Ilu prawników ma Google?

Zarówno w globalnej Sieci, ale też w niniejszym serwisie, sporo jest doniesień na temat różnych sporów prawnych, których stroną jest Google Inc. Złote dziecko nowego internetowego boomu przeżywa ożywiony wzrost, wartość spółki rośnie, zmienia się też krajobraz otoczenia biznesowego (i społecznego), w którym działają spółki wykorzystujące tzw. "nowe technologie". Pytanie zatem: jak wygląda wsparcie prawne dla przedsiębiorstw tego typu?

Jak wynika z artykułu opublikowanego w the New York Times We’re Google. So Sue Us: dział prawny Google rozrósł się znacznie. W 2001 roku obsługiwał to przedsiębiorstwo jeden prawnik, dziś dział prawny Google liczy sobie stu prawników. Każdy z nich musi się orientować w sprawach tzw. własności intelektualnej, prawie konkurencji, prawie telekomunikacyjnym, etc. Nie znaczy to, że Google nie korzysta z pomocy innych firm prawniczych. Nic dziwnego. Gdy spółka płaci miliony dolarów opłat sądowych, opłat wynikających z ugód z przedsiębiorcami, opłat licencyjnych związanych z wykorzystywanymi technologiami, materiałami, patentami, itp.

Takie przedsiębiorstwa jak Microsoft również korzystają z licznych kancelarii. Tu również jest specjalizacja. Jedni wspierają spółkę przy sporach dotyczących konkurencji (głóśne spory z Komisją Europejską), inne w zakresie prawa własności intelektualnej... Są też takie, które specjalizują się w innych gałęziach prawa - wszak takie przedsiębiorstwo podpisuje np. umowy z rządami państw, na dostawę sprzętu. Są też zamówienia publiczne... Wielu prawników...

A z moich obserwacji wynika, że również rodzimy biznes zaczyna interesować się tym, co prawnicy mają do powiedzenia w sprawach rynku "nowych technologii". Nie chodzi tylko o to, że trwa burzliwa dyskusja na temat przyszłego kształtu poszczególnych aktów prawnych (por. Bulgocze również w polskim kotle własności intelektualnej). Chodzi też o to, że konkurenci są coraz bardziej świadomi. Są świadomi, jednak wciąż prawnika potrzebuje się już post factum. Trafiają się np. takie sytuacje, w których ktoś pyta: co mam zrobić, bo zrobiłem to i to, i teraz dostałem list, w którym ktoś rząda, bym zaprzestał, albo zapłacił... Ale można też zaobserwować również inny trend - większe przedsiębiorstwa inwestują w szkolenia swoich pracowników działów np. marketingu. To oni są odpowiedzialni za konstruowanie oferty. To od nich zależy wykreowanie nowego produktu. Inwestycja w uruchomienie nowego produktu na tym, dość skomplikowanym rynku, może okazać się inwestycją chybioną, gdy nagle posypią się pozwy, kary, żądania opłat licencyjnych... Innymi słowy - lepiej wcześniej przyjrzeć się otoczeniu biznesowemu (w tym - prawu danej dziedziny), niż potem w pośpiechu łatać rozpadający się biznes.

Niedawno miałem przyjemność konwersować z jednym z adwokatów „globalnej” korporacji prawniczej. W trakcie tej rozmowy przewinęła się następująca teza: przedsiębiorstwom działającym globalnie bardzo pomocna jest globalizacja prawa, gdyż na wielu rynkach (w różnych państwach) może ich obsługiwać jedna kancelaria (albo jeden dział prawny). Dziś jest tak, że konieczne jest utrzymywanie własnego sztabu prawników, a także współpraca z prawnikami lokalnymi – co może powiedzieć o polskim prawie prawnik z Brukseli (o ile nie jest to Polak, który wspiął się po szczeblach kariery zawodowej co jądra Europy)? Kierując się racjonalnością biznesową duże korporacje pragną jednolitych zasad prawnych, by niezależnie od tego, czy oferują swoje usługi w Polsce, czy we Francji – mieć jedną ofertę, dostosowaną do globalnego rynku, nie zaś wiele różnych „produktów”, każdy przycięty i dostosowany do konkretnego porządku prawnego.

Globalizacja prawa zatem ma silne wsparcie biznesowe. Nie dziwi – w tym kontekście – również obawa lokalnych środowisk prawniczych, które obawiają się możliwości wykonywania zawodu przez „obcego” prawnika na ich terenie (w ich kraju). Przykład? Gazeta Prawna: "przeciwko Polsce zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające w sprawie dyskryminacji obywateli Unii Europejskiej w dostępie do zawodu notariusza. Polska ustawa o notariacie stanowi, że zawód ten może wykonywać jedynie polski obywatel. Według Brukseli takie ograniczenia łamią unijne zasady dotyczące swobody przedsiębiorczości przewidziane w traktatach oraz dyrektywę z 1989 roku o wzajemnym uznawaniu dyplomów".

W globalnej wiosce jest miejsce tylko dla jednego kowala? Tak czy inaczej – coraz więcej przedsiębiorców dostrzega, że jakiś kowal jest im potrzebny.