WSA w Olsztynie: umowa z organem informacją publiczną, ale...

Z okazji Międzynarodowego Dnia Prawa do Wiedzy przywołam jeszcze jeden, niedawny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wydał wyrok z 11 września 2009 roku (sygn. II SA/Ol 713/09), w uzasadnieniu którego stwierdził, że "skoro informacja publiczna dotyczy spraw publicznych, w szczególności zaś majątku publicznego i gospodarki finansowej prowadzonej przez organy samorządu terytorialnego, to wynagrodzenie za wykonane na rzecz tego organu czynności mieści się w definicji informacji publicznej, w szczególności w art. 6 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p.". A chodziło o to, że skarżącemu odmówiono udostępnienia rachunków wystawionych przez zleceniobiorcę, który na podstawie umowy zlecenia robił coś na rzecz Urzędu Miejskiego. WSA stwierdził wręcz, że "nie może budzić wątpliwości, że umowa ta stanowi informację publiczną". Warto jednak pamiętać, że prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu m.in. ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy (art 5 ust 2 ustawy)...

Wyrok WSA w Olsztynie opublikowano w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych. Wyrok nadal nie jest prawomocny. Skarżonym organem było Samorządowe Kolegium Odwoławcze, a w wyniku wyroku uchylono decyzję I i II instancji oraz zasądzono od d Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę 200 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Przywołam może fragment uzasadnienia tego wyroku:

(...)
Stosownie do art. 1 ust. 1 u.d.i.p., informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. W art. 6 u.d.i.p. ustawodawca zawarł przykładowy katalog informacji i dokumentów, które stanowią informację publiczną. Przy interpretacji wskazanych przepisów nie można pomijać, że prawo do uzyskania informacji publicznej wynika przede wszystkim z Konstytucji. W art. 61 ust. 1 Konstytucji przewidziano, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. W ust. 2 tego artykułu wskazano zaś, że prawo do uzyskiwania informacji obejmuje m.in. dostęp do dokumentów. Przy czym podkreślenia wymaga, że Konstytucja nie zastrzega, że dostęp ten dotyczy wyłącznie dokumentów urzędowych.

Wskazać należy, że ratio legis normy zawartej w art. 61 Konstytucji i w ustawie o dostępie do informacji publicznej wynika z zasady udziału obywateli w życiu publicznym i sprawowania społecznej kontroli. W celu realizacji tej zasady obywatel ma prawo do uzyskania wiedzy o sprawach publicznych. Prawo to dotyczy informacji warunkujących świadomy i racjonalny udział obywateli w życiu publicznym, łącznie z podejmowaniem w tym zakresie decyzji w zakresie realizacji zasady zwierzchnictwa narodu lub ułatwieniem sprawowania społecznej kontroli nad procesami sprawowania władzy (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 8 października 2008 r., sygn. akt IV SAB/Po 14/08, LEX nr 509779 i powołana tam literatura).

Wobec powyższego, skoro informacja publiczna dotyczy spraw publicznych, w szczególności zaś majątku publicznego i gospodarki finansowej prowadzonej przez organy samorządu terytorialnego, to wynagrodzenie za wykonane na rzecz tego organu czynności mieści się w definicji informacji publicznej, w szczególności w art. 6 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Z naruszeniem zatem art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 16 ust. 1 u.d.i.p. odmówiono skarżącemu udostępnienia rachunków wystawionych przez zleceniobiorcę.

Fakt, że rachunki wystawione zostały przez podmiot prywatny, wobec czego nie stanowią dokumentów urzędowych, nie oznacza, że dokumenty te nie podlegają przepisom u.d.i.p. Podkreślić należy, że informacja publiczna obejmuje swoim znaczeniem znacznie szerszy zakres pojęciowy niż dokumenty urzędowe. Wobec tego nie można zawężać tego pojęcia i utożsamiać dostępu do informacji publicznej z dostępem do dokumentów urzędowych. Należy bowiem podkreślić, że ograniczenie dostępu do informacji publicznej może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (art. 61 ust. 3 Konstytucji). Tak więc organ władzy publicznej może i powinien odmówić dostępu do informacji publicznej tylko wtedy, gdy dotyczy ona wartości ustawowo chronionych.

Nieprawidłowo zatem organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzje organu pierwszej instancji w części dotyczącej odmowy udostępnienia kopii rachunków z lat 2008 i 2009 wystawionych przez W.D.

Prawidłowe natomiast jest stanowisko Kolegium w kwestii obowiązku Burmistrza Miasta G. udostępnienia kopii umowy zlecenia. W świetle przedstawionych wyżej wyjaśnień nie może budzić wątpliwości, że umowa ta stanowi informację publiczną. Nie ma w stanie faktycznym sprawy znaczenia, że umowy nie zawierano w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655, ze zm.). Wprawdzie art. 139 ust. 3 Prawa zamówień publicznych stanowi, że umowy są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej, jednakże przepis ten kreuje samoistną podstawę prawną jawności umów w sprawach zamówień publicznych i nie wyłącza zastosowania przepisów u.d.i.p. do umów zawieranych przez organy władzy publiczne w innych trybach. Zawarcie umowy zlecenia na wykonanie określonych czynności na rzecz organu samorządu terytorialnego, mimo że nie podlegało przepisom Prawa zamówień publicznych, skutkowało wytworzeniem informacji o charakterze publicznym. Informacja ta ma postać dokumentów: umowy i rachunków związanych wykonaniem tej umowy. Gdyby organ uznał, że udzielenie tej informacji narusza którąś z tajemnic ustawowo chronionych winien odmówić jej udostępnienia w drodze decyzji z powołaniem się na konkretny przepis dający organowi taką możliwość.
(...)