Policja uzyskuje dostęp do alfanumerycznych zapisów DNA z Interpolu

spirala DNANa dziś zapowiedziano "uroczyste uruchomienie dostępu polskiej Policji do jednego z głównych instrumentów Interpolu – bazy danych DNA – za pomocą międzynarodowego Portalu DNA". Uroczystość ma się odbyć (a może właśnie się odbywa) w Wydziale Biologii Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji. Dziś też otwarcie miejskiej wersji boiska Orlik 2012. Wspominam o tym jedynie dlatego, że premier Donald Tusk, otwierając to boisko, zapowiedział właśnie, że rząd planuje nowy projekt: monitoring elektroniczny, by dzieci mogły oglądać jak grają w piłkę, by ich rodzice mogli się cieszyć tymi sukcesami...

O Orliku więcej w tej notatce nie napiszę (wspomniałem o tym, gdyż w chwili pisanie tej notatki usłyszałem zapowiedź premiera), natomiast na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowano notatkę pt. Uruchomienie dostępu polskiej Policji do bazy danych DNA Interpolu za pomocą Międzynarodowego Portalu DNA, w której znajdują się szczegóły dotyczące dostępu do portalu DNA. Przy okazji warto chyba podlinkować tu publiczne zasoby samego portalu Interpolu: Operational data services and databases for police (tam również można znaleźć Instrukcję nt. wymiany danych DNA oraz praktyki Zalecenia Grupy Ekspertów Interpolu ds. Monitorowania DNA (PDF) - Interpol Handbook on DNA Data Exchange and Practice). Co do polskiego dostępu do tych baz MSWiA pisze:

Dostęp do bazy danych DNA Interpolu to m.in. efekt dobrych relacji międzynarodowych MSWiA i znakomitej opinii polskiej Policji. Kwestia udostępnienia instrumentów Interpolu polskim Policjantom była tematem rozmów jakie w europejskiej siedzibie organizacji we francuskim Lyonie w kwietniu b.r. prowadził Wiceminister Adam Rapacki.

Podsekretarz Stanu w MSWiA Adam Rapacki i Komendant Główny Policji nadinsp. Andrzej Matejuk spotkali się w siedzibie Interpolu w Lyonie z sekretarzem generalnym Ronaldem K. Noble. Wśród omawianych tematów znalazły się m. in. plany udostępnienia instrumentów policyjnych Interpolu poza Krajowe Biuro Centralne organizacji w Warszawie. Dzięki temu funkcjonariusze policji z tzw. "pierwszej linii" na terenie całego kraju będą mogli korzystać z międzynarodowych baz danych.

Od kwietnia do czerwca 2008 r. w Komendzie Głównej Policji trwały prace nad dostosowaniem infrastruktury technicznej oraz wypracowaniem rozwiązań organizacyjnych i prawnych, aby umożliwić polskiej Policji dostęp do bazy danych DNA Interpolu w trybie on-line, z zachowaniem bezpieczeństwa przesyłanych danych.

W lipcu 2008 r. Baza Danych DNA prowadzona przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne KGP posiada odpowiednie warunki techniczne do wymiany danych z Bazą Danych DNA Interpolu. Standardy oznaczanych na użytek polskiej bazy profili genetycznych są zgodne z obowiązującymi w Interpolu (ESS/ISSOL). W celu wypełnienia norm jakościowych związanych z wykonywanymi w CLK KGP badaniami genetycznymi uzyskano wszelkie istotne certyfikaty krajowe i międzynarodowe (ISO 9001, ISO 17025, GEDNAP). Przetwarzanie danych w Bazie Danych DNA odbywa się w oparciu o wdrożoną i rygorystycznie przestrzeganą politykę bezpieczeństwa. Biuro Łączności i Informatyki KGP uruchomiło łączność z Bazą Danych DNA Interpolu poprzez łącze I 24/7 (za pomocą szyfrowanej sieci SDH). Biuro Prawne i Biuro Ochrony Informacji Niejawnych KGP wydały opinie o braku przeszkód prawnych dotyczących wymiany danych DNA, zarówno od strony przepisów prawa karnego procesowego, ustawy o Policji jak i ustawy o ochronie danych osobowych. Polska Policja spełniła więc wszystkie wymogi konieczne do podpisania umowy z Interpolem dotyczącej wymiany danych DNA.

