Ustawowe odszkodowanie za naruszenie prawa autorskiego - czy zgodne z Konstytucją?

Jako, że pisałem o tym, iż trzydziestoletnia kobieta ze stanu Minesota (USA) miała zapłacić 222 tys dolarów odszkodowania (damages), a to ze względu na udostępnianie plików muzycznych w Sieci, to napiszę też notatkę o ciągu dalszym tej sprawy. Oskarżona nie ma podstaw do kwestionowania wyroku - tak uznał amerykański Departament Sprawiedliwości. A czemu DoJ się ustosunkował do sprawy? Dlatego, że obrońcy Jammie Thomas idą na uznanie zastosowania przepisów the Copyright Act za niezgodne z Amerykańską Konstytucją. Swoją drogą w Polsce są podobne przepisy...

Właściwie nie ma wielkiego newsa, chociaż sporo serwisów o tej "opinii" Departamentu Sprawiedliwości napisało. Jest na przykład notatka IDG, zatytułowana 222 tys. USD za piractwo w P2P to rozsądny wyrok?. Tam np. informacja o tym, że "Opinia Departamentu - zaprezentowana w Sądzie Rejonowym Minnesoty przez asystenta Prokuratora Generalnego, Jeffrey'a Bucholtza - jest odpowiedzią na zapytanie, złożone do DS przez obrońców Jammie Thomas". I dalej: "...zdaniem DS, błędne są wyliczenia obrońców Jammie Thomas, którzy twierdzili, że za każdą udostępnioną piosenkę kobieta powinna zapłacić co najwyżej 70 centów". No, ale to jest opinia Departamentu Sprawiedliwości przedstawiona przez asystenta Prokuratora Generalnego, nie zaś żadna "decyzja"... A czemu Departament Sprawiedliwości wypowiedział się w tej sprawie? IDG nie pisze o tym, a chyba warto...

O sprawie piszą takie serwisy jak News.com w tekście Justice Department sides with RIAA against Jammie Thomas. Tu zaś mowa o tym, że Departament Sprawiedliwości USA wszedł do procesu (?) i popiera stanowisko wyrażone wcześniej przez przedstawicieli branży muzycznej. O sprawie pisze też Slashdot: DoJ Sides With RIAA On Damages, a więc tu czytelnicy znajdą dyskusję na temat opinii DoJ. Trzeba jeszcze powiedzieć, że Slahsdot wskazuje jako swoje źródło tekst DoJ says $222,000 damages in Capitol v. Thomas trial not unconstitutional opublikowany w serwisie Ars Technica. W tym ostatnim źródle mowa już o tym, że zamieszanie dotyczy konstytucyjności klauzul zawartych w amerykańskiej ustawie the Copyright Act (czyli w tytule 17 U.S. Code).

Swoją drogą - ciekawe czy ktoś się już zastanawiał nad konstytucyjnością polskich przepisów dotyczących dwukrotności lub trzykrotności "stosownego wynagrodzenia", o których mowa w art. 79 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ta dwukrotność to nawet wówczas, gdy naruszenie jest niezawinione!

W naszym przypadku mowa o "krotnościach", a w USA o konkretnych sumach liczonych w dolarach. I tego dotyczy spór. Ponieważ obrońcy pani Thomas się odwołali od werdyktu, a wykorzystano przepisy, które pozwalają wnieść odwołanie ze względu na zasądzenie nadmiernego odszkodowania. O tym pisze Ars Technica w tekście Appeal in RIAA case to focus on "unconstitutionally excessive" punishment. Tam też mowa, że apelacja trafiła do sądu US District Court for the District of Minnesota. I właśnie na to odpowiadał przedstawiciel DoJ, gdyż przedstawiciele Departamentu Sprawiedliwości bronią konstytucyjności przepisów amerykańskiej ustawy the Copyright Act.

Pytanie zatem brzmi, czy odszkodowanie dane przez ustawę (czyli "statutory damages") może być dowolnie kształtowane w ramach danych przez ustawę widełek (jak w przypadku USA) i czy w przypadku, gdy można jakoś inaczej określić szkodę bez posługiwania się przepisami określającymi konkretną wysokość odszkodowania, czy w takim przypadku posługiwanie się klauzulami ustawowymi jest zgodne z konstytucją (the Due Process Clause of the Constitution).

Tak czy inaczej - wraz z opinią DoJ sprawa jeszcze nie jest zakończona. Dopiero gromadzone są stanowiska stron...

Piotr VaGla Waglowski

VaGla
Piotr VaGla Waglowski - prawnik, publicysta i webmaster, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Ukończył Aplikację Legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji. Radca ministra w Departamencie Oceny Ryzyka Regulacyjnego a następnie w Departamencie Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju. Felietonista miesięcznika "IT w Administracji" (wcześniej również felietonista miesięcznika "Gazeta Bankowa" i tygodnika "Wprost"). Uczestniczył w pracach Obywatelskiego Forum Legislacji, działającego przy Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu Odpowiedzialne Państwo. W 1995 założył pierwszą w internecie listę dyskusyjną na temat prawa w języku polskim, Członek Założyciel Internet Society Poland, pełnił funkcję Członka Zarządu ISOC Polska i Członka Rady Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Był również członkiem Rady ds Cyfryzacji przy Ministrze Cyfryzacji i członkiem Rady Informatyzacji przy MSWiA, członkiem Zespołu ds. otwartych danych i zasobów przy Komitecie Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji oraz Doradcą społecznym Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ds. funkcjonowania rynku mediów w szczególności w zakresie neutralności sieci. W latach 2009-2014 Zastępca Przewodniczącego Rady Fundacji Nowoczesna Polska, w tym czasie był również Członkiem Rady Programowej Fundacji Panoptykon. Więcej >>