Podatkowa interpretacja przychodów z internetowego hazardu

Problematyka hazardu jest dziś dość aktualna, a w tym serwisie opublikowałem kilka tekstów na temat hazardu online. Ponieważ pisemne interpretacje prawa podatkowego dają nam pewien pogląd na praktykę stosowania prawa (podatkowego), warto odnotować pytanie podatnika, który - nie prowadząc działalności gospodarczej - chciał wziąć udział w grze w internetowym kasynie, którego serwer znajduje się w Wielkiej Brytanii. Zapytał, czy jeśli wygra, to taka wygrana, jeśli nie przekroczy 2.280 zł, będzie objęta zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy przekroczenie kwoty wygranej limitu 2.280 zł spowoduje opodatkowanie nadwyżki podatkiem zryczałtowanym o wartości 10%. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy przypomniał, że kto na terytorium RP uczestniczy w zagranicznej grze losowej lub zagranicznym zakładzie wzajemnym, ten podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie...

Interpretacja sygn. ITPB1/415-434/09/MR została wydana przez działającego w imieniu ministra finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy 31 lipca 2009 roku. Dyrektor IS uznał, że interpretacja, którą zaproponował podatnik, jest nieprawidłowa. Interesujące są tu pytania podatnika, który próbował sugerować doniosłość miejsca, w którym działa serwer, to, że istnieją jakieś oddziały spółki, i jak starał się wykazać, że ważne jest miejsce zawarcia oraz wykonania umowy.

Zacytujmy uzasadnienie interpretacji (wytłuszczenie moje, VaGla):

W dniu 18 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku wygranej w grze losowej zorganizowanej przez podmiot prowadzący kasyno w sieci Internet.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Zamierza wziąć udział w grze losowej zorganizowanej przez podmiot prowadzący kasyno on-line. Miejscem położenia serwera jest terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Wpłata kaucji uprawniającej do wzięcia udziału w grze ma nastąpić na rachunek bankowy w banku mającym siedzibę na terytorium kraju. Wypłata ewentualnej wygranej ma nastąpić także z rachunku bankowego prowadzonego przez bank mający siedzibę na terytorium kraju na rachunek Wnioskodawcy także prowadzony przez bank mający siedzibę na terytorium kraju. Wnioskodawca w grze zamierza uczestniczyć przy wykorzystaniu komputera osobistego położonego w Polsce przy użyciu łącza internetowego. Organizatorem gry jest spółka zarejestrowana w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej posiadająca wymaganą przez prawo tego państwa – członka Wspólnot Europejskich licencję. Licencja obejmuje uprawnienie do organizowania gier na całym terytorium Wspólnot Europejskich. Zarówno kaucja jak i wygrana wpłacane i wypłacane są w polskich złotych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ewentualna wygrana jeżeli jej wartość nie przekroczy kwoty 2.280 zł będzie objęta zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy przekroczenie kwoty wygranej limitu 2.280 zł spowoduje opodatkowanie nadwyżki podatkiem zryczałtowanym o wartości 10%...

Zdaniem Wnioskodawcy, organizator gry jest spółką mającą siedzibę na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, które jest podobnie jak Rzeczpospolita Polska członkiem Wspólnot Europejskich. Działa on na zasadach określonych normami prawa brytyjskiego. Posiada on wszelkie tamtejszym prawem wymagane licencje do organizowania gier hazardowych. Posiada także licencję na prowadzenie takich gier na całym terytorium Wspólnot Europejskich. Serwer, przy użyciu którego prowadzona i organizowana jest gra wprawdzie jest położony na terytorium Zjednoczonego Królestwa, jednakże wpłata kaucji uprawniającej do podjęcia gry następuje na rachunek polskiego oddziału tejże spółki znajdujący się w banku polskim. Wpłata kaucji ma nastąpić z osobistego rachunku Wnioskodawcy na ww. rachunek. Oba są prowadzone przez bank polski. Wypłata ewentualnej wygranej następować ma także z rachunku znajdującego się w banku polskim na rachunek Wnioskodawcy w banku polskim. W opinii Wnioskodawcy powyższe zatem z pewnością nie będzie realizacją znamion czynu określonego w art. 107 § 2 kks. Nie nastąpi bowiem udział na terytorium RP w zagranicznej grze losowej albowiem wpłata kaucji uprawniającej do wzięcia udziału w grze nastąpi z rachunku położonego w banku polskim na rachunek położony w banku polskim polskiego oddziału organizatora gry. Gra organizowana będzie przez spółkę uprawnioną do jej organizowania na całym terytorium WE, a więc także uprawnionej do jej organizowania w Polsce. Wypłata wygranej ma nastąpić z rachunku położonego w banku polskim należącego do polskiego oddziału organizatora w polskich złotych na rachunek także położony w Polsce. Wprawdzie siedziba główna organizatora mieści się poza terytorium RP, lecz w kraju WE i jest organizowana przez polski oddział. Znaczenie zasadnicze ma zatem miejsce uiszczenia kaucji – de facto zawarcia umowy o udział w grze i miejsce wypłaty wygranej – de facto miejsce spełnienia świadczenia wynikającego z tej gry czyli miejsce wykonania umowy. Umowę wykona oddział polski organizatora. Użycie zaś w samej grze serwera położonego poza terytorium RP ma jedynie znaczenie techniczne. Gra zatem odbywać się będzie w Polsce, wykonanie i zawarcie umowy o grę nastąpi w Polsce, zaś umowę wykona oddział polski organizatora gry. Ponadto organizator jest uprawniony także do organizowania gier hazardowych także na terytorium RP (jako członka WE). Miejscem organizacji gry zatem jest miejsce zawarcia i wykonania umowy o grę, a więc miejsce położenia rachunków bankowych, z których dokonywane będą wpłaty kaucji i wypłaty wygranej. Skoro jest tak, to wygrana w grze losowej zostanie wypłacona przez podmiot mający siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, będzie prowadzona przez ten podmiot zgodnie z przepisami obowiązującymi w kraju siedziby – członka Unii Europejskiej, przez podmiot uprawniony i jeżeli jej wartość nie przekroczy kwoty 2.280 zł objęta jest zwolnieniem podatkowym wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś nadwyżka ponad tę kwotę będzie opodatkowana zryczałtowanym podatkiem w wysokości 10%, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza wziąć udział w grze losowej organizowanej za pośrednictwem sieci Internet przez organizatora prowadzącego kasyno on-line, mającego siedzibę na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (tam znajduje się również serwer).