14 lipca 2008 r. Komendant Główny Policji, nadinsp. Andrzej Matejuk podpisał dokument o nazwie Karta DNA– (DNA Charter) umożliwiający polskiej Policji swobodny dostęp w trybie on-line do zasobów bazy profili DNA Interpolu poprzez aplikację o nazwie Międzynarodowy Portal DNA (International DNA Gateway). Karta DNA stanowi podstawę prawną dla wyspecjalizowanego transferu danych.

Baza Danych DNA Interpolu powstała w 2003 r. w celu umożliwienia krajom członkowskim (obecnie jest ich 186) wymiany informacji dotyczących profili DNA uzyskanych w tych krajach w drodze postępowań karnych. Jest to baza o charakterze centralnym i jest ona zarządzana przez Generalny Sekretariat Interpolu, w jego siedzibie w Lyonie (Francja). Składa się ona z tzw. zapytań o sprawdzenie (DNA Search Request), przesyłanych do Interpolu z Narodowych Centralnych Biur Interpolu. Zapytania zawierają profil genetyczny sprowadzony do postaci zapisu alfanumerycznego (ciągu cyfr) oraz informację o rodzaju zdarzenia. Wymiana danych następuje poprzez porównywanie przesłanych profili DNA z profilami nadesłanymi jako zapytania z innych krajów. Porównania mogą dotyczyć zarówno niezidentyfikowanych profili DNA pochodzących ze śladów ujawnionych na miejscach przestępstw, jak i zidentyfikowanych profili pochodzących od konkretnych osób (podejrzanych, skazanych). W ten sposób można w logiczny sposób połączyć ze sobą niezidentyfikowane profile pojawiające się na miejscach zdarzeń w kilku krajach, a nawet przypisać im tożsamość konkretnego sprawcy, który w jednym z nich mógł zostać uprzednio zidentyfikowany.

Na ilustracji: fragment grafiki Dna-split (za Wikipedią: "This image is a work of a United States Department of Energy (or predecessor organization) employee, taken or made during the course of an employee's official duties. As a work of the U.S. federal government, the image is in the public domain").

Opcje przeglądania komentarzy

Wybierz sposób przeglądania komentarzy oraz kliknij "Zachowaj ustawienia", by aktywować zmiany.

Zaufanie do testów DNA

Los Angeles Times: How reliable is DNA in identifying suspects?

W skrócie - analityk z labolatorium kryminalistycznego znalazł w bazie (stanowej policji) dwa profile DNA zgadzające się w 9 punktach (loci), gdzie jeden należał do białego a drugi do czarnego mężczyzny. Typowo porównuje się 13 punktów o ile uda się zdobyć odpowiednią ilość materiału genetycznego poszukiwanego (!).

Ryzyko "fałszywych trafień" używane w sądach (amerykańskich) bazuje na tym co mówi FBI i jak niektórzy uważają jest mocno zaniżone.

FBI różnymi środkami próbowało blokować testy baz DNA, mimo to w kilku stanach przeprowadzono takie analizy. Przykładowe wyniki:

  • 903 pary zgadzające się w 9 lub więcej punktach w bazie 220 tysięcy rekordów.
  • 32 pary zgadzające się we wszystkich 13 punktach w bazie 30 tysięcy rekordów

Oczywiście trzeba pamiętać, że w konkretnych przypadkach sprawdza się ustalony profil (podobna sytuacja do ataku na skróty MD5 - dużo łatwiej znaleźć dwa różne (dowolne) ciągi dające ten sam skrót, niż dobrać ciąg o takim samym skrócie do danego konkretnego ciągu).
Wygląda jednak, że z prawdopodobieństwa błędnej decyzji na podstawie materiału DNA trzeba zabrać parę zer z mianownika...

A jaki to ma związek?

w konkretnych przypadkach sprawdza się ustalony profil (podobna sytuacja do ataku na skróty MD5 - dużo łatwiej znaleźć dwa różne (dowolne) ciągi dające ten sam skrót, niż dobrać ciąg o takim samym skrócie do danego konkretnego ciągu).

