Przesyłanie deklaracji do ZUS spowoduje problemy z podpisem

No i sprawa "obowiązkowego" stosowania bezpiecznego podpisu elektronicznego w kontaktach z ZUS wypłynęła na światło dzienne. Taki obowiązek z czasem będą mieli przedsiębiorcy. Prywatne śledztwo w tej sprawie rozpoczął Paweł Krawczyk, który pisząc i dzwoniąc do ZUS, doszedł do wniosku, że ZUS nic o sprawie nie wie: "...na infolinii ZUS początkowo udzielono nam błędnych informacji że takiego obowiązku nie ma albo będzie dopiero od 2008 roku". A przecież już za 4 miesiące wchodzi w życie nawelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dokonana ustawą o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Wedle mojej interpretacji ZUS będzie musiał przyjmować podpisane deklaracje od lipca br, chociaż obowiązek ich wysyłania do Zakładu pojawi się dopiero w 2008 roku (12 miesięcy później).

Artykuł 40 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne dokonuje zmian w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W szczególności wprowadza następującą zmianę w art. 47a ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:

Dokumenty elektroniczne, o których mowa w ust. 1, opatruje się bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.10)) osoby odpowiedzialnej za przekazanie tych dokumentów

To jest bardziej zagmatwane, gdyż przepisy wzajemnie odnoszą się do siebie i wyinterpretowanie obowiązków stanowić może dla niewprawnego interpretatora wiele problemów, zresztą podobnie jest z interpretatorem wprawnym w interpretowaniu...

W znowelizowanym 47a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych mowa o "zgłoszeniach do ubezpieczeń społecznych, o których mowa w art. 36 ust. 10, imiennych raportach miesięcznych, o których mowa w art. 41 ust. 3, deklaracjach rozliczeniowych, o których mowa w art. 46 ust. 4, innych dokumentach niezbędnych do prowadzenia kont płatników składek i kont ubezpieczonych oraz korektach tych dokumentów". Tych właśnie rodzajów dokumentów dotyczy przepis o bezpiecznym podpisie elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Jest tam jeszcze mowa o zgodności z wymaganiami określonymi przez Zakład (a ktoś może zapytać - no to gdzie są strony BIP, w których można zapoznać się ze specyfikacją, oraz tym, jak przejść przez proces certyfikacji oprogramowania?)... W kolejnych przepisach znajduje się - co prawda - możliwość wyproszenia Zakładu, by jednak przyjmował pisemnie...

Jest jeszcze artykuł 59. ustawy o informatyzacji..., zgodnie z którym Zakład ma dostosować system informatyczny do wymagań wynikających z przepisów art. 40 w terminie 2 lat od dnia wejścia ustawy w życie. A potem, w następnym artykule kolejne "zagmatwanie":

Dokumenty określone w art. 47a ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 40, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mogą być przekazywane Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w sposób określony w tym przepisie bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym w ciągu 12 miesięcy od dnia wejścia w życie art. 40 niniejszej ustawy

Kiedy wejdzie w życie art. 40? Artykuł ten na podstawie art. 64 ust. 3 ustawy o informatyzacji wejdzie w życie po upływie 27 miesięcy od dnia ogłoszenia tej ustawy. Ustawę ogłoszono 20 kwietnia 2005 r. Do tego dodajemy wspomniane 27 miesięcy i wychodzi 21 lipca 2007. W tym momencie zaczyna obowiązywać nowela związana z bezpiecznym podpisem i przekazywaniem do Zakładu kwitów. Chociaż od tego momentu można dodać jeszcze 12 miesięcy (które wynikają z zacytowanego wyżej art. 60) - w czasie którym można przekazywać bez konieczności podpisywania bezpiecznym podpisem...

...Stąd "obowiązkowy obowiązek" wypada w 2008 roku, ale to obowiązek po stronie płatników. Problem jest gdzie indziej. Chodzi o obowiązek po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który od końca lipca tego roku będzie miał obowiązek przyjmować te deklaracje opatrzone bezpiecznym podpisem skoro ktoś zechce do nich je przysłać. A już kilka osób specjalnie w tym celu zakupiło certyfikaty i będą testować. Jako, że to raczej "osoby piszące", to będziemy mogli dowiadywać się "z pierwszej ręki" o ich wrażeniach, zwłaszcza, że znają się też na praktycznych problemach wynikających ze stosowania podpisu elektronicznego. Będzie ciekawie.

Jeszcze problem z dostosowaniem systemu ZUS. Ustawa o informatyzacji weszła w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia (czyli 21 lipca 2005). Do tego trzeba dodać 2 lata (24 miesiące) wynikające z art. 60 ustawy. Mamy zatem sytuację "na styk" - zarówno dostosowanie systemu ZUS jak i możliwość przesyłania deklaracji podpisanych bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu pojawi się w tym samym momencie.

Paweł Krawczyk, który wraz z mec Arturem Kmieciakiem postanowili "podrążyć" nieco temat opublikował raport-ostrzeżenie. Pisze u siebie: "Od 21. lipca b.r. przedsiębiorcy będą musieli podpisywać deklaracje do ZUS bezpiecznym podpisem elektronicznym. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność zakupu odpowiednich certyfikatów. Czasu zostało niewiele, a tymczasem mało kto w ogóle zdaje sobie sprawę z tego, że taki obowiązek wejdzie w życie".

Tu - jak mi się wydaje - zakradła się drobna nieścisłość. Powinno być: "ZUS będzie musiał przyjmować, jeśli ktoś do niego wyśle", przy czym przy możliwości wysyłania obowiązek wysyłania pojawi się w 2008 roku dopiero...

Całość raportu: Niespodzianka dla przedsiębiorców, czyli ZUS i certyfikaty kwalifikowane (PDF)