Usługi płatnicze a operatorzy telekomunikacyjni

W marcu opublikowałem notatkę Ujednolicenie rynku płatności w UE i prace nad the Payment Services Directive. Sprawa jest aktualna. Opublikowano już ostateczny projekt dyrektywy. W Polsce zaś były Departament Telekomunikacji Ministerstwa Transportu (obecnie jest to już Ministerstwo Infrastruktury) kooperuje z Ministerstwem Finansów nad przyszłą implementacją (polski tytuł: Dyrektywa o usługach płatniczych świadczonych na rynku wewnętrznym) i obecnie zastanawia się nad włączeniem operatorów telekomunikacyjnych do katalogu podmiotów będących "dostawcami usług płatniczych".

Powstaje zatem pytanie: "czy operatorzy telekomunikacyjni są dostawcami usług płatniczych czy raczej udostępniają jedynie niezbędną infrastrukturę do świadczenia tych usług przez inne podmioty"?

Prace nad dyrektywą można śledzić w serwisie europejskim: Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniająca dyrektywy 97/7/WE, 2002/65/WE, 2005/60/WE i 2006/48/WE i uchylająca dyrektywę 97/5/WE (tzw. Dyrektywa PSD). Parlament Europejski przyjął projekt dyrektywy w kwietniu 2007, teraz zaś (w październiku) opublikowano ostateczną wersję projektu. Poniżej fragmenty:

(...)
(6) Nie jest wskazane jednak, aby wspomniane ramy prawne były w pełni wyczerpujące. Zakres ich zastosowania powinien ograniczać się do dostawców usług płatniczych, których podstawowa działalność polega na świadczeniu usług płatniczych na rzecz użytkowników takich usług. Nie powinny one także mieć zastosowania do usług, w przypadku których transfer środków pieniężnych od płatnika do odbiorcy lub transfer takich środków dokonywany jest wyłącznie w banknotach i monetach, ani też gdy transfer dokonywany jest na podstawie czeku papierowego, weksla papierowego, weksla własnego lub innego instrumentu, voucherów w postaci papierowej lub kart wystawionych na dostawcę usług płatniczych bądź inną stronę w celu przekazania środków do dyspozycji odbiorcy. Ponadto należy dokonać rozróżnienia w przypadku środków oferowanych przez operatorów systemów telekomunikacyjnych, technologii informacyjnych lub operatorów sieci, aby ułatwić zakup towarów lub usług cyfrowych, takich jak dzwonki do telefonów komórkowych, muzyka lub prasa cyfrowa, poza tradycyjnymi usługami głosowymi, i ich dystrybucję do urządzeń cyfrowych. Zawartość tych towarów lub usług może być wyprodukowana przez osobę trzecią albo przez operatora, który może dodać do nich wartość nierozerwalnie z nimi związaną w formie narzędzi dostępu, dystrybucji lub wyszukiwania. W tym ostatnim przypadku, jeżeli towary lub usługi są dystrybuowane przez jednego z tych operatorów, lub z przyczyn technicznych, przez osobę trzecią, i można z nich korzystać jedynie za pośrednictwem urządzeń cyfrowych, takich jak telefony komórkowe lub komputery, wówczas te ramy prawne nie powinny mieć zastosowania, gdyż działalność operatora wykracza poza zwykłą transakcję płatniczą. Te ramy prawne powinny mieć jednak zastosowanie w przypadkach, gdy operator działa wyłącznie jako pośrednik, który zapewnia jedynie dokonanie płatności na rzecz dostawcy będącego osobą trzecią.
(...)
(17) Przepisy dotyczące dostępu do systemów płatności nie powinny mieć zastosowania do systemów tworzonych i obsługiwanych przez jednego dostawcę usług płatniczych. Te systemy płatności mogą bezpośrednio konkurować z systemami płatności albo, co zazwyczaj ma miejsce, działać w niszy rynkowej niewypełnionej odpowiednio przez systemy płatności. Obejmują one zwykle systemy trójstronne, takie jak trójstronne systemy płatności kartą, usługi płatnicze oferowane przez dostawców usług telekomunikacyjnych lub usługi przekazu pieniężnego, w których operator systemu jest dostawcą usług płatniczych zarówno płatnika, jak i odbiorcy, jak również wewnętrzne systemy grup bankowych. Aby pobudzić konkurencję, którą takie systemy płatności mogą stworzyć wobec tradycyjnych, powszechnie stosowanych systemów płatności, przyznanie osobom trzecim dostępu do tych systemów płatności byłoby co do zasady niewłaściwe. Niemniej jednak, takie systemy zawsze powinny podlegać wspólnotowym i krajowym przepisom w dziedzinie konkurencji, które mogą wymagać przyznania dostępu do tych systemów w celu utrzymania skutecznej konkurencji na rynkach płatniczych.
(...)
Niniejsza dyrektywa nie stosuje się do
(...)
l) transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu wszelkich urządzeń telekomunikacyjnych, cyfrowych lub informatycznych, w ramach których nabywane towary lub usługi dostarczane są do urządzenia telekomunikacyjnego, cyfrowego lub informatycznego i mają być wykorzystywane za pośrednictwem tego urządzenia, pod warunkiem że operator systemu telekomunikacyjnego, cyfrowego lub informatycznego nie działa jedynie jako pośrednik między użytkownikiem usług płatniczych a dostawcą towarów i usług;
(...)

I wedle projektu dyrektywy (art. 4 ust. 3) - "usługa płatnicza" oznacza "wszelką działalność gospodarczą wymienioną w załączniku", zaś projekt załącznika wymienia m.in.:

7) Wykonywanie transakcji płatniczych, w ramach których zgoda płatnika na wykonanie transakcji płatniczej udzielana jest przy użyciu urządzenia telekomunikacyjnego, cyfrowego lub informatycznego, a płatność przekazywana jest operatorowi systemu telekomunikacyjnego, informatycznego lub operatorowi sieci, działającemu jedynie jako pośrednik pomiędzy użytkownikiem usługi płatniczej a dostawcą towarów i usług.