Ciekawe kto zna dane z mojego rachunku bankowego?

"Banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe są obowiązane do sporządzenia i przekazania, w formie dokumentu elektronicznego, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych jednorazowej informacji o otwartych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r., w terminie do dnia 15 stycznia 2007 r." - zaczął obowiązywać przepis nowelizujący Ordynację podatkową, przyjęty jeszcze w czerwcu 2005 roku... 1 stycznia weszły w życie delegacje do wydania rozporządzeń; Rozporządzenia zostały przyjęte przez ministra niecały miesiąc przed wejściem w życie delegacji do ich wydania. Dane z mojego rachunku bankowego przesyła się pocztą elektroniczną...

Przebicie się przez przepisy wielokrotnie nowelizowanej Ordynacji podatkowej to nie lada wyzwanie. Przepisy ustaw nowelizujących czasem nie działają tylko tak, że gdzieś uchyla się jakiś przepis albo zastępuje się go innym brzemieniem. Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw dokonała nowelizacji ustawy Ordynacja podatkowa (art. 1; por. niżej), Kodeksu Postępowania Cywilnego (art. 2), ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 3), o podatku rolnym (art. 4), o podatkach i opłatach lokalnych (art. 5), o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 6), o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 7), Prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi (art. 8), ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 9), o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (art. 10), Kodeksu karnego skarbowego (art. 11), ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 12), o opłacie skarbowej (art. 13), o podatku leśnym (art. 14), o świadczeniach rodzinnych (art. 15), o podatku od towarów i usług (art. 16), o swobodzie działalności gospodarczej (art. 17)...

...by w art. 18 wprowadzić samoistny przepis w następującym brzmieniu:

Art. 18.
§ 1. Banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe są obowiązane do sporządzenia i przekazania, w formie dokumentu elektronicznego, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych jednorazowej informacji o otwartych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r., w terminie do dnia 15 stycznia 2007 r.

§ 2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych mając na uwadze usprawnienie przekazywania i przetwarzania informacji, o których mowa w § 1, określi, w drodze rozporządzenia:

1) format i tryb przekazywania dokumentu elektronicznego, uwzględniając jego zabezpieczenie przed nieuprawnionym dostępem;

2) wzór informacji o otwartych rachunkach bankowych oraz rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, o których mowa w § 1, uwzględniając numer rachunku, datę jego założenia, dane identyfikujące posiadacza rachunku, w tym nazwisko i imię lub nazwę posiadacza, miejsce zamieszkania lub adres siedziby, rodzaj i numer identyfikatora posiadacza rachunku, kod kraju posiadacza rachunku, numer identyfikacji podatkowej.

§ 3. Obowiązek określony w § 1 może być wykonany za pośrednictwem instytucji, o których mowa w art. 105 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.15)).

Przepis ten wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2007 roku na podstawie art. 27 pkt 5) przywołanej ustawy. Podobnie jak weszło w życie 1 stycznia nowe brzmienie § 2 art. 82 samej Ordynacji podatkowej:

„§ 2. Banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe obowiązane są do sporządzania i przekazywania ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w formie dokumentu elektronicznego, comiesięcznych informacji o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w terminie do 7. dnia następnego miesiąca.”,

A także dodane w tym artykule (czyli w art. 82 Ordynacji podatkowej) nowe paragrafy: § 7 i 8, w brzmieniu:

„§ 7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych mając na uwadze usprawnienie przekazywania i przetwarzania informacji, o których mowa w § 2, określi, w drodze rozporządzenia:

1) format i tryb przekazywania dokumentu elektronicznego, uwzględniając jego zabezpieczenie przed nieuprawnionym dostępem;

2) wzór informacji o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych oraz rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo- kredytowych, o których mowa w § 2, uwzględniając numer rachunku, datę jego założenia albo likwidacji, dane identyfikujące posiadacza rachunku, w tym nazwisko i imię lub nazwę posiadacza, miejsce zamieszkania lub adres siedziby, rodzaj i numer identyfikatora posiadacza rachunku, kod kraju posiadacza rachunku, numer identyfikacji podatkowej.

