Sprawa Holgera Vossa: pochwalanie terroru, sarkazm i retencja danych

W 2002 roku jeden z niemieckich użytkowników internetu opublikował na forum dyskusyjnym komentarz nawiązujący do ataku terrorystycznego na WTC z 11 września 2001 roku. Ktoś złożył doniesienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i w 2003 roku użytkownik ten został ukarany grzywną w wysokości 1500 euro. Przestępstwo miało polegać na popieraniu ataków terrorystycznych. Sprawa jednak tak się nie skończyła i od komentarza "pochwalającego akt terroru" doszło do dyskusji na temat przechowywania przez operatora telekomunikacyjnego informacji o działaniach użytkowników (retencja danych telekomunikacyjnych)

Rozpocznijmy od wypowiedzi Vossa. Holger Voss miał zakończyć swój komentarz do tekstu Das Massaker, das nicht sein darf (20.06.2002) sentencją: "jeśli zauważyłeś tu sarkazm - wykorzystaj go" (Ach ja: Wer Sarkasmus findet, der/die möge ihn bitte weiterverwenden). Jednak przedmiotem zainteresowania organów ścigania była jedynie wcześniejsza treść komentarza odnosząca się do terrorystycznego ataku w USA.

W naszych warunkach moglibyśmy chyba uznać, że niemieckie orany ścigania kierowały się podobną normą do tej, którą można wyinterpretować z polskiego art. 255 § 3. Kodeksu karnego (por. komentarze dotyczące tego przepisu w wątku poświęconym "dobrej pedofilii"). Przepis zaś brzmi: "kto publicznie pochwala popełnienie przestępstwa, podlega grzywnie do 180 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku". W niemieckich warunkach mowa była o naruszeniu normy §140 StGB (Strafgesetzbuch - niemiecka ustawa karna). Jednak przy okazji niemieckiego postępowania okazało się, że w aktach sprawy nie uwzględniono zacytowanej wyżej "klauzuli" (czyli organy ścigania opierały się na niepełnej treści komentarza). Voss odwołał się od orzeczenia. Odwołanie rozpatrywał sąd w Münster.

Okazało się również, że operator telekomunikacyjny (T-Online) udostępnił organom ścigania dynamiczny numer IP wykorzystywany przez Vossa bez stosowanego postanowienia sądu. W związku z tym zainteresowany rozpoczął kroki prawne przeciwko operatorowi. Podnosił, że operator bezprawnie (gdyż przez kilka miesięcy) przechowywał informacje dotyczące jego numeru IP, podczas gdy niemieckie prawo pozwalało na to jedynie w celu rozliczenia usługi (tj. w celach bilingowych). 25 stycznia 2006 roku Voss uzyskał orzeczenie sądu, które potwierdzało jego tezy, zaś 26 października BGH (Bundesgerichtshof) odrzucił odwołanie T-Online (sygn. Aktz. III ZR 40/06)(PDF) .

Hacking.pl za serwisem x86.pl pisze: "Sąd Najwyższy, do którego trafiła apelacja, przyznał Vossowi rację i nakazał T-Online usuwanie logów IP swoich klientów na ich żądanie". Nie jestem pewien na ile to stwierdzenie precyzyjnie oddaje orzeczenie BGH. Wspomniane źródła informują, że prawnik Vossa udostępnił projekt wniosku, który można wykorzystać do "zmuszenia" operatora telekomunikacyjnego do usunięcia logów związanych z konkretnym numerem IP. Źródła te jednak nie wskazują, gdzie można się zapoznać z tym projektem, a dostępny jest on w serwisie kein1984.de.

Jak zwykle w przypadku niemieckojęzycznych informacji - przyda się każda pomoc w tłumaczeniu na polski tego, co tam w tych materiałach jest opublikowane. A dla tych wszystkich, którzy mieliby ochotę zaangażować się w upowszechnienie tez i komentarzy na temat tych spraw w polskojęzycznej sferze internetu: opisaną tu historię można prześledzić w następujących doniesieniach innych serwisów:

• Forumteilnehmer muß sich vor Gericht verantworten
• Engine of Justice
• heise.de, Auch Online-Diskussionen haben rechtliche Grenzen
• "Who is to flame"
• Wie sarkastisch darf Sarkasmus sein?
• Freispruch für Telepolis-Forenteilnehmer Holger Voss
• Eine deutsche Justizposse
• Das Ende der Fahnenstange?
• "Das Ende der Fahnenstange"
• Vom Forum auf die Anklagebank
• Wahrer Abschaum
• Dürfen von Telediensten IP-Adressen von Flatrate-Kunden gespeichert werden?
• Anzeige wegen IP-Adressspeicherung gegen T-Online
• T-Online darf nur für Rechnung nötige Verbindungsdaten speichern
• T-Online darf Internet-Verbindungsdaten nicht speichern
• Privacy prevails: German ISP forced to delete IP logs
• BGH bestätigt Urteil zur Löschung von IP-Adressen
• Article "Der erste legal anonyme Heise-Forenposter?" on Telepolis

Holger Voss doczekał się również wpisu w niemieckiej Wikipedii