Wolna licencja ma znaczenie w USA

W moim odczuciu główną kwestią rozważaną przez sąd była nie tyle ważność wolnej licencji, z czym chyba wszyscy w tej sprawie się zgadzają, lecz podstawa prawna dochodzenia naruszeń takiej licencji.

Otóż sąd zastanawiał się, czy naruszenie wolnej licencji to naruszenie praw autorskich licencjodawcy (copyright infringement), czy też może naruszenie umowy (breach of contract). Sąd uznał, że to pierwsze i wobec tego dopuścił możliwość wydania preliminary injunction (czegoś w rodzaju postanowienia o zabezpieczeniu).

O przyjęciu takiego stanowiska przez sąd zadecydowało uznanie wymagań ustanowionych w licencji za "conditions", a nie za "covenants". Próbując tłumaczyć to na polskie, można by powiedzieć, że zdaniem sądu postanowienia licencji nie zawierały zobowiązań wzajemnych licencjobiorcy, co raczej warunki (lecz nie do końca chyba w naszym rozumieniu warunku jako zdarzenia przyszłego niepewnego - chodzi tu raczej o przesłanki czegoś w rodzaju natychmiastowego wygaśnięcia licencji).

Ja się zastanawiam jak by to było, gdyby sprawa toczyła się w Polsce. Otóż i w polskim prawie autorskim jest specjalny bonus w postaci art. 80, przysługujący tylko w przypadku naruszenia praw autorskich. Nie wyłącza to jednak możliwości ustanowienia zabezpieczenia na podstawie ogólnych przepisów KPC (art. 730 i nast.), chyba jednak mniej korzystnych dla dochodzącego ochrony.

Jest możliwe, że polski sąd wydałby orzeczenie przeciwne i uznał naruszenie licencji za niewykonanie umowy, a nie za naruszenie praw autorskich (niedopuszczając tym samym do zastosowania zabezpieczenia z art. 80). Mamy bowiem orzeczenie SN z 20 maja 1999 r. (I CKN 1139/97), zgodnie z którym roszczenia z art. 79 nie przysługują w przypadku istnienia licencji ustawowej. Komentatorzy (J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz, E. Traple, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2001, wyd. II., komentarz do art. 79) napisali w związku z tym orzeczeniem:

"...wyłączenie stosowania art. 79 ust. 1 pr. aut. ... dotyczy także ... dochodzenia wynagrodzenia określonego w umowie (np. licencyjnej). Skoro bowiem nie można dochodzić roszczeń z art. 79 ust. 1 pr. aut. wobec nieuiszczania stosownego wynagrodzenia przez reemitującego w ramach licencji ustawowej ze względu na brak przesłanki "wkroczenia w cudze autorskie prawa majątkowe", to identyczna ocena dotyczy wszystkich innych przypadków, gdy nie dochodzi do bezprawnego korzystania z przedmiotu praw wyłącznych."

Ale nawet jeżeli uznamy, że podstawą dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia wolnej licencji jest w Polsce prawo zobowiązań, a nie art. 79, to i tak przecież uprawniony może żądać wykonania umowy. W USA jest to chyba bardziej skomplikowane - prawo zobowiązań dawałoby uprawnionemu jedynie roszczenie odszkodowawcze (nie jestem tego pewien i jak ktoś wie lepiej to proszę mnie poprawić). Dlatego też Jacobsen v. Katzer jest w USA dużym sukcesem, bo potwierdza, że licencjodawca może żądać wykonania takich zobowiązań licencjobiorcy jak wskazanie autorstwa, udostępnienie kodów źródłowych itp.