§ 8. Obowiązek określony w § 2 może być wykonany za pośrednictwem instytucji, o których mowa w art. 105 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.”;

One też weszły w życie 1 stycznia 2007. Czyli cóż my tu mamy? Ano 1 stycznia zaczyna obowiązywać delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia w sprawie formatów i trybu przekazywania dokumentów elektronicznych. Od 15 stycznia banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe są już obowiązane do sporządzenia i przekazania. Czyli 15 dni. Dziwnym trafem rozporządzenie zostało wydane wcześniej niż zaczęła obowiązywać delegacja ustawowa do jego wydania (?). Pytanie o to, jak szybko informatycy potrafią przygotować stosowne aplikacje, które mają przekazywać dość istotne dane (z punktu widzenia przedsiębiorców, bo przecież mowa o informacjach z ich rachunków bankowych) chyba nie jest nieuzasadnione? Podobnie jak pytanie o to, co się znalazło w samym rozporządzeniu ministra finansów…

Zobaczmy. Są dwa rozporządzenia. Pierwsze to Rozporządzenie ministra finansów z dnia 4 grudnia 2006 r. w sprawie formatu i trybu przekazywania przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe jednorazowej informacji o otwartych rachunkach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które minister wydał na podstawie art. 18 § 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 143, poz. 1199 oraz z 2006 r. Nr 143, poz. 1031). Samo rozporządzenie również weszło w życie 1 stycznia 2007 r. Czytamy tam m.in.:

§ 2. 1. Informacja o rachunkach jest przekazywana w formie dokumentu elektronicznego, dla którego wymagane jest zachowanie formatu XML. Formaty danych powinny odpowiadać wymaganiom określonym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz. U. Nr 212, poz. 1766).

2. Wzór informacji o rachunkach określa załącznik do rozporządzenia.

3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w ust. 1, jest przekazywany przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe:
1) drogą teletransmisji albo
2) na nośniku CD-ROM lub DVD.

§ 3. 1. Przekazywanie informacji o rachunkach odbywa się z zachowaniem mechanizmów gwarantujących integralność i poufność.

2. Informacja o rachunkach jest przekazywana do urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych przez upoważnionych pracowników banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej.

3. Przekazywanie informacji o rachunkach drogą teletransmisji odbywa się za pomocą poczty elektronicznej (e-mail). Potwierdzenie otrzymania przesyłki następuje po potwierdzeniu autentyczności nadawcy na jego adres zwrotny. Mechanizmy komunikacji powinny odpowiadać wymaganiom określonym w rozporządzeniu, o którym mowa w § 2 ust. 1.

4. Informacja o rachunkach przekazywana zgodnie z § 2 ust. 3 pkt 2 może być doręczana za pośrednictwem:
1) operatora publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. Nr 130, poz. 1188, z późn. zm.2));
2) przedsiębiorcy posiadającego koncesję na prowadzenie działalności w zakresie ochrony osób i mienia, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708), uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w pkt 1.

5. Osoba doręczająca informację o rachunkach potwierdza jej przekazanie w rejestrze prowadzonym w tym celu w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych, z wyłączeniem przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 1.

6. Informacja o rachunkach doręczana za pośrednictwem operatora publicznego, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, jest nadawana wyłącznie przesyłką poleconą, na adres urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, z umieszczonym na przesyłce widocznym dopiskiem "Informacja o rachunkach - w kancelarii nie otwierać".

7. Warunki organizacyjno-techniczne przekazywania informacji o rachunkach wymagają wcześniejszego uzgodnienia w formie pisemnej z urzędem obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Drugie rozporządzenie, to Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 grudnia 2006 r. w sprawie formatu i trybu przekazywania przez banki i spółdzielcze kasy oszczęd­nościowo-kredytowe comiesięcznych informacji o założonych i zlikwidowanych rachunkach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 225, poz.1641). Zostało ono wydane na podstawie art. 82 § 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Tak, tak. Ono też weszło w życie 1 stycznia 2007. Zawiera ono prawie takie same przepisy jak powyżej cytowane, więc już nie będę ich przywoływał.

