Informatyzacja administracji publicznej – Cyfrowy Urząd

W dziale prace magisterskie publikuję niniejszym nadesłaną właśnie w tym celu pracę autorstwa p. Pawła Świercza. Praca zatytułowana jest "Informatyzacja administracji publicznej – Cyfrowy Urząd", została przygotowana pod kierunkiem prof. dr hab. Jana Zimmermanna i obroniona na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w październiku 2006 roku. Celem pracy było zaprezentowanie pilotażowego projektu Cyfrowy Urząd będącego składową portalu internetowego Wrota Małopolski, stanowiącym regionalną koncepcję budowy elektronicznej administracji. Zapraszam do lektury.

Informatyzacja administracji publicznej – Cyfrowy Urząd
Paweł Świercz

Niniejszy dokument zawiera jedynie wybór z pracy. Cała praca znajduje się w pliku mgr_p_swiercz.pdf (1.1 MB).

Uwagi dotyczące cytowania:
Paweł Świercz, "Informatyzacja administracji publicznej – Cyfrowy Urząd", Kraków 2006, http://www.vagla.pl

Spis treści

Wstęp
1. Społeczeństwo informacyjne
1.1. Teoretyczne podstawy budowy społeczeństwa informacyjnego
1.2. Wybrane inicjatywy służące budowie społeczeństwa informacyjnego w Unii
Europejskiej i Polsce
1.3. Społeczeństwo informacyjne – szanse i zagrożenia

2. Internet – podstawowe narzędzie kształtowania społeczeństwa informacyjnego
2.1. Początki Internetu
2.2. Powstanie WWW i dalszy rozwój Internetu
2.3. Internet a Sprawa Polska
2.4. Internet – trochę liczb
2.5. Internet – szanse i zagrożenia

3. Elektroniczna administracja w koncepcjach i działaniach rozwoju w UE i Polsce.
3.1. Europejski a amerykański model e-administracji.
3.2. Inicjatywy Unii Europejskiej, służące budowie elektronicznej administracji.
3.2.1. i2010 – Europejskie Społeczeństwo na rzecz wzrostu i zatrudnienia.
3.2.2. Inne, wybrane inicjatywy, programy i projekty wspólnotowe w dziedzinie eadministracji.
3.3. Elektroniczna administracja w Polsce – plany, programy i strategie.
3.3.1. Dokumenty programowe rozwoju elektronicznej administracji w Polsce.
3.3.2. Plan Informatyzacji na lata 2007-2010.

4. Podstawy prawne informatyzacji w Polsce.
4.1. Podpis elektroniczny.
4.1.1. Międzynarodowe uregulowania prawne problematyki podpisu elektronicznego.
4.1.2. Ustawa o podpisie elektronicznym z 18 września 2001 r.
4.2. Dostęp do informacji publicznej.
4.2.1. Międzynarodowe uregulowania prawa do informacji.
4.2.2. Ustawa o dostępie do informacji publicznej z 6 września 2006 r.
4.3. Świadczenie usług drogą elektroniczną.
4.4. Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne z
dnia 17 lutego 2005 r.
4.5. Nowelizacja ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
4.6. Wybrane rozporządzenia do ustawy o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne.

5. Cyfrowy Urząd we Wrotach Małopolski.
5.1. Wrota Małopolski.
5.2. Cyfrowy Urząd.
5.2.1. Funkcjonalność i budowa Cyfrowego Urzędu.
5.2.2. Standaryzacja i Interoperacyjność Cyfrowego Urzędu.
5.2.3. Aplikacje obecnie uSywane w Cyfrowym Urzędzie.
5.2.4. Integracja z innymi systemami ogólnopolskimi systemami.
5.2.5. Aspekty finansowe realizacji Cyfrowego Urzędu.

Zakończenie
Słownik Pojęć
Bibliografia
Rysunki

Wstęp

Informatyka i telekomunikacja stały się jednym z podstawowych czynników, które zmieniły oblicze ostatnich kilkudziesięciu lat. Zastosowanie nowych technik informacyjno-komunikacyjnych w sposób zasadniczy przeobraziło oblicze dzisiejszego społeczeństwa, które nazywane jest informacyjnym. Informacja oraz wiedza uważane są aktualnie za najważniejsze czynniki rozwoju społeczeństw. Co więcej informacja oraz umiejętność jej przetwarzania mają kluczowe znaczenie w odnoszeniu sukcesu czy to w dziedzinie gospodarki czy dziedzinie państwa.

