Warunkowe ograniczenie odpowiedzialności a materiały prasowe - wyrok w sprawie C-291/13

Wypada odnotować Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 11 września 2014 r. w sprawie C-291/13. Trybunał zajął się tu - w trybie prejudycjalnym - interpretacją dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywy o handlu elektronicznym).

Wyrok dostępny jest na stronach Trybunału. Zaczęło się od tego, że S. Papasavvas wniósł powództwo o naprawienie szkody do Eparchiako Dikastirio Lefkosias przeciwko O Fileleftheros Dimosia Etaireia Ltd, spółce prasowej, oraz T. Kounnafiemu, redaktorawi naczelnemu gazety O Fileleftheros, i G. Sertisowi, dziennikarzowi tej gazety, w związku z działaniem stanowiącym jego zdaniem zniesławienie. Mamy więc interpretację związku przepisów prasowych z przepisami o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Na jakich zasadach odpowiada prasa publikowana w internecie? Czy ma tu zastosowanie zasada ograniczonej odpowiedzialności wraz z procedurą notice and takedown? Co to znaczy, że ktoś świadczy usługi drogą elektroniczną?

Odpowiadając na szereg pytań Trybunał stwierdził (wytłuszczenia moje):

1) Artykuł 2 lit. a) dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego („dyrektywy o handlu elektronicznym”) należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „usług społeczeństwa informacyjnego” w rozumieniu tego przepisu obejmuje usługi polegające na oferowaniu informacji on-line, za które usługodawca otrzymuje wynagrodzenie nie od usługobiorcy, lecz z przychodów uzyskiwanych z reklam emitowanych na stronie internetowej.

2) Dyrektywa 2000/31 nie stoi na przeszkodzie, w sprawie takiej jak w postępowaniu głównym, zastosowaniu reżimu odpowiedzialności cywilnej w związku ze zniesławieniem.

3) Ograniczenia odpowiedzialności cywilnej, o których mowa w art. 12–14 dyrektywy 2000/31, nie dotyczą spółki będącej wydawcą prasowym, dysponującym stroną internetową, na której publikowana jest elektroniczna wersja dziennika, przy czym spółka ta ponadto otrzymuje wynagrodzenie z przychodów z reklam handlowych emitowanych na tej stronie, w przypadku gdy ma ona wiedzę o publikowanych informacjach i sprawuje nad nimi kontrolę, niezależnie od sytuacji, czy gdy dostęp do strony jest odpłatny.

4) Ograniczenia odpowiedzialności, o których mowa w art. 12–14 dyrektywy 2000/31, można zastosować w ramach sporu między jednostkami dotyczącego odpowiedzialności cywilnej w wypadku zniesławienia, jeśli spełnione są przesłanki wskazane w tych artykułach.

5) Artykuły 12–14 dyrektywy 2000/31 nie pozwalają usługodawcy świadczącemu usługi społeczeństwa informacyjnego na sprzeciwienie się wystąpieniu z powództwem przeciwko temu usługodawcy oraz – w konsekwencji – przyjęciu przez sąd krajowy środków tymczasowych. Usługodawca może podnieść przewidziane w tych artykułach ograniczenia odpowiedzialności zgodnie z przepisami prawa krajowego zapewniającymi ich transpozycję lub w braku takiej możliwości – w sposób pozwalający na dokonanie ich wykładni zgodnej z tymi artykułami. Natomiast w ramach sporu takiego jak postępowanie główne, dyrektywa 2000/31 nie może sama nakładać na jednostkę zobowiązań i nie można wobec tego powoływać się na nią względem tej jednostki.