Jak zauważa Paweł Krawczyk:

Do aktualizacji służy uruchomiony przez Ministerstwo Finansów system informatyczny CerBer. Dane są przesyłane w postaci plików XML podpisanych niekwalifikowanym lub kwalifikowanym podpisem elektroniczym.

Szczegóły techniczne formatu przesyłanych informacji zostały zawarte w rozporządzeniach z 4. grudnia 2006 (Dz.U. Nr 225, poz.1640). Jak można zauważyć, banki miały nieco ponad miesiąc na przygotowanie się do wysyłki olbrzymich ilości danych, bo - przypomnijmy - pierwszą, największą porcję miały obowiązek wysłać do 15. stycznia.

W komentarzu pod tekstem Pawła ktoś zostawił swoje przemyślenia dotyczące tego, jak udało się wdrożyć system. Chociaż przekaz jest dość krótki i dosadny, to jednak warto przeczytać.

Opcje przeglądania komentarzy

Wybierz sposób przeglądania komentarzy oraz kliknij "Zachowaj ustawienia", by aktywować zmiany.

Rozporządzenia a delegacja ustawowa

Dziwnym trafem rozporządzenie zostało wydane wcześniej niż zaczęła obowiązywać delegacja ustawowa do jego wydania (?).

To akurat nic zdrożnego - wydać można wcześniej i nie będzie to naruszało zakazu retroaktywności...oczywiście przy założeniu, że rozporządzenie wejdzie w życie już w momencie obowiązywania normy kompetencyjnej.

Technika legislacyjna

Istotnie - na co zwrócono mi również uwagę mailem: par. 128 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie "zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. z 2002 r. Nr 100 poz. 908) przewiduje:

"1. Rozporządzenie można wydać pod dniu ogłoszenia ustawy, w której jest zamieszczony przepis upoważniający do jego wydania, a przed dniem wejścia w życie tej ustawy.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, termin wejścia w życie rozporządzenia wyznacza się na dzień nie wcześniejszy niż dzień wejścia w życie ustawy upoważniającej do wydania tego rozporządzenia".

Ja się w sumie cieszę, że rozporządzenie wydane zostało wcześniej. Zwiększyło to szansę na techniczne dostosowanie stosownych aplikacji do wymogów przyszłego prawa. Obawiam się jednak, że zastosowana technika legislacyjna nie uwzględniła faktu, że systemy teleinformatyczne wymagają dostosowywania. Projektowanie aplikacji i systemów wymaga rozsądnego czasu.
--
[VaGla] Vigilant Android Generated for Logical Assassination

Piotr VaGla Waglowski

VaGla
Piotr VaGla Waglowski - prawnik, publicysta i webmaster, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Ukończył Aplikację Legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji. Radca ministra w Departamencie Oceny Ryzyka Regulacyjnego a następnie w Departamencie Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju. Felietonista miesięcznika "IT w Administracji" (wcześniej również felietonista miesięcznika "Gazeta Bankowa" i tygodnika "Wprost"). Uczestniczył w pracach Obywatelskiego Forum Legislacji, działającego przy Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu Odpowiedzialne Państwo. W 1995 założył pierwszą w internecie listę dyskusyjną na temat prawa w języku polskim, Członek Założyciel Internet Society Poland, pełnił funkcję Członka Zarządu ISOC Polska i Członka Rady Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Był również członkiem Rady ds Cyfryzacji przy Ministrze Cyfryzacji i członkiem Rady Informatyzacji przy MSWiA, członkiem Zespołu ds. otwartych danych i zasobów przy Komitecie Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji oraz Doradcą społecznym Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ds. funkcjonowania rynku mediów w szczególności w zakresie neutralności sieci. W latach 2009-2014 Zastępca Przewodniczącego Rady Fundacji Nowoczesna Polska, w tym czasie był również Członkiem Rady Programowej Fundacji Panoptykon. Więcej >>