunikacyjnej w celu ochrony wolności podstawowych użytkowników, w szczególności młodzieży, należy regularnie aktualizować, dzielić i oceniać działania i przepisy. Jest to warunek korzystania z pełnym zaufaniem z nowych technologii przez obywateli Unii, a zatem ich regulowanego i stałego rozwoju.

Czytaj również: Dokument międzyinstytucjonalny: 2004/0117 (COD) (PDF) - Wspólne stanowisko przyjęte przez Radę w dniu 18 września 2006 r. w celu przyjęcia zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony małoletnich, godności ludzkiej oraz prawa do odpowiedzi w odniesieniu do konkurencyjności europejskiego przemysłu audiowizualnego oraz internetowych usług informacyjnych. A także: New EU recommendation includes the right of reply in the online media