W świetle aktualnie obowiązującego stanu prawnego problematyka dotycząca prowadzenia działalności w zakresie gier i zakładów wzajemnych regulowana jest przepisami ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 4, poz. 27 ze zm.).

W ustawie tej zostały określone warunki urządzania i zasady prowadzenia działalności w zakresie gier i zakładów wzajemnych, gier na automatach oraz gier na automatach o niskich wygranych. Ustawa ta zawiera również zamknięty katalog gier, które mogą być urządzane w oparciu o wydane, na podstawie jej przepisów, zezwolenia Ministra Finansów, albo dyrektorów izb skarbowych.

Konsekwencją powyższego stanu rzeczy jest zakaz prowadzenia tych gier, które nie zostały w niej wymienione. Dotyczy to również urządzania i prowadzenia w sieci Internet gier i zakładów wzajemnych.

Dodatkowo, wykonanie określonych przepisami tej ustawy obowiązków zabezpieczają sankcje karne - art. 107 i 108 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 111, poz. 765 ze zm.). Zgodnie z art. 107 § 1 i § 2 kodeksu, kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom zezwolenia urządza lub prowadzi grę losową, grę na automacie, grę na automacie o niskich wygranych lub zakład wzajemny, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. Tej samej karze podlega, kto na terytorium RP uczestniczy w zagranicznej grze losowej lub zagranicznym zakładzie wzajemnym.

Operowanie więc przez państwo zakazem, wspartym odpowiednimi sankcjami karnymi powoduje, że prowadzona wbrew temu zakazowi działalność nie może być traktowana jako podlegająca obowiązkowi podatkowemu. Konsekwencją prawną takiej działalności jest wymierzenie w przewidzianym przez prawo trybie stosownej kary, a nie jej opodatkowanie. Czynność prawnie zabroniona nie może rodzić skutków w postaci zobowiązania podatkowego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Ustawodawca używając sformułowania "czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy" miał na uwadze zachowania się podmiotów, które nie mogą być przedmiotem stosunku cywilnoprawnego. Zatem pojęcie "czynności", o których mowa w tym przepisie, oznacza zachowania (czynności faktyczne), które w ogóle nie mogą być wskazane w treści ważnej czynności prawnej, jako świadczenie strony tej czynności. Przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mogą być zachowania, które ze swojej istoty są sprzeczne z prawami przyrody, ustawą lub zasadami współżycia społecznego i w konsekwencji w ogóle nie mogą być określone w treści ważnej i wywołującej zamierzone skutki umowy. Chodzi więc o czynności, które w żadnych okolicznościach i warunkach, jakie przepisy prawa przewidują dla zawarcia wolnej od wad umowy, nie mogą być przedmiotem stosunku prawnego.

Z postanowień ww. regulacji wynika generalna zasada, że przychody wynikające z zachowań, które w żadnych warunkach i okolicznościach nie mogą zostać zaakceptowane przez obowiązujący porządek prawny, nie podlegają opodatkowaniu. Przepis ten stanowi zatem wyraz dezaprobaty ustawodawcy w stosunku do określonych zachowań, w tym także takich, które są potępiane przez społeczeństwo. Celem tego przepisu jest wykluczenie sprzeczności pomiędzy ustawową o podatku dochodowym ww., a przepisami prawa cywilnego i karnego, co jest przejawem respektowania zasady jednolitości prawa. Z punktu widzenia tej zasady istotne jest, aby przepisy ustaw podatkowych w żaden sposób nie kolidowały z uniwersalnymi wartościami, które zostały usankcjonowane w przepisach prawa karnego i prawa cywilnego.

W rezultacie ewentualny przychód (wygrana) osiągnięty przez Wnioskodawcę z udziału w grze losowej na warunkach przedstawionych we wniosku nie może być objęty regulacjami zawartymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ww. Wnioskodawca powinien mieć również świadomość istnienia negatywnych skutków opisanego w zdarzeniu postępowania. Uczestnictwo bowiem w przedmiotowej grze penalizowane jest odpowiednimi przepisami innych ustaw (kodeks karny skarbowy).