Upowszechnienie się nowego standardu wymiany informacji, jakim jest Internet przyczyniło się do niespotykanego dotąd w dziejach ludzkości rozwoju komunikacji. Największą zaletą Internetu jest możliwość dwukierunkowej komunikacji między odbiorcą a nadawcą komunikatu oraz brak w zasadzie jakichkolwiek granic czy to międzynarodowych czy kulturowych. Zatem nie bez powodu Internet uważany jest za doskonałe narzędzie służące budowie społeczeństwa informacyjnego.

Internet wpłynął na globalizację zjawisk społecznych, handlu, rynków finansowych, kultury masowej czy też w wreszcie zmusił rządy państw do przewartościowania wytycznych co do założeń funkcjonowania administracji publicznej. Wykorzystanie współczesnych możliwości technicznych w zakresie dostępu obywateli do organów samorządu i administracji państwowej pozwoli na zwiększenie wydajności działań oraz zmniejszenie kosztów. Wyrazem tego będzie powstanie oraz dalszy rozwój elektronicznej administracji, rozumianej jako możliwość realizacji spraw administracyjnych za pośrednictwem Internetu. E-administracja już dzisiaj powoli staje się narzędziem budowania społeczeństwa informacyjnego, będącego także społeczeństwem obywatelskim. Pełne jej wdrożenie przyczyni się to tego, iż sektor publiczny będzie otwarty i przejrzysty, przyjazny obywatelowi oraz produktywny i efektywny.

Polska będąca pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej wpisuje się w realizację szeregu koncepcji, programów oraz projektów, zadaniem których jest budowa elektronicznej administracji ujmowanej w szerszym kontekście budowy społeczeństwa informacyjnego. Wyrazem tego jest nawiązywanie w wielu polskich programach dotyczących informatyzacji do inicjatywy Unii Europejskiej „i2010 – Europejskie Społeczeństwo Informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnia”.

Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie pilotażowego projektu Cyfrowy Urząd będącego składową portalu internetowego Wrota Małopolski, stanowiącym regionalną koncepcję budowy elektronicznej administracji. Tezą tej pracy jest stwierdzenie, iż Cyfrowy Urząd we Wrotach Małopolski spełnia europejskie wymogi budowy eGovernment oraz jest wyrazem najnowszych dążeń Polski w dziedzinie informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Cele niniejszej pracy są następujące:

1. Zdefiniowanie społeczeństwa informacyjnego oraz programów jego budowy w Unii Europejskiej i Polsce.
2. Zaprezentowanie zagadnień związanych istnieniem Internetu, jako podstawowego narzędzia kształtowania społeczeństwa informacyjnego.
3. Przedstawienie międzynarodowych koncepcji oraz działań na rzecz budowy elektronicznej administracji.
4. Analiza podstaw prawnych informatyzacji w Polsce.
5. Głównym celem jest zaprezentowanie nowatorskiego w skali naszego kraju projektu budowy e-administracji, realizowanego przez województwo małopolskie – Cyfrowy Urząd, będącego składową portalu internetowego Wrota Małopolski oraz pokazanie dalszych możliwości jego rozwoju a także zdolności do kreowania nowych rozwiązań, będących wytyczną dla dalszego rozwoju elektronicznej administracji w Polsce.

Jako wprowadzenie do zagadnień związanych z funkcjonowaniem eadministracji zaprezentowane zostanie pojęcie społeczeństwa informacyjnego oraz jego wpływ na życie codzienne. Omówione będą dotychczasowe koncepcje i programy służące jego budowie oraz ukazane szanse i zagrożenia jakie wiążą się jego istnieniem.

W rozdziale drugim pokazane zostanie, iż Internet, nowe medium dzisiejszych czasów, może stanowić doskonałe narzędzie do budowy społeczeństwa informacyjnego. Rozwinięciem tego tematu będzie przedstawienie historii jego powstania zarówno na świecie jak i w Polsce oraz dzisiejszy aspekt jego funkcjonowania. Podsumowanie stanowić będzie próba określenia szans i zagrożeń, jakie się z nim wiążą.

Rozdział trzeci zawiera przegląd inicjatyw, programów oraz projektów, jakie dotychczas powstały celem budowy elektronicznej administracji. Dokonane zostanie porównanie amerykańskiego rozumienia pojęcia eGovernment z europejskim. W dalszej części rozdziału znajdzie się opracowanie wybranych dokumentów służących budowie nowego standardu administracji w Unii Europejskiej oraz w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszych dokonań w tej dziedzinie w naszym kraju.

