Spam polityczny

W zeszłym roku minął termin, w którym państwa tworzące Unię Europejską miały zaimplementować na grunt swojego ustawodawstwa przepisy dyrektywy 2002/58/EC, mówiącej m.in. o ochronie prywatności w sektorze komunikacji elektronicznej. Spam, a więc przesyłanie niezamówionych komunikatów drogą elektroniczną jest wciąż rosnącym problemem w ogólnoświatowym Internecie. W USA problem spamu o charakterze komercyjnym uregulowano łącznie z niezamawianymi przesyłkami zawierającymi treści o charakterze ofensywnym seksualnie. Niezamówione komunikaty przesyłane drogą elektroniczną nie muszą zawierać treści jedynie handlowych. W szczególności spam może przybrać postać niezamówionej i niechcianej korespondencji o charakterze politycznym, przesłanej drogą elektroniczną do jednej lub wielu osób, w sposób wielokrotny lub jednostkowy (incydentalny). Bez względu na treść, jaką zawiera: spam stanowi inwazję w sferę życia prywatnego człowieka.

Dyrektywa europejska nie definiuje pojęcia "spam". Używa takich pojęć, jak niezamówiony komunikat (ang. unsolicited communications), przesyłka elektroniczna (ang. electronic mail) - przy czym dyrektywa używa tego ostatniego pojęcia również w kontekście przesyłania krótkich wiadomości tekstowych (SMS ), multimedialnych (MMS ) oraz innych niż tradycyjna poczta elektroniczna oparta na protokole SMTP przekazów elektronicznych odbywających się bez równoczesnej obecności stron . Dlatego w ramach tego pojęcia mieszczą się również komunikaty przesyłane za pomocą komunikatorów (ICQ, polskie Gadu Gadu, Tlen, Jabber) czatów (IRC), a także przesyłanych w formie "nowych okien", wykorzystywanych na platformie www (pop-up windows) . W tym kontekście należy również rozpatrywać próby nawiązania "tradycyjnych" połączeń telefonicznych , czy umieszczanie w inny sposób treści w elektronicznej przestrzeni potencjalnie poszkodowanego . Biorąc pod uwagę szybki rozwój technik komunikacyjnych będzie można mówić o coraz nowych formach przesyłania drogą elektroniczną niezamawianych przesyłek . Dyrektywa mówi o wykorzystywaniu takich przesyłek w celu realizacji marketingu bezpośredniego (ang. for the purposes of direct marketing). W swoich dokumentach Unia Europejska używa pojęcia "spam", do określenia niezamówionej korespondencji przesłanej drogą elektroniczną, mającej jednak charakter informacji handlowej (ang. unsolicited commercial electronic mail). Komisja Europejska dostrzega jednak, że spam może zawierać również inne treści - pornografię, przemoc, nawoływanie do waśni na tle narodowym, rasowym czy wyznaniowym. Wówczas, gdy taka korespondencja jest przesyłana w efekcie działań marketingowych - będzie podlegała określonym w dyrektywie regułom .

Dla potrzeb niniejszego opracowania należy jednak zauważyć, że powodem, dla którego wprowadzono stosowne regulacje ograniczające możliwość przesyłania niezamawianych komunikatów drogą elektroniczną była, w stosunku do osób fizycznych - ochrona ich prywatności (invasion of privacy) oraz ochrona przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi . W stosunku do osób prawnych argumentem przeciwko niezamawianym komunikatom przesyłanym drogą elektroniczną są m.in. koszty z nimi związane (zarówno bezpośrednie jak i bezpośrednie) spoczywające na odbiorcy komunikatu oraz na podmiotach uczestniczących w procesie jego przesyłania (relay). Te same argumenty będą przemawiały za tym, by chronić potencjalnych odbiorców niechcianych komunikatów, które przychodzą drogą elektroniczną, a które mają charakter inny niż handlowy , w szczególności zaś mają charakter polityczny. Biorąc powyższe pod uwagę - bez żadnych wątpliwości, na tle obserwowanych zjawisk - można mówić o spamie politycznym.

Powyżej umieszczono jedynie fragment artykułu. Artykuł dostępny jest w całości w formacie PDF (342 Kb)

Uwagi dotyczące cytowania: P. Waglowski, Spam polityczny, VaGla.pl Prawo i Internet, kwiecień 2004.

Pierwsza część artykułu opublikowana została w kwartalniku Prawo i ekonomia w telekomunikacji nr 2/2004, druga część w numerze 3/2004.