Korzystanie z odbiorników w trakcie pracy

W Sejmie znajduje się Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jaki ma mieć cel? Projekt ma na celu zmianę zasad korzystania z odbiorników radiowych i telewizyjnych w trakcie pracy w miejscach publicznie dostępnych. Projekt ma zatem na celu doprecyzowanie przepisu i de facto rozszerzenie nieco dozwolonego użytku.

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (druk nr 889 (PDF), który wpłynął do Sejmu 23 czerwca 2006, a skierowano go właśnie, tj. 21 sierpnia 2006 do czytania w Komisji Kultury i Środków Przekazu) dostępny jest na stronie Sejmu. Jednak to krótki projekt, więc zacytuje go w całości poniżej:

Ustawa
z dnia ...................... 2006 r.
o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Art. 1
1. Art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 904) otrzymuje następujące brzmienie:

„2. Posiadacze urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego mogą za ich pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie dostępnym, chyba, że łączy się z tym bezpośrednio osiąganie korzyści majątkowych.”

2. W art. 24 po ust. 2 dodaje się ust 2¹ o treści:

„2¹. W szczególności nie wiąże się bezpośrednio z osiąganiem korzyści majątkowych korzystanie z utworów przez przedsiębiorców będących osobami fizycznymi oraz przez pracowników, w zakresie własnego użytku osobistego.”

Art. 2
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

No i jeszcze uzasadnienie:

Treść art.24 ust.2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych dotyczy niezmiernie doniosłych praktycznie kwestii, związanych z korzystaniem z utworów dla własnych potrzeb osobistych przez przedsiębiorców oraz pracowników. Jednakże trudna dowodowo przesłanka, w postaci wykazania, że korzystanie z utworów w miejscach, do których mają dostęp osoby trzecie nie wiąże się z uzyskaniem korzyści majątkowych spowodowało, że zasadniczo każde odtwarzanie nagrań, słuchanie radia czy oglądanie telewizji w przedsiębiorstwach usługowych wymaga zawarcia stosownych umów z organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi czy pokrewnymi. W wielu przypadkach jest to dodatkowe obciążenie przedsiębiorcy, nie znajdujące uzasadnienia w konieczności ochrony wskazanych praw. Zwykle bowiem, w szczególności w takich zakładach, jak fryzjerski, szewski czy kosmetyczny korzystanie z utworów ma charakter osobistego użytku, służąc potrzebom duchowym przedsiębiorcy lub pracowników.

Projektowana nowelizacja art. 24 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ma zatem na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych, na jakie napotyka stosowanie tego przepisu w jego aktualnym brzmieniu, jak również pozwoli usankcjonować od lat akceptowany obyczaj korzystania z utworów dla własnych potrzeb w zakładach usługowych typu rzemieślniczego. Jest kwestią notoryjną, iż słuchanie radia, oglądanie telewizji czy nagrań płytowych, jest elementem uatrakcyjnienia własnej pracy osób pracujących w takich zakładach, jak fryzjerski, szewski czy kosmetyczny. Korzystanie z usług przez klientelę w żadnym razie, nawet zwyczajowo, nie wiąże się z tą okolicznością. Nikt nie wybiera przecież przedsiębiorcy, świadczącego tego typu usługi ze względu na to, iż przy okazji wysłucha określonych utworów.

Podkreślić należy, iż projektowany ustęp 2¹ art. 24 ustawy nie zmienia stanu prawnego w zakresie obowiązków przedsiębiorców, z których funkcjonowaniem łączy się majątkowe wykorzystanie utworów, czy szerzej – programów (typu sklepy czy restauracje). Dodanie terminu „bezpośrednio” niewątpliwie ułatwi dokonywanie stosownych ocen, uściślając zakres uprawnienia, płynącego z treści nowelizowanego przepisu.

Upoważnionym do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy jest Michał Wójcik (PiS, prawnik).