W rozdziale czwartym poddane zostaną poddane analizie ustawy, jakie nierozerwalnie wiążą się z procesem informatyzacji w Polsce. Rozdział ostatni służy zaprezentowaniu nowatorskiego w skali naszego kraju projektu budowy e-administracji, realizowanego przez województwo małopolskie. Omówiona zostanie budowa oraz funkcjonowanie Cyfrowego Urzędu, będącego składową portalu internetowego Wrota Małopolski oraz pokazane dalszych możliwości jego rozwoju a także zdolności do kreowania nowych rozwiązań, będących wytyczną dla dalszego rozwoju elektronicznej administracji w Polsce.

Podczas analizy Cyfrowego Urzędu we Wrotach Małopolski opierał będę się na materiałach dostarczonych przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, w którym wdrażany jest ten projekt oraz na materiałach roboczych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Bibliografia

Akty prawne oraz inne dokumenty programowe:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483; sprost. Dz.U. z 2001 r. nr 28, poz. 319)
Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności realizujących zadania publiczne (Dz.U. 64/2005 poz. 565)
Ustawa z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. Nr. 130, poz. 1450 ze zm.)
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 lipca 2000 r. – prawo telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 73, poz. 852 z późn. zm.)
Rozporządzenie z dnia 29 września 2005 r. w sprawie warunków organizacyjnotechnicznych doręczania dokumentów elektronicznych podmiotom publicznym (Dz.U. 200, poz. 1651)
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 r. o wspólnotowej infrastrukturze podpisów elektronicznych; (Dz.Urz. 2000.13.19)
Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego Nr XXIII/250/2000 z dnia 28 sierpnia 2000 r. w sprawie przyjęcia "Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego",
Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego Nr XX/285/04 z dnia 31 maja 2004 roku w sprawie przyjęcia Programu "Informatyzacja Województwa Małopolskiego w latach 2004-2006",
Bangemann M., ed. (1994) „Europe and the global Information Society.
Recommendation to the European Council”, (http://europa.eu.int/ISPO/infosoc/backg/bangeman.html)
Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions “i2010 – A European Information Society for growth and employment” Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions “i2010 – A European Information Society for growth and employment”(COM(2005) 229)
eEurope 2005 Action Plan
Dyrektywa o handlu elektronicznym , (O.J. L 178, 17.07.2000)
Komunikat Komisji Europejskiej o Interoperacyjności, (SEC(203) 801)
Rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy nr R(81)19 z dnia 25 listopada 1981 r.
„Green Paper on Public sector Information in the Information Society” KOM(1998) 585
UNICTRAL Model Law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001 (www.unictral.org)
Ustawa TDDSG stanowiąca część ramowej ustawy o usługach informacyjnych i komunikacyjnych (Information – und Kommunikationsdienste-Gesetz, IuKDG), (Dz.Urz. z 1997 r. Nr 52, poz. 1870)

Opracowania książkowe:
Butkiewicz M., „Internet w instytucjach publicznych. Zagadnienia prawne.”, Warszawa 2006
Goban-Klas T.: Społeczeństwo informacyjne i jego teoretycy, „W drodze do społeczeństwa informacyjnego”, Warszawa 1999
Gralewicz B.: Internet nośnikiem zagrożeń, „Społeczeństwo informacyjne. Tom II”, praca zbiorowa pod red. Celiny M. Olszak, Katowice 2004
Januszko W., „Czy podążanie współczesnych społeczeństw w stronę struktur sieciowych stwarza szansze czy zagrożenia”, praca zbiorowa pod. red. Barbary Sosińskiej-Kalaty i Marii Przestek-Samokowej przy współpracy Andrzeja Skrzypczaka, Warszawa 2005
Kamiński W.A., „Globalne społeczeństwo informacyjne: nadzieje, szanse, zagrożenia”, Zamość 2000
Konarski X., „Komentarz do ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną”, Warszawa 2004
Krawczyk T., Jak to się robi w Ameryce? Jak to się robi w Europie? Jak to się próbuje robić u nas, w: (red.) T. Zasępa „Internet – fenomen społeczeństwa informacyjnego”, Częstochowa 2001
Luterek M.: Mierzalność społeczeństwa informacyjnego za pomocą wskaźników prostych, „”Od informacji naukowej do technologii społeczeństwa informacyjnego”, Warszawa 2005
Nasibitt J., „Megatrendy”, Warszawa 1997
Podrecki P., Okoń Z., Litwiński P., Świerczyński M., Targosz T., Smycz M., Kasprzycki D., „Prawo Internetu”, Warszawa 2004
Stokłosa J.: Kryptografia w sieci, w: (red.) T. Zasępa „Internet – fenomen społeczeństwa informacyjnego”, Częstochowa 2001
Webster F., „Theories of the Information Society”, London-New York: Routledge, 2002
Woźniak-Banasikowa I.: Internet a motywacja – wykorzystanie w działalności człowieka, „Społeczeństwo informacyjne. Tom II”, praca zbiorowa pod red. Celiny M. Olszak, Katowice 2004