A jaki związek ma to porównanie do sum MD5 z badaniami podejrzanych? Przecież wtedy właśnie porównujemy (jak sam Pan zresztą napisał) gotowy profil podejrzanego do innych, a nie "wymyślamy" tenże profil tak, aby pasował do innego. Chyba czegoś nie zrozumiałem.

A taki, że w artykule mowa

A taki, że w artykule mowa jest o testach baz DNA wykonywanych na zasadzie szukania pasujących par przez testy "każdy z każdym".

Ale przecież przez testy profili a nie kodów genetycznych?

Ale przecież przez testy profili a nie kodów genetycznych? Więc porównuje się ze sobą właśnie wykonane sumy MD5 (profile - czyli zestawy 13 cech, jeśli dobrze zrozumiałem Pana wywód), a nie kompletne pliki (kody genetyczne).

Więc jest to przypadek pierwszy - szukanie w bazie sum (profili) sumy MD5 identycznej z moją (moim profilem). A nie wariant drugi - budowa pliku (preparowanie próbki DNA? - jak Pan to sobie w ogóle wyobraża?), który skraca się do danej sumy (z której można wyizolować 13 cech identycznych do cech innej próbki).

Prawa autorskie?

Pytanie trochę z innej beczki - jak taki profil DNA ma się do praw autorskich? Można by pomyśleć, że profil DNA człowieka raz, że fizycznie należy do danej osoby (prawa majątkowe, w końcu sam mogę zdecydować czy "przekazać" część mojego profilu dalej), dwa iż należy w pewnej części do rodziców tejże osoby ("derived work"). Nietrudno wyobrazić sobie sytuację, w której można by żądać tantiem. Pytania tylko jaka organizacja się podejmie reprezentacji tychże praw ;)

Przedmiotem prawa

Przedmiotem prawa autorskiego są przejawy działalności twórczej. Na pewno nie są nimi kody genetyczne.

DNA a twórczość

Powyższe zdanie prosi się o podsumowanie jednym wyrazem JESZCZE.

DNA a patenty

VaGla's picture

Ale odnotowałem w 2005 roku, w tekście Jesteś opatentowany, że przyjęto pewien raport w sprawie wyizolowanych sekwencji genów ludzkich...
--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

Na upartego dobór partnera

Na upartego dobór partnera jest pewną działalnością twórczą, czyż nie? Przecież robienie kolaży ze zwykłych obrazów, grafik/czegokolwiek jest traktowane jako działalność twórcza. Gdzie tu różnica?
Historia zna przecież przypadki, gdy dobierano partnerów pod względem pochodzenia genetycznego - wystarczy wspomnieć wiele rodzin królewskich.

Może porównanie nie jest w

Może porównanie nie jest w 100% dobre, oczywiscie nie chodzi o preparowanie DNA. Chodziło mi jedynie o zaznaczenie różnicy między prawdopodobieństwem kolizji dwóch dowolnych profili/skrótów a prawdopodobieństwem kolizji między konkretnym profilem/skrótem a dowolnym z pozostałych - czyli Paradoks dnia urodzin.

Piotr VaGla Waglowski

VaGla
Piotr VaGla Waglowski - prawnik, publicysta i webmaster, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Ukończył Aplikację Legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji. Radca ministra w Departamencie Oceny Ryzyka Regulacyjnego a następnie w Departamencie Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju. Felietonista miesięcznika "IT w Administracji" (wcześniej również felietonista miesięcznika "Gazeta Bankowa" i tygodnika "Wprost"). Uczestniczył w pracach Obywatelskiego Forum Legislacji, działającego przy Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu Odpowiedzialne Państwo. W 1995 założył pierwszą w internecie listę dyskusyjną na temat prawa w języku polskim, Członek Założyciel Internet Society Poland, pełnił funkcję Członka Zarządu ISOC Polska i Członka Rady Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Był również członkiem Rady ds Cyfryzacji przy Ministrze Cyfryzacji i członkiem Rady Informatyzacji przy MSWiA, członkiem Zespołu ds. otwartych danych i zasobów przy Komitecie Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji oraz Doradcą społecznym Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ds. funkcjonowania rynku mediów w szczególności w zakresie neutralności sieci. W latach 2009-2014 Zastępca Przewodniczącego Rady Fundacji Nowoczesna Polska, w tym czasie był również Członkiem Rady Programowej Fundacji Panoptykon. Więcej >>