Artykuły:
Ambroziewicz A., „Podpis elektroniczny – pojęcie i funkcja w obrocie”, Przegląd Sądowy nr 2 z 2001 r.
Bogucki D.: eGovernment w Unii Europejskiej, "Dwumiesięcznik o nowoczesnej administracji publicznej - eAdministracja. eObywatel, eUrząd, ePaństwo", 2005 r., nr 1
Kulisiewicz T.: Po co nam e-administracja?, „Dwumiesięcznik o nowoczesnej administracji publicznej – eAdministracja. eObywatel, eUrzad, ePaństwo”, 2005 r., nr 1
Frydrych A., Uwagi do projektu dokumentu "ePolska - Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001 – 2006, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, (www.piit.org.pl)
Przetocki J., Urbanowicz J., Wittlin A.: Czynności elektroniczne i kryptografia w pracy notariusza, „Rejent” 1999, nr 8
Radwański Z., „Elektroniczna forma czynności prawnej”, Monitor Prawniczy 2001, nr 22
Rosengarten F.,: Podpis i jego znaczenie w prawie cywilnym, „Palestra” 1973 r, nr 1
Siciński A.: Społeczeństwo informacyjne: próba nazwania naszych czasów, „W drodze do społeczeństwa informacyjnego”, Warszawa 1999

Inne:
Frontczak T., „Projekt systemu zarządzania serwisem WWW Instytutu Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej”, praca inżynierska, Instytut Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej 2001
Internet w Polsce - historia, stan obecny i perspektywy rozwoju”, Konferencja "Obywatele Internetu", Trzebinia 29.06.1999,
(http://www.wsp.krakow.pl/papers/trzebinia.html)
UNICTRAL Model Law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001 – dostępne na www.unictral.org; polskie tłumaczenie zatwierdzonego projektu: J.
Gaweł, M. Świerczyński,: Podpis elektroniczny, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2001, z. 1,

Źródła internetowe:
http://cordis.europa.eu/econtent/
http://ec.europa.eu/growthandjobs/index_en.htm
http://ec.europa.eu/growthandjobs/index_en.htm
http://ec.europa.eu/research/fp6/index_en.cfm?p=0_docs
http://ekai.pl/media/europa/t_amsterdamski.pdf
http://europa.eu.int/idabc/
http://europa.eu.int/idabc/en/chapter/140
http://europa.eu.int/information_society/activities/econtentplus/index_en.htm
http://www.funduszestrukturalne.gov.pl
http://europa.eu.int/information_society/activities/eten/index_en.htm
http://europa.eu.int/information_society/eeurope/2005/index_en.htm
http://europa.eu.int/information_society/eeurope/2005/index_en.htm
http://pesel2.mswia.gov.pl/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Web_service
http://pl.wikipedia.org/wiki/XML
http://pl.wikipedia.org/wiki/XSLT
http://prawo.vagla.pl/node/6553
http://www.anderbergfamily.net/ant/history/
http://www.biznesnet.pl/a/9198/Podpis-elektroniczny---wygoda-dla-bogaczy?
http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/index.html
http://www.diagnoza.com/files/diagnoza2005/diagnoza2005-pdf.html
http://www.e-puap.mswia.gov.pl/
http://www.eur-lex.europa.eu/pl/treaties/dat/11992M/word/11992M.doc
http://www.firstgov.gov
http://www.law.uj.edu.pl/users/kpe/tue.doc
http://www.malopolskie.pl/emalopolska/
http://www.ms.gov.pl/prawa_czl_onz/prawa_czlow_12.doc
http://www.netvalley.com/intvalstat.html
http://www.piit.org.pl/
http://www.wrotamalopolski.pl/root_About/Wiecej+o+Wrotach/